XAALADAHA AAN QOFKA LOO QABSANAYN DEMBIGA UU FALO

[arabic-font]عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم قَالَ: “إنَّ اللَّهَ تَجَاوَزَ لِي عَنْ أُمَّتِي الْخَطَأَ وَالنِّسْيَانَ وَمَا اسْتُكْرِهُوا عَلَيْهِ” . [/arabic-font]
[arabic-font]حَدِيثٌ حَسَنٌ، رَوَاهُ ابْنُ مَاجَهْ [رقم:٢٠٤٥]، وَالْبَيْهَقِيّ “السنن٧[/arabic-font]

Waxaa laga weriyey Ibn Cabbaas (Allah ka raalli noqdee), in uu yiri Rasuulkii llaahay ﷺ:
“llaahay wuu ka dhaafay ummaddiisa gafafka aan ula kaca loo falin, hilmaanka iyo waxa lagu qasbay.”
Waa xadiis Xasan ah, waxaa weriyey Ibnu Maajih al-Beyhaqi iyo kuwo kale.

SHARAXA
Qofka dembiga lagu ciqaabayo waa in uu qaan—gaar yahay oo caqligiisa qabo, oo uu kas iyo maag u falo dembiga ama waajib uu ka tago. Haddiise saddex arrimood midkood ku dhacdo loo qaban maayo dembigii.seddexdaa arrimood oo kala ah:
1. Haddii si aan ula—kac lahayn uu dembiga ku galo;
2. Haddii isagoo hilmaansan ama jaahil ka ah in falkaasi dembi yahay uu dembiga galo;
3. Haddii lagu qasbo in uu dembiga falo.
Saddexdaa xaalo midna lagu ciqaabi maayo qofka dembiga uu la yimaado amase waa laga cafinayaa.
Marka waxaan ka garan karnaa halkaas in qofka dembiga lagu ciqaabayaa yahay midka uu qofku awood iyo karti u leeyahay kas iyo ogaalna u galo.

FAA’IDADA XADIISKA
1. Xaaladaha aan lagu ciqaabeyn qofka dembiga uu galo;
2. Qofku wuxuu ku qaadayaa mas’uuliyadda waa caqligiisa;
3. Waxa ka mid ah xaaladaha aan qofka loo ciqaabin dembigiisa waallida, caruurnimada iyo xaalad kasta oo qofka caqligu kaga maqan yahay sababo awooddiisa ka baxsan, haddiise uu iska