Cutubka 6aad

Faadumo waxay laa-laabeysaa dhar ay maanta dhaqday oo ay dhowaan xarigga gurigeeda ka soo gurtay iyagoo qallalay. Waxay dareemeysaa daal badan. Waa garteed oo maanta oo dhan waxay ku dhex jirtay hawsheedii guriga oo ay keli ku ahayd cunno karin, alaab dhaqis, adeeg iyo hawlo kale oo uu u sii dheeraa yahay dharkii ay dhaqday maanta.

Wel-welkii ay ka qabtay maqnaanshaha carruurteeda wuu ka yaraaday, waayo iyada ayaaba hadda ardayad ah, oo maanta oo Jimco ah iyo shalay ayay ka nasatay madrasada ay iska soo qortay oo ay Marin-habaabiyeyaashu wax ugu dhigaan islaamo iyada la eyni ah.

Waxay rumeysan tahay in ay hadda uun cagta la heshay dhabbihii saxda ahaa ee ay ku liibaani lahayd. Waa ardayad, marna waa hooyo guri joogto ah, waxay niyadda ka jeceshahay in ay dharkan dhaqso u jal-jallaaddo, dabadeedna ay iskala bixiso maqribka marka ay tukato kaddib.

Aroorta berri ayay madrasada u kallihi lahayd oo waa Sabti. Casharrada laga rabo in ay cishaha markii ay u soo kacdo isha mariso ayay rabtaa oo ay kaddibna berri madrasada tagto iyadoo dhinac kasta diyaar ka ah.

Iyadoo sheygii ugu dambeeyay laa-laabeysa ayaa albaabkii la soo garaacay. Waxay niyada iska tustay inay tahay mid ka mid ah islaamaha deriskeeda ah oo sheeko doon ah. Waxay dhibsaneysaa in sheeko loogu yimaado, dabadeedna iyadoo caga-jiideysa ayay dhankii albaabka u dhaqaaqay.

“Waa ayo?” Ayay cod dheer ku tiri markii ay albaabkii u dhowaatay. “Waa anigee iga fur Faadumo,” waa cod nin oo ay garaneyso, oo maxay u garan waysay, sow ninkeedii ay xajka ku tirineysay ma aha qofka bannaanka iridda ay codkiisa ka maqasho. Intay aqoonsatay codka duqeeda ayay markiiba labo qataar oo albaabka celinayay ka sii deysay, oo ay u oggolaatay inuu gudaha soo galo.

Odaygu muddo saddex bilood ka badan ayuu guriga iyo dalkaba moog yahay. Wuxuu ku maqnaa Sacuudiga oo uu bishii afaraad ee la soo dhaafay u tegay inuu ku soo guto waajibaadka xajka, maadaama uu ka mid yahay tiirarka islaamka, gaar ahaan tiirka shanaad uu yahay.

Odaygu wuxuu ka mid yahay ganacsatada deegaanka ugu caansan, weliba waa qofka ugu hantida badan degmada uu ku nool yahay. Sidaas daraadeed, intuu yaqiinsaday xajka inuu ku waajibay ayuu sanadkan dhinac ka raacay xujaaydii deegaankooda ka baxday.

Faadumo si ay reyn-reyni ka muuqato ayay odaygeeda u soo dhoweysay, waxayna dhinac kala qabatay labo shandadood oo midi ay aad u culus tahay. Durba, intay gurigii gadaal u gashay ayay u diyaarisay biyo, saabuun iyo shukumaankii (tuwaalkii) oo ay u sii geysay suuliga, waxayna cod naxariis iyo kal-gaceyl uu ka muuqdo ugu baaqday inuu isa soo qaboojiyo, oo uu daalka ka soo qubaysto.

“Faadumoy bal warranoo, carruurtu siday yihiin? Reerka maxaa iga dambeeyay?” Ayuu xaajigu waydiiyay Faadumo, isagoo isu diyaarinaya inuu musqusha tago. Markaas ayey u sheegtay inay dhammaantood wanaagsan yihiin, ayna waxyaabo badan oo ka dambeeyay uga sheekeyn doonto marka uu musqusha ka soo baxo.

Qolalka guriga uu ka kooban yahay ayuu indhaha la raac-raacay, isagoo raadinaya wiilashiisii Aweys iyo Mustaf oo uu is-leeyahay, “way maqlaan codkaagee, may ku soo salaamaan oo bannaanka yimaadaan?” Isagoo aan hadlin ayuu musqushii iska galay oo uu soo qubeystay.

Faadumo daalkii ay daqiiqado ka hor dareemeysay ayaa ka duulay, waxayna isu diyaarineysaa inay suuqa u adeeg tagto oo ay odaygeeda u diyaariso soo dhoweyn, ugu yaraan cunto macaan oo uu caawa cuno.

Iyadoo aan bixin ayuu odaygii soo dhammeystii qubeyskii. Intay dhankiisa soo aadday ayay hadal kaftan ah ku tuurtay, “Xaaji waad soo nuurtaye, kaalayoo bal halkan soo fariiso aad nasatide”, intaas markii ay ku lahayd waxay gacanta ku sidday galaas biyo qasan ah oo ay u sii diyaarisay intii uu meyrashada ku jiray.

Markuu fariistay ayuu Faadumo waydiiyay isagoo biyihii cabbaya, “Aaway wiilasheydii Musfat iyo Aweys uma jeedee, xilligaan miyay iskuulkii jiraan?” Odaygu wuxuu ogaa wiilashu inay gelinka dambe iskuulka aadaan, gelinka horena dugsiga Qur’aanka.

Faadumo waxay duqeeda u sheegtay inay wax badan oo gadaashiis dhacay uga sheekeyn doonto, balse hadda ay suuqa ka soo yara laabaneyso si ay casho uga soo adeegto.

Odaygu markii ay intaas u sheegtay ayuu dareen ku dhashay, wuxuuna ku fikiray inaanu sugi karin ilaa inta ay suuqa ka soo laabaneyso, iyadoo sheekada u sii billowda mooyee.

“Waad ii sheekayn doontaaye, aaway wiilasheydii waxaan rabaa inaan arko,” ayuu yiri, isagoo uu ka muuqdo hilow badan oo uu u qabo aragtidooda, niyaddana iska leh, “tolow ma waxbarashadooda ayaa saacado loogu daray?” “Xaaji wiilashu intii aad maqneydba guriga ma aanay joogin,” ayay Faadumo ku tiri odaygeeda, iyadoo cabsi la gar-gariireysa oo ka cabsaneysa inuu ku xanaaqo.

Meesha ay jiraan ayuu weydiiyay, isagoo yaabban! Markaa ayay u sheegtay in maamul cusub ay gadaashiis deegaanka qabsadeen, ayna wiilashoodii iyo kuwii la midka ahaa ee xaafadda u billaabeen waxbarasho dhankooda ah, oo weliba labadoodii wiil gobol loo diray.

Waxbarashadaasi waxa ay tahay ayuu la yaabay xaajiga, weliba muddadii uu maqnaa inay iyaguna maqnaayeen ayaa amakaag ku reebtay, wuxuuna Faadumo waydiiyay gobolka loo diray carruurta magaciisa.

Faadumo indhaha ayay tag-taagtay, waxayna odaygeeda u sheegtay inaysan garaneyn magaca gobolkaas, hase yeeshee uu macallinka ardayda u sheegay inay diinta soo baranayaan. Odaygu intuu xanaaqay ayuu Faadumo ku canaantay inay qeyrul-mas’uul tahay, oo ay dayacday carruurtii ay dhaleen.

“Wax aanan anigu amrin ama la socon sidee baad u sameysay?” Ayuu yiri iyadoo carada wejigiisa laga dareemayo. Markaas ayay Faadumo ku doodday inay carruurtoodu aad u nasiib badan yihiin, oo ay iyagoo culimo ah soo laaban doonaan.

Xaajiga wuxuu ogaa carruurtiisa inay dugsi u dhigtaan oo wuxuu is-weydiinayaa diinta hadda iyo kow la barayo ee loo safriyay, oo waxayba u sheegtay iyada xitaa inay madraso ay maamulka cusub sameeyeen dhigato oo ay wadaad noqotay!

“I dhageyso Faadumo, … Mustaf iyo Aweys ayaa guriga ka maqan saddex bilood wax aan qaadan karo ma aha, mana ku wada joogeyno aniga iyo adiga sidaas!!!” Ayuu yiri. Markaas ayay ku soo celisay, “kuma wada joogeyno maxay tahay, side bay kaa noqotay, … carruurta maxaa madrasad loogu xareeyay miyaad leedahay, aniga waxaan rabaa inay culumo noqdaan oo sidaadoo kale ay diinta faafiyaan.”

Xaajiga wuxuu ugu celiyay Faadumo inay mas’uuliyaddeeda iyo tan carruurtaba isaga saaran tahay, iyadana ay intaas garan waysay, sidaas daraadeedna aanay sii ahaan karin labo ruux oo is-qaba, wuxuuna iyadoo maqleysa ku dhawaaqay inuu furay, isagoo ku amray inay kala soo baxdo guriga waxa ugu jira oo alaab ah iyo dharkeedaba.

Faadumo kama nixin hadalkaas oo taas beddelkeeda weyba ku faraxday, waxayna odayga u sheegtay inay iyadana mari doonto waddadii ay mareen labadeeda wiil, oo ay u go’i doonto dhinaca maamulka cusub iyo diinta.

Guriga ayay dib ugu laabatay. Wax yar kaddibna waxay guriga ka soo baxday iyadoo dharkii iska soo beddeshay, oo boorso weyn dhulka ku jiideysa, iridda ayayna ka degtay, iyadoo aan la sii hadlin odayga oo xanaaq meel la fadhiya.

inay fiicnaan lahayd bal in uu galabta soo mar-maro magaalada, waa intaasoo uu soo arkaa saaxiibbo qaali ah oo uu leeyahay ama uu soo maqlaa warar cusub. Intuu soo labistay oo dhexda soo xirtay ayuu kabihiisa oo aad loo soo baalashay soo xirtay, oo intaanay qorraxda dhicin isku dayay inuu dhowr meelood cagta soo mariyo.

Qaraabadiisa dad ka tirsan oo xaafadda dhinac ka degganaa ayuu soo salaamay, wuxuuna sidoo kale horay u soo maray guryo ay saaxiibbadiis deggan yihiin, halkaasoo uu cabbaar kula soo sheekeystay dad ay maalmo is-moogaayeen iyo qaar ay bilo badan kala maqnaayeen.

Wuxuu hadba meel soo maraba, makhribkii mar tay tahay ayuu soo ag-maray guriga Caasho. Markii uu la sinmay guriga Caasho ayey haddana la habboonaatay in uu ku leexdo, go’aan intuu qaatay ayuu garaacay. Waxaa gudaha guriga ka soo hadashay Caasho, oo uu codkeeda garanayo, iyadoo waydiisay qofka iridda garaacaya, markuu isku sheegayns inuu Qasaaye yahay ayay markiiba albaabka ka furtay.

Qasaaye iyo Caasho yaraantoodii ayay dugsiga dhexe isla dhigan jireen, muddo badanna xaafadda way wada deggan yihiin, si wanaagsan ayayna isku garanayaan.

“War Qasaayow ii warran, maxaad sheegtay?” Intay tiri ayay gambar u dhigtay oo si wanaagsan u soo dhoweysay. In uu fiican yahay ayuu u sheegay, waxay iska waraysteen reeraha iyo carruurta caafimaadkooda. Markii ay si wanaagsan u kala xog heleen, ayay galeen inay ka sheekeystaan xaaladda deegaanka, waxayna sheekadooda u billaabatay sidan soo socota:

Caasho: Qasaayow jahawareerka baladka ka jira ayaa i saameeyay.

Qasaaye: Waan la socdaa in ay labo calan gurigaaga ka wada taagan yihiin.

Caasho: Waa runtaa, maalmahaan oo dhan fikir baan ka bixi la’ahay, wax aan yeelo baan garan la’ahay, Qasaayow ila tali walaalow.

Qasaaye: Horta waa arrin dhib badan, hase yeeshee haddii aan ku dhihi lahaa wiilkaada Guuleed ah dhinaciisa u go’ waa nin dagaal ku jira had iyo jeer oo weliba xaasas kala duwan guursaday, marka kuuma baahna waqtina kuuma helayo waa nin tagay ninkaas ee bal horta arrinkaas meel ku xiro.

Odaygaagana waad ogtahay in sidii uu xildhibaanka u noqdayba uu cidloonayo oo uu kuu baahan yahay, mana kuu imaan karo oo aagga aad deggan tahay waa meel aanay qoladiisa ka talin. Sidaas darted, aniga waxaan ku dhihi lahaa odaygaaga ayaa kuu baahane isaga u tag.

Caasho: Talo fiican waaye Alleylehe, waa inaan odaygeyga u tagaa.

Qasaaye: Haye, … Caasho waan sii soconayaa ee macasalaama.

Markii uu intaas ku yiri ayay Caasho ka codsatay inuu wax yar la sii joogo, oo uu shaah la cabbo, hase yeeshee wuu ka cudurdaartay, wuxuuna u sheegay inuu galabta guriga walaashiis tegay oo uu ka soo casiriyeeyay, wuuna u mahadceliyay.

Caasho iyadoo ku faraxsan booqashada uu soo booqday Qasaaye, isla markaana rumeysatay inay talo fiican ka faa’ideysatay ayay macasalaameysay Qasaaye, waxayna ku tiri, “walaal dumaashidey iigu salaan, adigana malaa’ig aan malaku-mowd ku jirin ha ku soo salaanto,” ayey kula sii kaftantay maaddaama uu malaku-mowdku naftigiisu ka mid yahay malaa’igta.

Qasaaye wuxuu ka soo baxay albaabkii guriga Caasho, wuxuuna isla soo dhigay waddada tagta gurigiisa. Markii uu wax yar soo socday, oo aanu soo goyn laamiga u dhaxeeya gurigiisa iyo kan Caasho, ayaa waxaa ka hor yimid saaxiibkiis Carsaanyo.

Ninka Carsaanyo ah galabta oo dhan wuxuu degmada ka raadinaayey saaxiibkiis Qasaaye oo uu jeclaa inuu arko, kaasoo uu gurigiisa ka soo waayay, meelo kale oo uu is lahaa “armaad ka soo heshaana” uu sidoo kale ku soo hungoobay, hadda isagoo quus ah oo ku fikiraaya inuu maalinta xigta u soo laabto ayuuba si lama filaan ah u arkay, waxaana dhex martay sheekadan:

Carsaanyo: War,. waa saaxiibkey Qasaaye.ii warran saaxiib, meel aanan maanta kaa raadin ma leh, xaggee ka baxday?

Qasaaye: War,. saaxiib meel fog ma aanan jirine, maanta waan soo luga
baxsanayay, haddana waxaan ka soo baxay guriga islaantii Caasho ahayd oo aan iyana soo salaamay.

Carsaanyo: Oo Caashana maxay noo ahayd, ma dumaashi cusub baa?

Qasaaye: Mayee,. ee waa reerkii aan kaaga sheekayn jiray ee labada calan uu
aqalkoodu wada surnaa, … sow ma xusuusatid?

Carsaanyo: Haa,. si wanaagsan,. waan xusuustaa.

Qasaaye: Islaantii oo waxaan u tagay ay talo ka jahawareersan tahay.wiilkeeda

Guuleed wuxuu ku jiraa saraakiisha Marin-Habaabiyeyaasha, odaygeeduna waa dowladda oo waa xildhibaan,… marka meel ay raacdo iyadoo garan la’ baan u tagay. Mar baan is-iri wiilka iyo odayga ma u kala jartaa.hasha labada geed jecel bay igu noqotay!

Carsaanyo: Haye, markii dambe maxay ku dhaamaatay waaba arrin la yaab lehe!

Qasaaye: Dee,. waxaan iri odaygaaga u tag, wiilka hawlahiisa ayaa badane.

Carsaanyo: Waan gartay sheekadaas, oo maalmahaan bay magaalada ka socotaa, ee waxaan ku waydiiyay qandaraaska cusub maxaad war ka heysaa?

Qasaaye: Wax war ah oo weyn kama hayo oo aan ka ahayn in lagu wada wareersan yahay qolooyinkan cusub ee yimid, oo marna la leeyahay ciidan baa ka soo goostay, marna la leeyahay ciidan baa u goostay!

Carsaanyo: Haa, taas baa aniga xitaa iga yaabisay. Idaacaduhu waxay maalmahaan hadal hayaan hebal oo ku biiray garabkii ka soo horjeeday iyo saraakiil iyo gaadiid dagaal oo xagga kale u wareegay waaba wax yaab leh, oo qolooyin baa wax walba u beddelaya mashaariicdii aan hore u arki jirnay oo iyagana xitaa jahawareersan.

Hadalkooda markii ay intaas isla marinayaan ayuu Qasaaye arkay inuu saaxiibkiis Carsaanyo madaxa maanta soo xiirtay. Iintuu si cajiib ah u eegay ayuu waydiiyay sababta uu madaxa u soo xiirtay.

Meel aanu ka filaneyn ayuu jawaabtii ka siiyay, oo wuxuu u sheegay inuu madaxa u xiirtay, si ay dhallinyarada hubeysan ee maleeshiyada u ah Marin-habaabiyeyaasha u waayaan tin ay ka jaraan, arrintaasoo si aad ah uga qosliyay Qasaaye, oo ku yiri “waxaanba Carsaanyow moodaayay inaad bunka jimcaha isu diyaarisay oo aad sidaas darteed u soo malaasataye.”

“War iga tag nin yaab leh ayaadba tahaye, haddii aad taas darteed madaxa u maluuqataye waa wax la garan karee,” ayuu yiri Qasaaye.

Kaftankii intay intaas uga gudbeen ayuu Carsaanyo u sheegay saaxiibkiis Qasaaye inuu galabta oo dhan u raadinaayay si uu ugu sheego inuu berri gurigiisa muraad ka jiro oo la dhigayo xuska aabbihiis oo ahaa sheekh weyn oo magaalada oo dhan laga qaddariyo.
“Marka, Qasaaye berri hawshaas culus ayaan lagaaga maarmeyn oo waa inaad subaxa hore iigu timaadaa guriga, si aad iila shaqeyso,” ayuu ka codsaday saaxiibkiis Carsaanyo. Qasaaye intuu “waayahay” yiri ayuu u sheegay inuu makhribkii dhow yahay oo uu jeclaan lahaa intay waqtiga hore tahay inuu magaalada ka xaroodo.

Sidii ayay isku macasalaameeyeen Qasaaye iyo Carsaanyo, waxayna ballameen aroorta hore ee berri inay waliimada lagu ballansan yahay ee guriga Carsaanyo isku arkaan.

“Madaxaan aad cawrada u ekeysiisayna iga dabool,” isagoo leh oo gadaal- gadaal u soo eegaya kuna qoslaya ayuu dhaqaaqay Qasaaye.

Warsame waa nin fir-fircoon, siduu maamulka dalka uga mid noqdayba wuxuu qabtay hawlo badan oo wax ku ool ah. Mudaneyaasha kale ee ay maamulka ku wada jiraan, gaar ahaan madaxda sare, wasiirrada iyo xildhibaannaduba aad bay u jecleysteen hawshiisa tan iyo markii uu ku soo biiray. Dadaallada dheeraadka ah ee uu sameeyay dartood waxay rumaysan yihiin in haddii sidaas loo wada shaqeeyo ay ku guuleysan hawsha loo igmaday.

Warsame wuxuu Inta badan il-gaar ah ku eegaa sida ay hawsha guud ahaan u socoto. Marka uu dareemo inay meelaha qaar habacsanaan ka jirto, markiiba wuxuu ku taliyaa in la saxo, waana taas tan marka uu hawl isu taago keenta inay guul ku soo dhammaato.
Subaxa hore marka ay tahay 9:00 ayuu yimaadaa xarunta weyn ee ay ku shiraan.

Kulamada la qaato iyo shirarka oo dhan wuu ka soo wada xaadiraa, danta qaranka ayuu ka hadlaa. Warsame ma aha nin lagu bartay inuu dano shakhsiyadeed iyo baahiyo gaar ahaaneed ka hadlo.

Xildhibaannada kale ayuu gaar-gaar ula sheekeystaa marka ay joogaan hoteelka iyo marka xarunta wayn la isugu wada yimaadoba. Warsame ma aha nin uu hadalkiisu kaftanka ku badan yahay, oo taas beddelkeeda wuxuu had iyo jeeraale waqti geliyaa ka hadalka danta guud iyo xaaladda dalka.

Subax ay Isniin tahay, Warsame isagoo xarunta weyn ee baarlamaanka jooga ayay is arkeen xildhibannadii kale oo mid ka mid ahna uu ahaa nin Ismaaciil lagu magacaabo, way isa salaameen, waxayna isla garteen inay isu sii raacaan ilaa meesha qaxwaha lagu diyaariyo, si ay isu soo kululeeyaan.

Wararkii ugu dambeeyay ee dalka ayay isku tuur-tuureen intii ay qaxwada wada cabbayeen. “Madaxda sare maxaa war ah oo aad ka maqleysay dhankooda?” “idaacadaha ma dhegeysatay?” “xalay ilaa saakay maxaa cusub oo deegaanka laga sheegaayay” ayay is-weydiiyeen.

Qof walba wixii xog ahaa ee ugu dambeeyay wararkii dhankiisa soo gaaray ayuu kan kale u sheegay. Xarunta waxaa si teel-teel ah u soo gaaraya xildhibaannadii kale, iyagoo isugu jira qaar gawaari ku imaanaya iyo kuwo lugeynaya.

Subaxaas waxaa da’ayay roob aan badneyn oo xagaayo ah, jewigu wuu macaanaa, neecaaw aad u udgoon ayaa la dareemayay. Dhulka roobkii ku da’ay ayaa carrada ku qasbay inay is-nabto, qofkii ku istaagana ay raadkiisa sawir ka qaaddo.

Warsame markuu koobkii qaxwaha ahaa meel dhexe marsiinayo ayuu soo xusuustay warkii ugu farxadda badnaa ee dhegihiisa soo gaara, kaasoo ku saabsanaa mas’uuliyiin ka tirsanaa Marin-habaabiyeyaasha oo dhankooda soo galay. Warkaas ayuu jecleystay inuu u sheego saaxiibkiis Ismaaciil, si uu bal u ogaado aragtida uu isaguna ka qabo amuurtaas, wuxuuna Warsame sheekadii dhex martay labadooda ku billaabay:

Warsame: Ninyahow ma mooddaa inaan guuleysaneyno, maanta garab dhan baa noo soo go’ay oo ka yimid dhinaca Marin-habaabiyeyaasha!

Ismaaciil: Taasi mar kasta ayey dhacdaa waxna ma soo biiriso, marka yaanay kula weynaan.

Warsame: Mudane markaan sidii hore way ka duwan tahay, wararka inaadan la socon baan filayaa.

Ismaaciil: Haye! Oo maxay kuwii hore kaga duwan yihiin kuwa haatan nagu soo
biiray?

Warsame: Qaar ka mid ah dadkii ugu cad-caddaa Marin-habaabiyeyaasha ayaa
dhankeenna soo galay, waxayna diyaar u yihiin inay naga mid noqdaan oo ay nala shaqeeyaan. Markii hore waxaad ogeyd iyadoo ay nagu soo biiraan taliyayaal ciidan iyo kooxo la socda, markan madaxdoodii baa xaggeenna soo martay!

Ismaaciil: War sidaas umaba ogeyne, warka i sii bal.

Warsame: Si ay noogu suuragasho inaan wax u qabanno, waxaan la heshiinnay qeyb Marin-habaabiyeyaasha ka mid ah, waxaana ka wada hadalnay inay nagu soo biiraan oo aan hawlaha wada qabanno, xilalna u dhiibno, weliba kuwo sar-sare

Ismaaciil: Alleylehe waa guul haddayba taas dhacday.

Warsame: Marka waxaa lagu heshiiyay in lagu soo daro golayaasha iyo madaxda sareba oo ay qeybo xooggan ku yeeshaan, annaga wax weyn bay noo tahay, waxayna u badan tahay in kuwa kale ee harayna ay heshiiska saaxiibbadood la qaataan oo aan hal dhinac u wada jeesanno markan.

Ismaaciil: Rajo fiican baa ii muuqata, dagaallada way dhammanayaan. Markaan
waxaan hirgelin karnaa wixii naloo dhisay, taageerada dadkeennana waan ku guuleysan karnaa.

Warsame: Aniga waxaan taageersanahay cid kasta oo dagaal nagula jirta inaan
dhahno miiska wada hadalka imaada, wax alla wixii ay ku qancaanna aan siinno intii aan ka ahayn dowladda oo dhan ka burburiyo. Haddii ay xilal rabaan, haddii ay dhaqaale rabaan iyo haddii ay wax kale rabaanba.

Ismaaciil: Haa taasi waa lama huraan, waa inaan tanaasulaad sameynaa, waa inaan u muujinnaa qof kasta oo muwaadin ah inuu xaq u leeyahay hoggaanka, uuna waajibaad ka saaran yahay dadkaan samatabixintooda.

Warsame: Hadda, waxaa ii muuqata in cadadkeenna iyo cududdeennaba ay
ballaaranayaan, haddii ay cid na mucaaraddo xitaa ma noqon doonto cid awood ahaan noo babac dhigi karta.

Ismaaciil: Laakiin, Warsamow adigaa arrimahan aad ula socdee, waxaad ii sheegtaa yaa suurageliyay arrintan, raggan si adag bay nooga soo horjeedeene yaa ku qanciyay inay annaga nagu soo biiraan?

Warsame: Looma kala harin arrintan. Dhankeenna dad baa loo xilsaaray, adduunka intiisa kalena wuu nagala qeyb galay, waxaana markii dambe lagu guuleystay in nimankaan heshiis lala galo, iyaga xitaa way qanacsan yihiin. Sidaas darteed, arrintan waxay noqon doontaa mid taariikhda baal dahab ah ka gasha.

Ismaaciil: Waa runtaa arrintaan waxay dhigi doontaa taariikh cusub.

Warsame: Waa inaan soo dhoweynaa cid kasta oo diyaar u ah wada hadal iyo wada shaqeyn.

Ismaaciil: Waa sidaas waa inaan soo dhoweynaa, waxaan kaloo maqlaayay inay Marin-habaabiyeyaashu dagaallo abaabulayaan. Arrimahaas maxaad kala socotaa?

Warsame: Way jirtaa taasi oo waa qaar yar oo heshiiska ka soo horjeeda, iyagana haddii ay xal xitaa diidaan awood badan oo ay noogala hor yimaadaan ma laha.

Ismaaciil: Waa inaan taxaddarka badinnaa.

Warsame: Waa sidaas waa inaan taxaddarka badinnaa!

Sheekadoodii sidaas ayay ku soo gebagebeeyeen, waxaana meeshii ay fadhiyeen soo buuxiyay xildhibaanno kale, oo Warsame iyo Ismaaciilba waxay sheeko kula kala jeesteen raggii kale, iyagoo kaftan iyo arrimo kale dhex dabaashay.

Abuu Colaad siduu safarka uga yimidba wuxuu ku jiray nasasho dheer, ma aanu imaan saldhiggooda, waayo wuxuu isku halleynayaa inaanay wax badan dhankiisa ku xayirmeyn oo hawlaha uu sidii la rabay u sii kala wadayo Abuu Seef, sidaas daraadeed ayuu barkinta u dheereystay maalmo.

Afar maalmood markii uu waqti nasiino ah u qaatay ayuu subaxii dambe xarunta yimid, isagoo macaawis sabarindi ah, kabo sandal ah iyo khamiis bakistaani oo wada cusub xiran, oo garkiisii weynaana soo cillaantay. Xarunta dhexdeeda waxay Abuu Colaad isku arkeen Abuu Seef, si fiican ayeyna isu salaameen. Maalintii uu safarka ka yimid wuu ku soo kediyay saaxiibkiis Abuu Seef, sidaas darted ayaanay xitaa salaan macquul ah isa salaamin, waayo habeenna way ahayde. Subaxaan, xarunta dhexdeeda, waxaa dadka oo dhan ka yaabisay sida ay labada nin isu salaameen ee ay xabadka isku saareen, isuna marxabbeeyeen.

“Abuu Colaad, waxaan filayaa inaad si wanaagsan u soo nasatay,” ayuu yiri Abuu Seef oo dhoolla caddeynaya. “Haa, si wanaagsan baan u soo nastay,” ayuu ugu jawaabay Abuu Colaad oo neef uu si xooggan isaga keenay tuuraya.

“Abuu Seef, waa annagii ku ballansanayn in aan ka sheekeysan doonno hawlaheenna wixii ka qabsoomay intii aan safarka ku maqnaa,” ayuu yiri Abuu Colaad, oo jecleystay inuu guda-galo ujeeddada uu maanta ugu yimid saaxiibkiisa ee ay shaqada iyo danta isu keentay.

Abuu Seef wuxuu saaxiibkiis, Abuu Colaad, kursi u dhigay geedka bartanka xarunta ku yaalla hoostiisa, wuxuuna ka codsaday inuu yara sugo, isagoo u sheegay inuu dano yar xafiiskiisa ku soo dhammeysanayo, kaddibna uu u soo gacan bannaanaayo inay xaaladaha ka sheekaystaan.

Markii uu Abuu Seef xafiiskiisa u dhaqaaqay ayuu Abuu Colaad muusooday isagoo si weyn farxsan sida uu saaxiibkiisa shaqada daacadda ugu yahay, ee aanu subaxna uga maqnaanin xarunta. Waxaa Abuu Colaad si weyn u sii farxad-gelinaysay sida saaxiibkiis, Abuu Seef, uu mar kasta si nadiif ah ugu fuliyo wax kastoo hawl ah oo ay ku ballamaan iyo weliba guud ahaan hawlgalladiisa, wuxuuna niyadda iska-weydiiyey “Abuu Seef la’aantiis maxaa qandaraaskan ka hirgeli lahaa?” “Waa maya,” ayuu isugu jawaabay.

Abuu Seef wuxuu gudaha u galay qolkii xafiiska u ahaa, wuxuuna halkaas kula hadlay saddex oday oo markii horeba meesha ay ku wada jireen. Abuu Seef iyo odayaasha uu xafiiskiisa kula soo yar-shirayey waxay ahaayeen qaraabo hoose oo arrimo beeshooda ku saabsan uu kala hadlayey, maadaama uu yahay nin saamayn deegaanka ku leh, beeshuna uu xifaaltan kala dhexeeyo beelo kale oo ay dhowr jeer hore u dirireen.

Abuu Seef odayaashii waxay ka tageen iyagoo faraxsan waxayna isugu dareen duco iyo ammaan ka hor intii aanay albaabka ka degin. Haba ka soo yar raagee, Abuu Seef wuxuu isaguna deg-deg u soo gaaray saaxiibkiis Abuu Colaad, oo intuu fadhigii ku jactaday ka istaagay fadhigii oo meereysanaya xarunta dhinacyadeeda.

Abuu Seef oo dareensan in uu ka yar-raagay saaxiibkiis, Abuu Colaad, ayaa uga cudurdaartay intii yarayd ee ay kala maqnaayeen ee uu duqeyda qaabbilayey.
Gacanta ayuu u haatiyay, isagoo afkana uga baaqaya oo leh, “fadhigii dib noogu soo celi.” Labo kursi ayay dhigteen jiridda geedkii ay markii horeba yar-fariisteen. Abuu Seef wuxuu ka sii foojigan yahay in wada hadalka dhex maraya isaga iyo saaxiibkiis ay cidi maqasho ama xitaa laga soo kala dhex galo, sidaas darted ayuuna saaxiibkiis Abuu Colaad ugala fogaanayaa in uu xafiiskiisa la dhex fariisto oo wuxuu rabaa inay si fiican u kala bogtaan.

Sheekadoodii ayay dib ugu laabteen. Waa tii markii isugu dambeysay uu Abuu Colaad waydiiyay Abuu Seef inuu uga warramo intii uu safarka ku maqnaa waxyaabihii qabsoomay iyo haddii uu isbeddel dhacay iyo in kale. Abuu Colaad isagoo barteeda ka sii wadaya sheekadii ayuu mar kale isla su’aashaas ku soo celiyey, dabadeedna sheekadii dhex martay waxay u dhacday sedan, iyadoo uu Abuu Seef ku billaabayo jawaabta uu saaxiibkiis Abuu Colaad u ooman yahay:

Abuu Seef: Abuu Colaadow, intii aad naga maqneyd waxaan isku fidinnay deegaanno badan, ganacsatada waxaan la qaadannay shir, waxaana ku wargelinay in laga doonayo dhaqaale ay bil kasta bixiyaan, si loogu taageero hawlaheenna aan ku samata-bixinayno ummaddeenna.

Abuu Colaad: Waa arrin wanaagsan.

Abuu Seef: Midda kale, Macallin Duufiye dhankiisa waxaa ka soo baxay arday na anfacday oo hawlgallo kala duwan aan u dirsanno.

Abuu Colaad: Waa arrin aan filaayay, ninkaas wuxuu noo qabtay hawl aan mahadinnay oo ilaahayna uu ka raalli yahay.

Abuu Seef: Nimankii fag-fagta badnaa ee ahaa farta soo dheeraatay ee Dige iyo Sahal iyagana shaqo ayaan ka qabannay oo waxaan ka adeejinnay wiilal yar-yar oo fariid ah, waadna ka nasan doontaa kuwaas oo dib dambe kuuma dhibi doonaan.

Sheekadaas aad buu ugu farxay Abuu Colaad, intuu istaagay ayuuna salaan u celiyay saaxiibkiis, taasoo uu uga jeeday mahad-naq, maaddaama kurbadii dhanka Dige iyo Sahal ka heysay laga soo geba-gebeeyay, sheekadii ayuu halkeedii ka sii waday, isagoo qoslaya oo leh, “tallaabadaas waxay wax badan naga tareysaa inay dadku naga cabsadaan, qolada naga soo horjeeddana ay dareemaan inaan halisteenna leennahay, khaarinjitaas barakaysan kaddib ma cid kaloo na soo faragashatay baad aragteen? Yaa kale oo hadda u baahan in aan shaqo ka qabanno? Ayuu weydiiyey, sheekadoodiina sidan ayey u sii socotay:

Abuu Seef: Dadku way naga cabsanayaan, mana jirto cid naga soo horjeesan karta, laakiin Sheekh Colaadow waxaa jirta hal arrin oo ugub ah. Rag badan oo mas’uuliyiin iyo ciidamo leh oo maamulkeenna ka mid ahaa baa qolada kale ku biiray, arrintaas baa nagu siyaado ah!

Abuu Colaad: Sidee bey ku dhacday arrintaas? Raggaas yaa ka mid ah? Sababta ay qoladaas ugu biireense maxay tahay?

Abuu Seef: Arrimahaas oo dhan waan ku daba joognaa oo baaritaan baa noo socda, waxaana qorsheyneynaa inaan dadkaas tallaabo ka qaadno, si kuwa kale ee laga yaabo inay ku fikirayaan waxyaabahaas oo kale ay ugu noqoto cibra-qaadasho.

Abuu Colaad: Maya.maya, wax la qaadan karo ma aha. Waa in aan taas wax ka qabannaa, sababtoo ah way ina curyaamineysaa oo waxay horseedi kartaa in aan kala fur-furanno. Sidaas darteed, waa inaan wax uun sameynaa: Waa inaan cashir u dhignaa dadkaas iyo kuwa ku fikirka ah.maxay tahay sidaan?

Abuu Seef: Waa sidaas Akhiiyow.. wax uun waan samayn doonnaa.laakiin, waxaad ogaataa arrimahaan in aanay waxba noo dhimeyn. Tabta ugu wanaagsan ee amuurahan oo kale wax looga qabtana waa in aan marka hore billownaa muxaaradooyin ku wajahan ciidamada iyo amiirrada iyo hoggaamiyeyaasha kale ee sida wanaagsan noola shaqeeya. Waxaan u sheegeynaa ragga qolooyinkaas ku biiray in ay riddoobeen oo qofkii xogtooda hela ama fursad uu ku dili karo helona uu shaqo ka qabto, taas oo amar diini ah ayaan fareynaa, abaalmarinna, xag adduunyo iyo xag aakhiroba, waxaan u ballanqaadeynaa qofkii sidaas sameeya.

Abuu Colaad: Taas waan kula gartay Sheekh Seef, waxaanse ku waydiiyay
walaalaheennii iga soo raacay dalalkii aan tagay iiga warran, meel wanaagsan ma u heshay? Adigase ma la soo kulantay?

Abuu Seef: Lama aanan kulmin anigu raggaas oo waqti weli uma helin, waanse
qorsheynayaa inaan soo booqdo dhowaan sida ugu dhaqsaha badan. Hase yeeshee, walaalihii aan u xilsaaray waxay ii sheegeen inay meel wanaagsan dejiyeen.Sheekh Colaad waxaa kaloo aan kaa illoobay in aan in yar oo kale wax kaaga sheego dhinaca wanaagga waxyaabaha kale ee nagu soo saa’iday oo ay ka mid yihiin in ciidamo iyo gawaari dagaal oo ay qolada kale lahaayeen ay annaga dhinaceenna u soo wareegeen.

Sheekadooda markay halkaas mareyso ayuu Abuu Colaad saacadda eegay, markaas buu soo xusuustay inuu ballan la lahaa dad kale, dabadeedna isagoo dhooll- caddeynaya ku yiri saaxiibkiisa, “war kheyr waaye haddii ay annaguna qaar nagu soo biireen,” ayuu ku yiri wuxuuna ka codsaday inuu baxo oo ay mar kale dhammeystaan sheekada, sidaas ayayna isku macasalaameeyeen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *