Sabriin Xasan

Bari hore, ayaa waxaa jiray libaax xeel badan iyo lax xariifad ah. Maalin, ayaa laxda xariifadda ah ayadoo la daaqaysa saaxiibadeed caws meel banaan markaas oo libaax xeelbadan uu ka soo gurguuranayo keynta asagoo ku soo wajahan. Markii uu libixii ka soo muuq baxay caws dheer idihii waxay isku diyaariyeen inay cararaan sababtoo ah waxay ka cabsadeen cidiyihiisa fiiqan iyo miciyihiisa dheerdheer. Waxuu libaaxu cod dabacsan ku yidhi ‘Waxba ha cararina,’ ‘Waxaan uun halkan u imid inaan idiin sheego bali biyo nadiif ah oo kaymahan dhinacooda ah. Maxaad iigu imaan ladihiin ood iila cabi ladihiin.’

Laxda xariifadda waxay taqaanay inay ka wanaagsantahay in la aamino libaaxa, laakiin saaxibadeed aad ayay u oomanayeen sidaa darteedna waxay oggolaatay inay cabitaan u raacdo libaaxa. Laxda xariifadda ah waxay u digtay saaxiibadeed laakiin saaxibadeed ma ayna yeelin.

Sidaa darteedna libaaxu waxuu ku dagay laxda caws dheer asagoo balan qaadaya biyo nadiif ah. Libaaxu geesaha ayuu fiirfiiriyay si uu u hubiyo in ayna xayawaan kale jirin agagaarka inay caawiyaan laxda, markii uu hubiyayna inay kaligood yihiin wuu ku soo booday ayadoon iska jirin, waxuu ku xagxagay oo ku jeexjeexay cidiyihiisa fiiqan, waxuuna ka dhigtay cashadiisa.

Maalinkii danbe, markii saaxiibadeed ayna ku soo noqon xaynta, laxda xariifadda ah waxay yaqiinsatay in libaaxa xeesha badan uu cunay. ‘waa toban ido ah bishan,’Nafteeda ayaa ku fakartay. ‘Waa inaan sameeyaa wax si aan u joojiyo libaaxa xeel badanaha ah inta aanan waayin dhamaan saaxiibaday!’

Sidaa darteedna laxda xariifadda ah waxay ooga digtay intii xaynta ka hadhay libaaxa xeel badanaha ah iyo xeeladihiisa. Laakiin idaha nacasiinta ah ma ayna yeelin, waxaana la dhaafay asbuucyo iyo bilo, libaaxa xeel badanaha ah waxuu ku dagay ido badan oo badan cawska dheer asagoo balan qaadaya biyo nadiif ah. Waxayna ahayd halkaas in ay la kulmaan dhamaadka noolashooda.

Maalin, ayaa laxda xariifada ahi go’aansatay in la naaqusiyo asaga si wax loogu sameeyo libaaxa xeeelada badan iyo qaababka waxyeeladiisa.

Laxda xariifadda ahi waxay sugtay ilaa habeenku ka madoobaaday ka dibna waxay xamaaratay meel banaan oo ku xigta caws dheer. Markii ay hubisay in ay kaligeed tahay, waxay bilawday inay ka qoddo dhulka god aad u dheer. Markii ay tani qabsoontay, waxay sameysay dab weyn salka hoose ee godka ka dibna waxay ku dabooshay godka duur iyo caws sidaa darteed qiiqu wuu qarsoomay.

Laxda xariifadda ah waxay si dulqaad leh u sugtay ilaa waa barkii, markii ay cadceedu soo baxdayna waxay maqashay cod caan ah oo ka soo baxaya cawska dheer.

‘Maxaad iigu imaan la dahay, laxdaadan yar. Waxaan aqaanaa bali biyo nadiif ah oo dhinaca keynta ah meeshaas ood ku raaxaysan biyo qabaw.’

Laxda xariifadda ah kama ayna dhaqaaqin meesheeda. Badalkiina, laxdu waxay tidhi, ‘maxaad ooga soo bixi ladahay cawska dheer waxaanan ku tusi doonaa meel aad ka heli kartid ido badan inaad cuntid.’

Xaqiiqadii libaaxu waxuu ahaa mid xeelad badan, laakiin sidoo kale waxuu ahaa mid hunguri badan mana daba mari karin rabitaanka ah cunno badan.

‘Ii imaw,’ ayay tidhi laxdii markale, ‘waxaana ku tusi doonaa meesha ay xeyntu ku nooshahay.’

Waxuuna runtii, Libaaxu ooga soo tilaabsaday cawska dheer banaanka. Laakiin mar alaale markii uu ka soo dhaqaaqay cawska, waxuu ku dhacay godkii dheeraa waxuuna ku gubtay dab dhamac ah ooy u dhigtay laxda xariifadda ahi.

‘Taasi waa dhamaadkii noolashaada iyo qaababka waxyeeladaadii,’ ayay uurka ka tidhi laxda xariifadda ahi. ‘Hadda anagoo ido ah waxaan ku joogi doonaa amaan, oogu yaraan muddo.’

Markii ay laxdii xariifadda ahayd ku soo noqotay goobteedii waxay ooga warantay xeynta inteeda kale kuusheedii ay ka guulaysatay libaaxa. Dhamaantood way farxeen waxayna u hanbalyeeyeen saaxibadood, dhamaantoodna waxay waydiiyeen sida ay u awooday inay u disho libaaxa xeelada badan maadaama u yahay dugaag aad u weyn oo xoogan ayaduna ay tahay mid yar oo nugul.

‘Way fududeed,’inay ka jawaabto laxda xariifadda ah, ‘dhamaan waxa aan sameeyay waxay ahayd daawasho iyo barasho khaladka lagu sameynayo kuwa kale.’

Ka dib laxda xariifadda ahi waxay sii waday inay sharaxdo sidii ay u daawanaysay libaaxa xeelada badan ee ku dagayay saaxiibadeed keynta, sidoo kalena waxay sharaxday in ay tani keentay sida ay u baratay dabeecadda hunguri waynanka libaaxa.

Xeynta inta hadhay waxay dhagaysteen laxda xariifadda ah ayagoo ku ururaya sidaa darteedna waxay barteen sida ay muhiim u tahay in la dhagaysto talo bixinta wanaagsan ee uu bixiyay saaxiib.