Caasho waxaa la soo gudboonaatay mushkilad ka dhalatay xildhibaannimda duqeeda, Warsame. Wiilkeeda Guuleed-na si weyn ayuu uga soo horjeestay amuurtaas, dooddii ka dhalatayna ay ilaa iyo hadda isku fahmi la’yihiin iyada iyo wiilkeeda. Guuleed waxaa loo akhriyay in tallaabada aabbihiis oo kale qofka qaada uu gaalnimo caddaystay, oo ay waajib noqoneyso in la dilo. Aqoon ku filan oo uu uga fikiro waxyaabahaas jiritaankooda iyo beenintooda midna ma laha Guuleed, oo waxay Marin-habaabiyeyaashu u akhriyaan oo keliya ayuu cilmi u yaqaannaa.
Iyagoo gurigooda jooga oo ay barqo tahay, ayuu Guuleed dib u billaabay dooddii, waxayna isaga iyo hooyadiis ka wada hadleen arrinta Warsame oo aabbihiis ah, waxayna sheekada dhex martay ahayd sidan:
Guuleed: Hooyo, ma u sheegtay Aabbe inuu ka laabto dembiga uu galay?
Caasho: Guuleed, dembiga aad keligaa ogtahay oo annagoo kaa waaweyn aynaan garaneyn muxuu yahay? Hooyo sow ma ogid inuu aabbahaa si fiican u yaqaanno diinta? Yaan qalad wax laguu fahamsiin, in dowlad la noqdo xaaraan ma aha hooyo macaan!
Guuleed: Aabbahay si kastoo uu u yaqaanno diinta, waxba uma tareyso mar haddii aanu acmaasheeda la imaan. Marba haddii uu Aabbahay dhinacaas xil ka qabtay kuma dhaqmin diintiisa. Inta uu weli fursadda haysto waxaa u fiican Aabbahay inuu ka soo laabto, si uu dhiiggiisa u badbaadsado. Anigu weli waan u naxayaa, maxaa yeelay waa aabbahay.
Caasho: Aabbahaa adigaba wuu ku dhalay ee u sheeg waxaad dal-daleyso.
Guuleed: Anigu ma doonayo inaan tago meelaha ay ka taliyaan, sababtoo ah waa dad uu dagaal naga dhaxeeyo, waa dadka aan rabno inaan ku janno tagno, waa dad uu dhiiggoodu noo bannaan yahay, adiga ayaa hooyaday ah oo qof wanaagsan ah ee iga gaarsii farriintan oo intay goori goor tahay Aabbahay ha ka waantoobo waxaas oo kale!
Caasho: Guuleed, qof muslim ah oo Ilaahay aqoonsan dhiiggiisa kuuma bannaana, ee yaan lagu qaldin.
Guuleed: Hooyo, ha ku talax-tegin wax lagaaga cilmi badan yahay, annaga waan naqaanaa, waan barannay, waana ku dhaqanaa diinta. Qofka mar hadduu riddoobo waa la dilayaa, weliba qofka dila waa qof nasiib leh, adigana iimaankaaga daciifnimo ayaan ka dareemayaa ee isu bado, haddii kale waa lagu hanuuninayaa.
Caasho: Guuleed. hooyo.., xaggee baad u carareysaa oo aad iiga tageysaa? Alla wiilka wuu xanaaq dhowaaday, dhiiggaa karaya marka lala murmo, Guuleed.Guuleed, wuuba iska tagay, war annagaa wax aragnay, tanoo kalana manoo dhinneyd?
Guuleed isagoo xanaaqsan ayuu albaabka ka baxay, wuxuuna ku soo xiray laad, Caasho waxay la yaabban tahay wiilkeeda waxa sidaas oo dhan uga xanaajinaya marka uu dowlad maqlo.
Albaabka ayaa la soo garaacay, markii ay furtayna waxay noqotay saaxiibteed Faadumo. “Guuleed maxaa helay, isagoo careysan buu iga hor yimid, xitaa waan salaamoo igama aanu qaadin,” ayay tiri Faadumo iyadoo u cabaneysa saaxiibteed Caasho.
Waxaa labadoodii u billaabatay sheeko dheer oo arrinta Guuleed ay ku fur-furteen, Caaasho ayaana ku horreysay:
Caasho: Wiilku waa iska axwaaleysan yahay maalmahaan, wuxuu noqday nin fogaaday, eray haddii aad isku qabataan wuxuu ku leeyahay xaaraan baad sheegtay, oo wuxuu isu haystaa sheekh diinta dhex galay oo si wanaagsan u bartay.waa laga yaabban yahay. bal ii warranoo carruurta side bey kuu yihiin?
Faadumo: Caashoy, way fiican yihiin carruurta, inkastoo labadeydii wiil ay iga qaateen qolodaan wadaaddada isku sheegta, oo markii aan ku lab-laabtayna waxay igu yiraahdeen carruurtaada way ku diideen oo taas beddelkeedana waxay difaacayaan diinta ee naga tag.
Caasho: Way ii diideen aaa! Miyey soo waasheen nimanku? Carruur sidee bay
waalidkood u diidi karaan?
Faadumo: Caashoy dhibkaas baa i heysta, inaan arko xitaa waa la ii diiday, hadda waxaan kugu imid inaad wiilkaada Guuleed ah igala hadasho, si uu arrinteyda iiga caawiyo, isagaa muddo badan la shaqeynaayay qoladaane o oaf-garanayee.
Caasho: Guuleed annageyba dhibaato na kala heysataa, sow ma aadan maqal inuu aabihiis Warsame noqday xildhibaan dowladda KMG ah ka tirsan? Wixii markaas ka dambeeyeyba aabihiis ayuu arki la’yahay. Waa adigii arkaayay hadda inuu careysnaa markii uu aqalka ka sii baxaayey oo aniga xitaa wuu ii indho-gaduudiyaa.
Faadumo: Carruur waxaa timid waalidkood xitaa amraysa oo caasiyaal ah ilaa intii ay noo yimaaddeen qoladab carruurta walidkood ka xaraysatay! Wallee waa dhibaato soo korortay.
Caasho: Wadaadkaagii iiga warran, weli xajka miyuu jiraa, mise wuu yimid?
Faadumo: Weli ma aanu imaan, laakiin markaan wuu soo dhaw yahay.
Caasho: Oo dadkii xajka aaday wey wada yimaadeene, wadaadkaada ma meesha ayuu iska degay?
Faadumo: Walaashiis oo Sacuudiga deggan buu soo salaamayaa oo maalmo la soo joogayaa, wuuse iman doonaaye, hadda saaxiibeey ila-taliyoo arrinta carruurta maxaan ka yeelaa?
Caasho: Wax aan ku iraahdo garan maayee, waan kuu soo duceynayaa inuu Ilaahay kurbada kaa feydo.
Faadumo: Haye, Caasho walaalo waan sii soconayaaye nabadgelyo.
Maalin kasta weji cusub ayay yeelataa siyaasadda, dadka ka sheekeysta isbeddelladana ma waayaan wax cusub oo dhaca oo ay hadba ka wada hadlaan, wax loo bogo, wax laga yaabo iyo wax laga naxo intaba. Wax kasta waa la arkaa inkastoo wararka soo kordha aanay beryahaan ku badnayn wax farxad leh.
Sidii caadiga ahayd galabta waxaa guriga Qasaaye ku wada qaxweynaya isaga iyo Carsaanyo, waxayna sheekada isugu dhiibdhiibayaan qaabkan:
Qasaaye: War Carsaanyo warka i sii, maxaad sheegtay?
Carsaanyo: Maxaan kuu sheegaa? Waad aragtay qofkii isagoo wax sheegaya la arko malaggiisaa galee!
Qasaaye: War waa annaga keliyee, maxaad ka cabsaneysaa, cid na maqleysa ma joogto gurigee.
Carsaanyo: In la taxaddaro ma ahane, meeshaan talo faro way ka baxday, afkaaga yuusan ku dilin ayay xaajadu mareysaa!
Qasaaye: Cabsida iska daaye, war iga sii Marin-habaabiyeyaasha, maalmahaan
maxaa cusub oo aad maqashay?
Carsaanyo: Dadku waxay aaminsanaayeen inay Marin-habaabiyeyaasha xal u noqon doonaan dhibaatooyinkii jiray, hase yeeshee markaan iyagaaba dhibaatooyin ku abuuraya meel kasta, dadkuna ciddii adeeci waysa way dilayaan.
Qasaaye: Anigu awalba waan ogaa inaanay xal keenayn kuwaan, weliba waxaa ugu daran maxkamaddoodu dil wax ka yar kuma xukunto dadka, adigoo xamanaya haddii ay ku arkaan xitaa qoorta ayaa laguu dheereynayaa!
Carsaanyo: Horta waxaa caddaatay dadkaan inaysan diin wadine ay dano kale
wataan, waxoodu waa wax kale, waxaanse mar kasta isweydiiyaa yaan sugeynaa oo naga qaban doono dhibkooda?
In ay iyaga abaabul sameeyaan oo shacabka iyo raggaasi la is-tuso xal aan ahayn way u waayeen sheekada. Dadweynaha in laga rabo dowladda jirta inay taageeraan oo ay ku garab siiyaan waajibaadkeeda inay gudato, oo ay cagta mariso Marin- habaabiyeyaasha iyo kuwa la midka ah inay daw tahay ayay sheekada ku soo darsadeen Carsaanyo iyo Qasaaye.
Carsaanyo wuxuu saaxiibkiis u sheegay inuu fahmi la’yahay sababta ay arrimaha Soomaaliya u soo faragashadaan raggaan dibadda ka yimid ee argagixisada ah, ee ku andacooda danaha islaamka inay ka shaqeynayaan. “Soomaaliya tolow miyay raggaasi u baahan tahay?” Ayay is-weydiiyeen, inaysan u baahneyn ayayna isaga wada marag-kaceen.
Maanta inay sheekadu mareyso “yaan la hadlin,” qofkii la arko isagoo wax ka sheegayana uu baxar ku jiro ayay ku kaftameen. Carsaanyo wuxuu saaxiibkiis waydiiyay sababta aanu maalmahaan guriga uga soo baxeyn, “maxaa dhacay, mise waad qalaaweysaa?” Ayuu yiri Carsaanyo isagoo ku qoslaya Qasaaye.
Qasaaye intuu isaguna qosolkii dhinac ka qabtay ayuu saaxiibkiis ku yiri “waad i taqaannaa Carsaanyow inaan ahay nin war badan oo jecel wuxuu arko inuu ra’yi ku darsado, marka wax kasta meeshaan way is-beddeleen in madaxa laga iga jebiyo ayaan ka cabsaday, sidaas baanan bannaanka ugu bixin.”
Carsaanyo oo hadalka ka dhex galay saaxiibkiis ayaa sheegay inaanay sidaasi ku sii jiri karin, oo nolol dhib badan ay dhex galeen, “maxaa noo talo ah?” ayuu waydiiyay, maadaama ay suurageli waysay inay dhan raacaan.
Qasaaye wuxuu rajo ka muujiyay inay kollay wax isbbeddeli doonaan, oo loo baahan yahay wax yar in ay samraan, wuxuuna saaxiibkiis kula dardaarmay inay si joogto ah isaga war-qabaan intay wax si noqonayaan, ayna ka wada tashadaan siduu xalku ugu jiro.
Ma awal bay labadoodu meel fog kala joogeen xagga aragtidooda siyaasiga ah? Waxay ahaayeen dad isku dhow oo isku xiran oo saaxiibtinnimadoodu ay tahay mid soo jireen ah.
Qorraxda ayaa ku soo kululaatay Carsaanyo, wuxuuna jecel yahay inuu meel kale sii maro, kaddibna uu xaafaddiisa tago oo qado iyo jiif isku sii diyaariyo, sidaas darteedna wuxuu ka codsaday Qasaaye inuu fasaxo.
Carsaanyo iyo Qasaaye way is macasalaameeyeen, waxayna ku ballameen kulanka xiga inay ka sii sheekeystaan wixii soo kordha.
Abuu Seef iyadoo ay habeen tahay, isagoo xaruntiisa jooga oo ku mashquulsan inuu iska dhammeeyo hawshii maalintaas, kaddibna uu iska hoydo, ayaa waxaa ku soo kediyay Abuu Colaad oo uu ku ogaa safar dibadda ah, waxaana dhex martay sheekadan:
Abuu Colaad: Asalaamu Calaykum Sheekh Seef.
Abuu Seef: Wacalaykuma Salaam, Sheekh Abuu Colaad, waad igu soo kedisaye. Goorma ayaad ka soo gashay safarkii aad ku maqneyd?
Abuu Colaad: Saacad uun baan joogaa hadda, oo waxaan ku moogahay intii aan eraboorka ka soo socday oo keliya. “Meel kale kuma aanan leexan oo adiga ayaan kugu soo hormaray, si aan marka hore adiga isu waraysanno ka hor inta aanan cid kale arag ee bal xaaladaha war iga sii.”
Abuu Seef: Waxay ahayd inaad hore iigu soo sheegto goorta aad igu soo beegan tahay, waayo waxaan kuu sii diyaarin lahaa soo dhoweyn sare oo qaali ah. Laakin, hadda waad igu soo kedisay Sheekh Colaad, eee safarkaagii bal iiga warran, maxaad la soo kulantay? Bal warbixinta i sii.
Abuu Colaad: Warbixin waan kuu hayaa, waana sababta aan adiga kaaga soo
billowday, ee bal meel gees ah na fariisi.
Abuu Seef: Haye, halkaas baa fiicane aan fariisanno.
Waxay u dhaqaaqeen inay fariistaan meel gees ah oo hawo macaan leh, sheekadooda ayayna kalkeedii ka sii wateen:
Abuu Colaad: Sheekh Seefow, safarkeygu wuxuu ku soo dhammaaday sidii loogu talogalay. Dalal badan baan soo maray, waxaanan dhammaan masuuliyiintii aan la soo kulmay kala soo hadlay sidii ay noo caawin lahaayeen. Dalalkaasi waxay u badnaayeen kuwa sideenna oo kale ah oo dad nagu ujeeddo ah ay ololleyaal ballaaran ka wadaan.
Waxay durbaba inoo fidiyeen taageero, iyagoo isla markaana noo ballanqaaday taageero kale oo badan oo hiil iyo hooba leh. Safarkaan keliyana kuma ekaan doonto sheekada oo mar kale iyo marar kale ayaan ku laaban doonaa xaggooda, si looga miro-dhaliyo dadaalka aan ku wada jirno annaga iyo iyagaba. Waxaa intaas dheer in ay noogu imaan doonaan booqashooyin ay kula soconayaan hadba halka aan marayno, oo guushii yar ee aan gaarnaba waxay sii kordhin doontaa hammiga ay inoo hayaan, taasoo iyana hadba sii laban-laabaysa taageerada ay inoo fidiyaan…
Abuu Seef: Ilaa iyo hadda maxaa ka suuragalay, wax la taaban karo, hawlihii aad u baxday?
Abuu Colaad: Wax badan baa ka suuragalay. Dhaqaale xooggan waan ka soo helnay, wax ka sii badanna waan ka fileynaa. Midda kale, waxaa haddaba ila socda saraakiil ay i soo raaciyeen, kuwaasoo loogu talogalay inay naga caawiyaan tababarka ciidamada iyo mararka qaar qorshayaasha dagaalka inay nala dejiyeen oo ay weliba naga garab dagaallamaan.
Abuu Seef: Oo taas ma annagaaba baahi badan u qabnay yaa akhii. Waad ogtahay inaan haysanno saraakiil fii-fiican oo tababarrada noo siisa carruurta.
Abuu Colaad: Maya..Maya., kuwaan ugama maarmeyno shaqadeenna. Aniga ayaa kaa og, sababtoo ah waxaan soo arkay meelaha ay ka shaqeeyan sida ay tababarrada u qaataan ciidankooda iyo qaabka ay u dagaallamaan. Sheekh Seef wax badan bay nagu soo kordhin karayaan, waadna dareemi doontaa marka aad wada hawlgalno…!
Abuu Seef: Waan gartaye, ee. maxaa kaloo safarkaaga wehliya xagga sii horumarinta hawsheenna ficliyan iyo maaddiba?
Abuu Colaad: Haa, adigaa iga dhex galaye aan warbixinta kuu dhammeystiro. Waxaan wadaa hub noociisa aanan horay dalka loo keenin, waxaa kaloo aan noo wadaa waxyaabaha laga sameeyo walxaha qarxa.waxaa loo baahan yahay inaan yeelanno garoon diyaaradeed oo innaga inoo gaar ah oo maamulanno, oo wafuudda iyo saanadaha nalooga soo jediyo, iyadoo aanay cidna ka war-qabin ama ka war-helin hawlaheenna, ma garatay?
Abuu Seef: Waan gartaye, ii wad warkaaga Sheekh.
Abuu Colaad: Sheekh Seef intaas baa ugu muhiimsan. Waxyaabaha kale marka aan nasto ayaan ka sii sheekeysan doonnaa. Sidaas darteed, hadda waan kaa sii tegayaa, waayo aad baan u daallanahay, adigana waxaad iiga sheekayn doontaa wixii intii aan maqnaa idin qabsoomay iyo waxyaabihii iga dambeeyay.
Abuu Seef: Waa sidaas Sheekh. Weynu isu iman doonnaa, si aan waxyaabihii kaa dambeeyay mid-mid kaaga sheekeeyo. Haddii ilaahay idmana, berri casuumaad baan kuu sameynayaaye sidaas ula soco, waayo waxaan rabaa soo dhoweyn laga yaabo inaan kuu sameeyo.
Abuu Colaad: Mid baan kaa hilmaamay Seefow. Ragga ajnabiga ah ee ila socda ma rabo inay dadku dareemaan, oo weliba ma doonayo in uu maamulkeennu wada ogaado. Sidaas darteed, arrinkaas sir ha inoo ahaato oo meel gaar ah oo aan ku ogaannana waa inaad igala shaqeysaa sidii aan ugu heli lahayn.
Abuu Seef: Waa yahay Sheekh.waan u diyaarineynaa meelo gaar ah oo aanay dadku wada ogeyn.
Abuu Colaad: Haye Sheekh waan sii baxayaaye.Asalaamu Calaykum.
Abuu Seef: Wacalaykuma salaam.