Cutubka 3aad

Waalidnimaad u diyaar tahay
Ducayso oo Ilaahay (s.w.) waydiiso
Shaydaanka ka xirsi xiro

.
Difaac adag u dhig ilmahaaga
Wuxuu Rasuulku (s.c.w.)

قال رسول الله صلى الله عليه وسلم، [لو أن أحدكم إذا أتى أهله قال: بسم الله، اللهم جنبنا الشيطان وجنب الشيطان ما رزقتنا، فيولد بينهما ولد، فلا يصيبه الشيطان أبدا). متفق عليه

[Haddii midkiin marka uu u tagayo xaaskiisa yiraahdo: ‘Bismillaah, magaca Ilaahay ayaan ku hawlgalayaa. Allow naga dheeree shaydaanka, kana dheeree shaydaanka waxa aad nagu irsaaqday,’ oo u dhasho labadooda ilmo, ma asiibayo shaydaanku ilmahaas waligiis.]
Waxaa wariyey Bukhaari iyo Muslim.

Xadiiskan waxaan ka faa’idaysanaynaa in ay muhim tahay in ilmaha si ka hortag ah shaydaanka looga difaaci karo inta uusan dhalan, taasoo u noqonaysa ilmaha gaashaan ka badbaadiya shaydaanka iyo duufsigiisa.

Bishaarada Waalidnimada
Waalidnimadu waa deeq Ilaahay siiyo adoomihiisa kuwuu doono, sidoo kale waalidnimadu waa dareen ku abuuran ruuxa, qof walbaana wuxuu jecel yahay inuu arko ubad ku abtirsada, hadaba nimcadaas qiimiga badan haddii aad hesho bishaaradeeda waxaa lagaaga baahan yahay inaad ku gudoonto si farxad wayni ku dheehan tahay, waxaana fiican inaad Ilaahay ugu shugri naqdo nimcada uu ku siiyey.
Waxaa kaloo lagaa rabaa inaad ku ducaysatid inuu Ilaahay ku siiyo ubad kheyr qaba, ood ku indho qabawsatid, kuuna noqda sadaqo kaa harta kuuna socota markaad dhimato.

Gabdho Nacaybka
Waxaa ka buuxa nolosheena Soomaali haddaan nahay dhaqamo jaahili ah oo aan waafaqsanayn diinta Islaamka, waxaa kamida dhaqamadaa jaahiliga ah aragtida aan ka qabno gabdhaha, waxaa jirta ama jiriba jirtay in laga jecel yahay wiilasha gabdhaha, isku sina aan loogu farxin markay dhashaan, taasina waa dhaqan naga soo gaaray noloshii jaahiliga ahayd ee Islaamka ka horaysay, waxaa dhaqankaas caan ku ahaa Carabtii jaahiliga oo ahayd ummad aad u liida haweenka iyo gabdhaha, way aasi jireen, tooda aan la aasinna waxaa loola dhaqmi jiray si bani’aadannimada ka baxsan, waxay la mid ahayd gabadhu agabka guriga yaala oo kale.
Hadaba si aan ka fogayn dhaqankii jaahiliga ee Carabta ayaan ula dhaqannaa gabdhaha, waxaa caadi noo noqotay in haddii aabaha Soomaaliyeed loogu bishaareeyo gabadh inuusan u arkin bishaaro ee uu u arko balaayo lugta lasoo gashatay, marka loogu bishaareeyana intuu isbadalo ayuu gafuurka sii duwi jiray, haddii isaga la waydiiyo, ‘War xaaskii maxay umushay?’ Wuxuu dhihi jiray: ‘Waxba mayna dhaline iyadaa isdhashay.’
Dhaqankani si toos ah ayuu diinta uga soo horjeedaa, waana dhaqan jaahili ah oo Ilaahay kaga waramay Qur’aankiisa, wuxuu yidhi:

16:58

16:59

[Haddii loogu bishaareeyo midkood dhaddig wuxuu ahaanayaa wajigiisu mugdi la madoobeeyey, isagoo xanaaqsan, dadka ayuu iska qarinayaa waxa loogu bishaareeyey xumihiisa dartiis, wuxuuna isdhahayaa: ma iskaga haysataa dulligeeda, misna waxaad xuluulisaa ciidda. xumaa waxa ay xukumayaan.]
Hadaba waxaa waajib nagu ah inaan ka tagno oo ka hortagno lana dirirno aragtidaa qalloocda een ka haysanno gabdhaha, waa inaan u aragnaa ubadku inay isku mid yihiin, wax ay ku kala duwanaan karaanna waa inta Ilaahay sheegay oo kaliya, laakiin xaq siman bay u leeyihiin waalidnimada, korinta, jacaylka, waxbarashada iyo barbaarinta guud ahaanba.
Waxaan ognahay inaan gabdhaha waxba la bari jirin, iyadoo waalidkeedu uu u qabo in gabadh aysan uba baahnayn waxbarasho iyo diin toonna.
Waxaa dhici jirtay in sheekha dhan ee reerku ku taxan yahay gabadhiisa ama xaaskiisu aysan tukan, isagoo waliba u dirsanaya waysadiisa hadh iyo habeenba.
Waxaasi waa fahan qaldan oy habboon tahay inaan ka wareegno, dadka ku jirana aan uga digno, waayo gabadh iyo wiilba Ilaahay agtiisa adoomo bay ka yihiin waana la xisaabayaa, iyadoo lagu abaalmarin doono mid walba waxa uu kasbaday. Ilaahay (s.w.) wuxuu yiri:

16:97

[Qofkii sameeya wanaag oo kamida lab iyo dhadig isagoo rumaysan, waanu noolaynaynaa nolal fiican, waxaana ku abaal marinaynaa ajirkoodii wax ugu fiican waxa ay samaynayeen.]

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *