Category Archives: Diiwaanka Maansooyinkii Abshir Bacadle

Raadraac

Ilaha xog ururinta kala duwan ee qoraalkan gacan ka geystay waxaa u door roon kuwan hoos ku xusan:

1. Gabayo badan oo aan qoraaga toos uga soo xigtay marar kala duwan oo aan wareysi la yeeshay.
2. Cajalado badan oo ay ku duuban yihiin gabayo kala duwan oo la tiriyey xilliyo kala duwan.
3. Barta Internetka oo aan gabayo badan ka soo xigtay, gaar ahaan gabayada afcelinta ah oo abwaan Bacadle (Alla ha u naxariistee) loogu jawaabay. Gaar ahaan gabayadii baaxadda badnaa ee laga curiyey xabsigii dulmiga ahaa ee gabadhii Samsam Ducaale lagu xidhay xabsiga Hargeysa. Gabayada qaybta labaad ee buuggan waxay toos ku ifinaysaa gabayadii silsiladda ahaa ee ka curtay xabsigii qaawanaa ee Samsam Ducaale.
4. Qaranjabkii Soomaaliya, Aw-Jaamac Cumar Ciise. 1994kii. Waxaa lagu daabacay dalka Keenya.
5. Diiwaanka Gabayada Soomaaliyeed, Gurmad Cadadka 1aad illaa 5aad, waxaana daabacday Skaansoom 1997-2005kii. Waxaa ku daabacan qiyaastii ilaa 8 gabay oo ka mid ah maansooyinkii Abshir Bacadle.
6. Wargeysyo kala duwan sida Ayaamaha, iyo kuwo kale oo lagu daabaco meelo iyo dalal kala duwan oo ka soo bixi jiray magaalada Muqdisho xilliyo kala duwan.
7. Diiwaanka Gabayadii Sayid Maxamad Cabdille Xasan. Aw-Jaamac Cumar Ciise. 1974kii.
8. Ina Cabulle Xasan. Yaasiin Cismaan Keenadiid. 1984kii. Naboli, Talyaaniga.
9. Ismaaciil Mire. Axmed Faarax Cali Idaajaa. Muqdisho, Soomaaliya. 1974.
10. Maxamed Cabdi Maxamed Gaandi: Ururin Qoraallo la xuley, Tix. Maxamed Cabdi Maxamed Gaandi: muxaadaro iyo waraysi uu ka bixiyay Raadiyaha Iqra. Nayroobi, Keenya. 2002.
11. Buugga Suugaanta Dugsiga Sare – Fasalka Koowaad.

Wargeysyada:
Waxaan gabayo badan ka helnay qaar ka mid ah wargeysyada ka soo baxa dalka
Soomaaliya, gaar ahaan kuwa ka soo baxa magaala madaxda dalka Soomaaliya ee Xamar, sida wargeysyada Xog-Ogaal, Qaran iyo Ayaamaha.

Idaacadaha:
Waxaa iyadana xusid mudan in idaacadaha afka Soomaaliga ku baxa aannu ka qabannay gabayada qaarkood sida Idaacadda Bii.Bii.Sii, Landan, Ingiriiska, iyo Idaacadda Codka Nabadda ee Itoobiya, iyo kuwa ku yaalla magaalada Muqdisho.

Tixraacyada Internetka
http://www.somalitalk.com/samsam/samsa 72-120.html
http ://www. somalitalk. com/ editori al/samsam72-120html http://www.somaliuk.com/Forums/index
http://www.saaxil.net/suugaan/mar
http://www.somaliland.org/archives/opinion

Abshirow Bacaadloow – Abuubakar Al-Badri

Waa geeraar baroor diiq ah ee uu curiyey Abuukar al-Badri mar uu muujinayey dareenkiisa ku aaddan geerida ku timid abwaan Abshir Nuur Faarax Abshir Bacadle wuxuuna yiri:

Abshirow Bacaadloow,
Abwaankii dadkeeygoow,
Xaqa kii ifinayee,
Aan ku diirsaneynoow,
Ayaamehey darreydee,
Alhumadeeni taagneyd,
Afkii noo hadlaayoow,
Inta dhibban masaakiin,
Kii aruurinaayoow,
Kan habeenki aan shidan,
Kan hiraabti aan cunin,
Ubad maalmo qatanaa,
Kii u heybin jirayoow,
Agoomaha dufeysane,
Alla weyne mooyee,
Ehel kaleeto aan qabin,
U adeegi jirayoow,
Asluubaadka diintee,
Udgoonoow Rasuulkii,
Eebbe noogu soo diray,
Kii u hiilin jirayoow,
Ifka noo baneysaye,
Abbaarkaagi aakhiro,
Abshir iyo ijaabiyo,
Ashahaadateynkii,
Ilaahey ha kugu sugo
Udgoonow Rasuulkiyo,
Ibraahiim Khaliilkii
Anbiyada u doorraa
Aakhiro agtoodii,
Ilaahey ha kugu simo,
Iilka meel udgoonoo,
Naftu ay u aaydo,
In dhibeysa ruuxdaba,
Aan lagu arkeynin,
Ilaahey ha kaaga dhigo,
Ibtiladii Siraadkiyo,
Abeesooyinkiisii,
Il biriqsi dabadii,
Inaad ka gudubtaa baan,
Ilaah kaaga tuugaa,
Imaatinkaagii aakhiro,
Kuwa Eebbe doortee,
Uu harkiisi geeyee,
Imtixaanka aan marin,
Ilaahey ha kugu daro
Jannadii udgooneyd,
Albaabkii Rayaan ee,
Adoomadu baryaayeen,
Amintey u daran tahay,
Eebbahey ha kuu furo.
Annagana gadaashaa,
Kuwa Eebbe doortee,
U aayaayo diintee,
Xaqa lagu ilaaliyey,
Eebbahey ha nagu daro!

Bacadle: Abwaankii Nabadda – Yuusuf X. C. Xasan

Maansadatan waxaa uu Macalim Yuusuf Xaaji Cabdullaahi Xasan oo ah qoraa, macalin iyo maanso-curiye, geerida Abshir kaga falceliyey markii ay soo gaartey maansadan:

Adduunkani aaya ma leh
Adduunkani aabbe ma leh
Wax loo ehel sheegto iyo
Abdiyo sii eegid ma leh
Ammuuri markay dhacduu
Oogmaa anfariir darani
Markay asaraar gashuu
Afkii hadli jiray xidhmaa
Markay urugiyo naxadini
Albaabkaaga joogsatuu
Nafluhu amakaagayaa
Ninkii ummaddu ay jecleyd
Abwaankii nabadda ee (Bacaadle)
Ilaahay dartii u go’ay
Dumarka eedaadayee
Madfaca lagu aayayiyo
Ubadka taakuliyihii
Asxaanta sameyni jiray
Ammuuraha taagan ee
Dadkii anfariirsan yihiin
Ninkii addimaayey ee
Intaa nabadda u ordaayey
Markii la is aasi waayey
Ninkii maydka ururinaayey
Markii anfacadii la waayey
Ninkii ountiyo biyaha
Ubadka ula gaadhsiini jiray
Ninkii cid waliba ammaantee
Ummaddu ay wada jecleyd
Alloow Abshiroow jannada
Udgoonkeeda ha ku ag marin!
Xabaashana kuu iftiimi
Malaa’igta kuu imaani
Alloow ehel kaaga yeel
Addoon jira baad aheydoo
Iimaanku ku weyn yahayoo
Marnaba iin lagu ogeyne
Alloow Anbiyadi ku raaci
Halkay kugu aasayaan
Haddii aan ag joogi lahaa
Ilaah baa igu og oo
Iftiin baan sudhi lahaa
Ayaamaan joogi lahaa
Waxaana ku uur samahay
Intii nin Islaamba ahi
Adduunyada dacal ka joogo
Magacaa la ilaawi maayo
Horaad erey wacan u tidhi
Asxaanna horaad u yeeshay
Astaamihii suubbanaana
Ummaddu wey kugu tilmaantay
In aad i arkayso ma ogi
In aad i ag joogto ma ogi
Indhuhu wey ooyayaan
Qalbigu wuu olalayaa
Afkuna wuu aamus gabay
Arrinku ani kela maahee
Ummaddu wey ila qabtaa!

Haldoorkii Abwaanka – Cismaan C. Guure

Jiiftadan waxaa tiriyey abwaan Cismaan Cabdullaahi Guure oo ah abwaan caan ka ah Muqdisho iyo hareeraheeda ayna saaxiib ahaayeen abwaan Abshir Bacadle. Sababta ku bixisey inuu gabaygaan tiriyana abwaan Guure waxay aheyd sida aanu ka soo xiganey Abuukar al-Badri markii ay ciidamadii Xabashida ee soo galay magaalada Muqdisho ay xireen Abshir Nuur Faarax ka dib markii uu ka soo horjeeday duulaanka Itoobiya kuna muujiyey mucaaradadaa tix iyo tiraab. Abwaan Guure wuxuu gabayga beydadkiisa hore ku fasirayaa qofka uu ahaa Abshir Bacadle, qeybta dhexena wuxuu ku sheegayaa sababta loo qafaashay, qeybta ugu dambeysana qiimaha uu bulshada Soomaaliyeed u lahaa abwaanka. Waxaan halkan ka maqan aaraartii gabayga, waxaana toos u soo qaadaneynaa qeybta uu Abwaan Guure sida tooska ah uga hadlayo shaqsiyadda Abshir Bacadle oo markaas ku jira xabsi ay leeyihiin gumeystihii amxaarada. Sidan ayuuna ku bilaabay:

Hal doorkii abwaankiyo,
Qareenkii dadkeygee,
Dooxatadu qafaasheen,
Taariikhdiisa dahabka ah,
Dib haddaan u milicsado,
Rabbiyaa i dilayee,
Abshir laba dibleyn iyo,
Ma mudneyn dibindaabyo.

Abwaan Guure wuxuu sii fasirayaa in Abshir Bacadle aan loo xirin dembi uu galay, balse loogu maagayo qofka uu yahay darteed.

Abshir ma aha dembiile,
Daqar ruux uma geysan,
Ninna dhiig kama daadin,
Cidna daaqad kama jebin,
Qofna duunyo kama dhicin,
Dirir sokeeye kuma talin,
Dulmi raalli kama noqon,
Wax Ilaahey diidana,
Damiirkiisa ma aqbalin.

Abwaan Guure aad ayuu gabaygiisii ugu fogaaday inuu Abshir kaga sheekeeyo, wuxuuna qeybtan ku cabbirayaa sifooyinka wanaagsan ee uu Abshir Bacadle lahaa.

Ma dafiro xaqiiqada,
Runtana daaha ma saaro,
Been uma durbaan tumo,
Ma daliishado baadil,
Ma dawarsado addoomada,
Ilaahey cid kuma daro,
Shirki diin kama yeesho,
Waa muwaxid dantiisiyo,
Dacwadiisa u sheegta,
Allaha deeqda bixiyee,
U dahira cibaadada,
Rabbi daa’in keligii.

Abwaan Guure wuxuu kaloo yiri:

Caaqil aan ku dayaniyo,
Waa caalim daaciya,
Shaqsi dabci macaan iyo,
Waa saciim dulqaad badan,
Waa nin door ka dhiidhiya,
Dulmigiyo xadgudubyada,
Waa qareen u dooda,
Inta laga gardarran yahay,
Waa daryeele u taagan,
Danyarta iyo maatida,
Waa geesi deeqsi ah,
Waa abwaan u daacad ah,
Diintiyo dalkiisoo,
Ruuxii u daran neceb.

Abwaan Guure waxaa kale uu mariyey tixdan ku aadan isla Abshir Bacadle oo uu yiri:

Waa abwaan ka sii diga,
Dabinnada gumeysiga,
Waa daljire cadaawaha,
Addinkiyo maalkiyo,
Afka kula dagaalama,
Waa hal doorka abwaane,
Suugaanta danabka ah,
Ku difaaca Islaamka.

Qeybtan ugu dambeysa wuxuu Abwaan Guure kaga hadlayaa sababta uu rumeysnaa in Abshir Bacadle loo xiray ee uu u jiifay xabsi ay leeyihiin cadowgii dalka duulaanka ku heystay.

Xaq abwaan ku daakira,
Dal gumeyste heystiyo,
Dugsi cadow ku hoos nool,
Koley laba dibleyn iyo,
Dibindaabyo ma huree,
Markuu dulucda maansada
Intuu deel ka hingaadsho,
Murti dubba ka qira weyn,
Nabarada damqanayiyo,
Doogta hoos ka quruntiyo,
Qolofta saaran daqarkiyo,
Ku dillaaciyo boogtee,
Ugu baaqo dadkiisa,
Nin ku dilay har kuma dhigo,
Xasaan kama duwana oo,
Diinlaawayaashiyo,
Dabadhilifyo gaalaba,
Rucbiyaa u soo dega.

Abwaan Guure wuxuu gabaygiisii ku soo gunaanadayaa inkastoo ay gumeystayaashii qafaasheen Abshir Bacadle, xabsigoodana u taxaabeen inay shacabka Soomaaliyeed jecel yihiin Abshir oo ay ku diirsan doonaan suugaanta dahabka ah ee diinta, waddaniyadda iyo iimaanka ku dhisan ee uu u dhaafay ummadda.

Guud ahaan dadkeenuna,
Way ku diirsadaanoo,
Rabbiyaa i dilayee,
Dar Allaan u jecel nahay.

Gunaanad

Waxaa ila haboon inaanu arrimaha la xiriira doodaha iyo mucaaradada suugaaneed ee loo hayo abwaan Bacadle oo ka badan inta aanu soo sheegney inala habboon inaanu ku soo gabagabeyno jawaab gaaban uu Bacadle ka bixiyey maansooyinka ka soo horjeeda qaarkood gaar ahaan kuwii la xiriirey xarigii Samsam iyo dooddii abwaannada reer Soomaalilaan, marka haddi jawaabaha abwaannada iyo Abshir Bacadle dib u jalleecno ka hor iyo dib gabaygii hore ee Gob Cunsuri Ahoo ayaa meesha waxaa ka sii socday gabayo badan oo ay soo mariyeen abwaanno badan oo ka soo jeeda degaannada Soomaalilaan kuwaa oo ka dhiidhiyey gabayada Bacadle oo xiriirka la leh xarigii Samsam Axmed Ducaale, Abshir oo garwaaqsanaya gabayada qaarkood iyo carada abwaannada ayaa soo saarey jawaab suugaaneed oo uu garwaaqsanayo dareenka suuganeed ee abwaannadaa Soomaaliyeed, laakiin ku adkeesanaya fikirkiisii hore sida dabeecadda Abshir Bacadle lagu yaqaaney. Abwaanka ayaa waxaa u suuro gashay in uu akhriyo inta badan gabayadii abwaannada wuxuuna halkan uu jawaab ku siinayaa toddoba ka mid ah abwaannadaas, wuxuuna yiri:

Cigow gabay asluubeysan oon garanayaad sheegtay
Garna waad u leedahay inaad gocasho riintaaye
Mase garwaaqsan karo inuu tolkaa gabadha taageeray

Gabayga Maxamed Cali waxaa ka dilay ceebuhuu galaye
Sidii geed salweyn buu u dhisnaa oon la goyn karine
Gadowgiyo sargooyada innaba laguma gaareyne!

Maxamed Xirsi Guuleed tix aan garan ayuu sheegay
Gabay nuxur leh oo gaaban buu gacanta ii saaray
Guuleed gujada beeshu waa gabadha hiilkeeda!

Ina Dhagaafe gabaygiisu waa gar iyo taariikhe
Go’aan adagna wuu qaatay oo gobi ku naalooto
Wuu noo garsooraye cidnana kuma garaafeyne!

Axmed Naasir gabaygiisi waan garanayoo ruugnay
Gar adeegga iyo meel danboo gubad le mooyaane
Gabaygu laaxin male wixii gafana gabadha hiilkeed dhe!

Gabaygi Shiino Guba kama duwana garashadaydiiye
Garaafooyin iyo waxaa ku jiray waa la aar gudane
Halkuu gaaray iigama go’neyn waa dagaal geline

Gabaygi Maxamed Ow Yuusuf uu Baran ka soo giisay
Gocasho iyo hiil buu ahaa gun iyo baar taabtay
Gogol lagu garramayoo kallaa loo gunaanadaye.

Fiiro gaar ah
Ugu danbeentii waxaa amaanadu ku jirtaa ineynu baarayaasha soomaaliyeed ku biirinno in warbixinno badan oo arrimaha aanu ka soo hadalney la xiriirta inay ka sii tixraacaan qormooyinka isugu jira tix iyo tiraab fara badan oo ku soo aroorey boggagga Soomaaliyeed ee internedka, waxaase xusid mudan in dhammaan silsiladda Samsam ee taxanaha ah oo ay ka qayb qaateen abwaanno badan laga heli karo si rasmi ah webka: somalitalk.com/samsam.

Geeridii Bacadle Kaddib
Inkastoo qadarta Alle aanan cidi celin kareyn haddana geeridii ku timid Abshir Nuur Faarax Abshir Bacadle 10kii Oktoobar 2010kii, waxay gilgishey dadkii garanayey ee ka mid ahaa bulsho weynta Soomaaliyeed, qaar ka mid ah qolooyinkaana waxay tiiraanyada kaga aaddan geerida ku timid Abshir Bacadle ay ka cabireen tix iyo tiraabo kala duwan, fara badnida qoraalladaa iyo maansooyinkaa halakan kuma wada soo aroorin karno, laakiin waxaanu ka dooraney qaar ka mid ah maansooyinka iyo anaga oo tilmaami doonna qaar ka mid ah qoraaladdaa inkastoo aanu meeshatan ku soo tabin doonno sida ay ku yimaadeen.

ABSHIR BACADLE, ADDOON IIMAANKIISA KA RUNSHEEGAY OO KU DAYASHO MUDAN!
Qormo xusuus qor ah.

Qormadaan waxaa qorey qoraaga qiimaha iyo qadarinta mudan ee qalinkiisu furan yahay Ustaad Abuukar al-Badri, waxaanu ku talin laheyn in aad aqrisaan qormadaa aad iyo aadka u qiimo badan, waxaana laga daalacan karaa mareegta hoos ku xusan.

Gacan Saar – Maxamuud M. Aw-Yuusuf

Gabaygan waxaa tiriyey abwaan Maxamuud Maxamed Aw-Yuusuf, abwaanku waxa uu halka kaga hadlayaa arrinta Samsam oo in badan qoraallo iyo gabayaba lagaga hadlay isaga oo ka duulaya gabayada ay is dhaafsadeen abwaan Abshir Bacadle iyo Cabdi Cige. Abwaanku waxa uu ka tiriyey tixdan la magac baxday Gacan Saar, isaga oo jooga magaalada Badhan taariikhdu markay ahayd 10ki Jannaayo 2005tii. Waatan tixdii:

Abshiraw tixdii gabay haddaan gabal ka soo qaato
Taariikhada guunka ah haddaan soo gadaal celiyo
Lixdankii go’aankii ahaa gaasir ma ahayne
Galbeed iyo bari koonfur waa loo guddoonsadaye
Gudi wadara Soomaalibaa xaajada guraye
Axdigii la galay waakan yaal goboladeenoo dhan
Intaasaan ku soo goynayaa teena guudnimo
Geli mayo sheekh Faysal iyo tiina gaarka ahe
Hadday gabadhu Boosaaso iyo Bari kasoo gooshtay
Ay guriga soo haybisoo gaari lagu keenay
Madaxweyne waa loo galaa waa ged caadiyahe
Guurihii maxaa loola baxay gabadhu waa care!
Iyadaan wax garanayn maxaa loo gol qabateeyey
Sidii gaalo heerana maxaa gacanta loo saaray
Gacan dumar nin yiri waa ka baqay gaabanaa hadalku
Waxba yaan god lagu dhuunto iyo geed la ii korine
Samsam waxa gefkeedii cuskaday Shiikha guunka ah
Golayaal wasiir iyo garsoor guurtidiyo xeerka
Gidigoodba waa loo dhamaa gabadha ceebta
Gafka dhacay Magaadliyo Xabuush waw gudboon yahaye!
Gadabiirsay iyo guruxi waa wada gacmeeyeene
Waa waxa gil gilay dawladdii gaararka lahayde
Waxa aad gasheen Ina-Cigow gobi mayeesheene
Garsoorkiinii sare waad ogtahay waxuu gabood muujay
Cisbataalka waa loo genbiyey xaashidi u gooyey
Mid kaloon wax loo geysan bay magac ka geeyeene
Garyaqaannadii waa og tahay xarig in loo gooyey
Loo diid gargaar iyo inay gacan ka siiyaane
Iyadoon cid garab taagan iyo gacal dareemaynin
Iyadoo garbaha qaawan bay gegedii taagnayde
Waatii guyaal lagu xukumay kiis la guudmaray
Geyigoo dhan waa laga og yahay guuldarrada meesha
Inaad gole timaadiyo inaad gabaydo maahayne
Geeraarku maahayn in aad geed is marisaaye
Waxaad gocotay iyadoo garaan kaa qancinayaa
Waxaad tiri gohaad baan arkay iyo geeri lay baday
Waxaad tiri gantaalo iyo hubaa igu garaacdeene
Gudihii Hargeysa iyo Berbera waad go’ daad tidhiye
Godobtaad ka sheekaysay iyo reerka waxa gaaray
Ma gudboon yihiin gabadha iyo nabarka loo geystey
Aar goosigaagani halkuu galay madoonayne
Alaylahe geyaan waa disheen beel is guursigii
Marse haddaad wadaadkii gabyiyo gubaba soo qaaday
Alaylehe colaad guuna ah baad saartay gaadada
Maxaa loo gilgilay maatadiyo gabar aan qaangaarin
Gar Ilaahigey inanta waa loo gabood falaye
Goobyaalay baa kula gudboon waanad garanayne
Hadaadse goosateen godob la’aan maad iskaga guurtid!

Haddaad Guluf Abaabuli Lahayd – Maxamed Xirsi Guuleed

Gabaygan waxaa tiriyey Maxamed Xirsi Guuleed 2005tii Jannaayo 13ki isaga oo kaga jawaabaya tixdii Abshir Bacadle ka tiriyey qaddiyadda Samsam Axmed Ducaale. Maxamed Xirsi wuxuu la qabaa Abshir Bacadle damqashada uu ka damqaday dhibaatada haysata gabadha Soomaaliyeed, laakiin wuxuu saluugay sida uu abwaanku u weeraray ummad dhan oo aan dambi qaybsan karin. Wuxu yidhi:

Abshiroow gabyaa caan ahoo garashalow heedhe
Anoo gabana iyo maalintaan guuxa baranaayey
Iyo maanta oon gabay badsaday, kala gorfayntiisa
Gadh wadeen ayaad ii ahayd geesi aan dhimane
Goleyaal ayaan kaa xusiyo goobo aan ogaye
Guuleed Fansalakh maalintaad gumuc ku tuuraysay
Kuwii kuu garaacaan ahaa sacab garowsiine
Gabdheheenna diinta leh tixdaad ugu gargaaraysay
Eed farax ku gelinaysay baan weli gardaadshaaye
Geeraaro qiima leh intaad gelisay raadyowga
Gol daloolo hore kaama maqal gef iyo deelqaafe
Haddase gabaygan kaa yimid dareen giiga igu beerye
Inuu yahay gef kaa yara dhiciyo gees mar Bani Aadan
Iyo Gedihii aan kugu aqiin inaad ka soo guurtay
Adigaa gadaal kala caddayn gacallahaygoowe
Gabadhaa Samsama xaajadaa gees kasta u faaftay
Gudaa jeelka ee lagu xidhiyo godobta sii raacday
Gosheedaa la taabtiyo dhibkaa gaadhay sharafkeeda
Inaad gabayga ugu hiilisaa waa gar Bacadloowe!
Hayeeshee gadaafada inaad gobol dhan eedayso
Oo inay gar eexeed naqeen guud ka wada saarto
Ood gaalo raacyiyo guniyo guush ku wada sheegto
Kulamay gudboonayn walaal garashadaydiiye!
Haddaad guluf abaabuli lahayd gabadha soo saara
Gurmashada Magaadliyo Xabuush, gala ma weydeen
Inta cadho la gawracan dhibkaa inanta loo geystey
Ee garab ku siinlayd ayaa geeshashoo badane
Maad gooni Fooxliyo Basaas, go’e u faallaysid?
Oo nimanka waad garanaysaa, gaar wax uga sheegtid?

Gees Isugu Bayra – Daahir C. Maxamuud Daylaaf

Gabi ahaanba gabaygaan waxaa uu qayb ka yahay gabayadii abwaanada isu dhaafsanayeen arrinta ku saabsan Samsam, waxaana maansadan curiyey abwaan Daahir Cabdulle Maxamuud Daylaaf oo jooga dalka Swiiden, wuxuuna abwaanka yiri:

Abshir gabanta guubaabaduu ugu garbeeynaayey
Gaddii fidisay oo rag badan gacantogaaleeye
Kuwo aan giriifana arkoo weer xun soo gamaye
Ninkastana garaadkiisa hadal garasho yeelkeede
Geeraarna waa lagu nastaa lagu gareeystaaye
Taariikhda guun ka ah ayaa laga gunteeystaaye
Mar hadduuse xaafado galfado amase xeer gooyo
In lagaba gabsiistaa habboon laga gedoodaaye
Anna waa geddeeydii inaan dood ka qaybgalaye
Afkoodii intuu guran yohoow gees isugu bayra;
Ragga gabayga godob weyn ka galay gabadhu waa gaare;
Ee gorofta ceebeed sitee meel kastaba gaarey
Ee gudoonka Soomaalilaan wada garaafeeyey
Iyo kii inuu goosto raba gacalna dooneeynin
Gebigiin shirkad wada noqdoo gees isugu bayra
Rag hadduu dagal kama gudbee jeer iswada gaado;
Oo guluf colaadeed fardaha leysku wada giijo
Ee gumuc rasaaseed barqada leysla wada goobto
Si kastoo qolo loo gabadey geeridood badato
Waxay guushu raacdaa ciddii la gardarreeystaaye
Kuwa samaha laga guuriyoow gees isugu bayra
Gablan talo adduunyaay waxaad gebi dhacleeysaaba;
Waxaad gole xun Soomaalidii gabal ka tuurtaaba
Oo goosan keedii batoo qaar la sii gadaba
Mar haddaay birma geeydadii daniba kuu geeysey
Oo inaad agoon goowracdaa kula gudboonaatey
Adigiyo intii godob qabtaa gees isugu bayra!
Goorka hore sideedaba ibtilo waa ay gama’daaye;
Maruun buu habaar qabe gujaa oy galgalataaye
Kolkaasbeey gaaliyo Islaam gebagebeeysaaye
Maantana ragbaa eed ka galay oy ka aar gudane
Intii godob agooneed qabtaay gees isugu bayra!
Wax la yiri gaannari dhergood gowska dhuxul mooddo
Oo gacan ku dhiigle ah haddaa illee waad garane
Oo guunka ugu weeyn fitnada taagan garabkiisa
Ayaa ugu garfiicnaa yartaa guurtigii xiraye
Goobtaa intii joogtayeey gees isugu bayra!
Waxan uga golleeyahay haddaan soo gunaanadaba;
Sheekada gunteedii ayaan kuu gadaal dhigaye
Intuu inanta gafanuhu ku cuni jeelka gudihiisa
Ameey gocosho awgeed ilmada gobo ka siineeyso
Kii dhibkaa u geeystana aduun cidi ganaaxeeynin
Ee isgodo kolkuu soconayee garabka laalaadsho
Danbeey maanso guba iyo u noqon cigalle googaaye
Intii godob agooneed qabtaay gees isugu bayra!

Aflagaaddo iyo Cay – Abwaan Kaarshe

Inkastoo Kaarshe ka soo jeedo degaannada Soomaalilaan haddana isagoo ka xun gabaygii hore oo Yaasiin Ismaaciil jawaab uga dhigey Bacadle ayuu waxaa uu mariyey afareeydaan soo socota:

Abwaannimadi aasaasiga ahayd; Eedday sharaftii dheh.
Asaraarka waxa uugu wacan; Aarsigaa daran dheh.
Waa in eedda layska dhaafaa; Adeer oohintiyo cayda.
Irkashadu haddii kale luntoo; Odaxi taabkeentay.

Intaa kuma ekaanin abwaan Kaarshe ee markii ay u timi dhaliil ayuu wuxuu tiriyey geeraarkaan:

Gacan qabashadiiyo
Qaskii iyo xumaantii
Qool beynu galinee
Intaan qaatey anniguye
Adna qeybta kala raro
Qabri baan ku tuurnee (qabiilkii)
Qof waliba wuxuu
Qaban yaqaanaa
Loo soo qadimayaa.

Duulaanka Xamar – Idbac

Waa gabay uu mariyey qof magaciisa ku sheegey Idbac, 5tii Nofember 2006dii. Gabi ahaanba gabaygaan gaaban waxaa uu lid ku yahay Abshir Bacadle oo ka careysiiyey dad badan oo dega Soomaalilaan, abwaanka maansadan curiyey ayaa ka mid ah dadka Bacadle ka caraysiiyey.

Dowladnimada maantay dhacdee daqaydu naafowday
Dooxatadu markay soo gashee dumarka laynaysay
Dab inaad ridaysaan maqloo dirirtay waagiiye
Mooryaan inaad dabagashaan daabaceed helaye
Shaydaan nimuu duufsadoo daacay baad tahay
Darsin dhigo islaannimadi baad darafka joogtaaye
Nin ku dilay markuu diyo baxshaa la iska daayaaye
Isagoo dabaabaadki iyo danabki heegeeysan
Hadduu duubcad kuu soo xirtaa digasho weeyaane
Duulaanka Xamar waa qabiil loo durbaan tumaye
Adiguna danaanaad u tiri nimanku waa doole
Ama doollar tobanhaad cuntood u digrinaysaaye!