Gabayga soo socda waxaa mariyey abwaan Hayaan oo ka xumaadey weerarkii Bacadle ku qaadey reer Soomaalilaan, gabaygiisana wuxuu dhextaal uga dhigey tuducda ah Bacadlow Waxaad Dadi Lahayd, Soo Daleel Bexe e. Gabayga abwaan Hayaan layaab ma leh waayo wuxuu daba joogaa gabayadii jawaab celinta ahaa oo ay abwaaniin badan oo Soomaaliyeed mariyeen iyagoo ka caroodey maansooyin dhowr ah uu tiriyey abwaan Abshir Bacadle, taa oo taabaneysey arrimo xasaasi ah oo xiriir la leh degaannada Soomaalilaan iyo maamulkooda sida arrintii gabadhii ay xireen ee Samsam iyo xariggii wadaaddo uu ka mid ahaa Sheekh Maxamed Sheekh Ismaaciil. Waxay ahaataba gabayada Bacadle waxaa qaadan waayey abwaanno badan oo u qaatey arrinkaa gardarro cad oo si ula kac ah wax looga sheegayo diintooda, sharafkooda iyo dadnimadooda. Hayaan gabaygiisa carada ka muuqata wuxuu ku bilaabey sidatan:

Bacadlow waxaad dadi lahayd, soo daleel bexe e
Mar haddaad in taasoo danbiya joogto dacalkooda
Oo aadan deelkiisa gabay diirka uga qaadin
Nin qabiil diloodaa tahee yaa dafiri doona!
Deelayda gabay waanigii daadahayn jiraye
Daruusteeda waataan wax badan daalib ku ahaaye
Digrii waanigii qaatay iyo darajo waawayn e
Danna wowga baxayoo baryahan daayay hadalkeed e
Hayeeshee dareen wax i gashoon diiday baa jire e
Deelqaaf weeye Bacadloow, waxaad daabacdoo kale e
Haddaad adigu dool iyo ku timid dab iyo baaruuda
Asaad qiratay Daarood inuu dagin ku kiisiiyah
Danbi weeye hadallada kalood daba dhigaysaay e
Diintii Islaamka iyo haddaad daacada u jeedo
Oo aadan dariiqii Hawiye dacalka saaraynin
Dadka maadan boobteen intaad duub u xirataay e
Diinka iyo adoon kala marin damaca reerkiina
Haddaad dooni wada saarto ood dibad u iib gayso
Dubaaquu ka soo baxay caqligu Daahir ma ahayn e!
Waligiinba door baad kacdaan sida dabayshiiye
Daf-daftiina badan baa ayaan lala dakaamaay e
Diraacdana ma soo dhaaftid oo digo ma reebtaan e
Caydiid dorraad bay ahayd daqara diisiiye!
Dagaal badan wixii uu galee dirir ku liibaanay
Maandhow dux kama uusan helin dunida waagiiye
Daahir iyo Aways-kaanu waa labo daqiiqood e
Dakanka iyo wuxuu badinayaa daynka ii qoran e
Talo daa in tiyo kuma ogayn darari khayaareed e
Waa nin darajo raadinahayoo diin gabaad-saday e!
Asaga iyo wixii dabagalaa wax isma doorshaan e
Dersi adag ninkii aan u dhigin dayni mahayaan e
Dabka maalintaa qaadanee dirir u khaanshaysto
Doqon-diide iyo Cowramale Dir iyo Sheekhaasha
Mushunguliga xeebaha dagiyo wabiga diishiisa
Anigay dad iyo ii yihiin daris wadaageed e
Dakano nama dhaxyaaliyo anaga dil iyo laystaan e
Durbaankaad garaacayso iyo duulaanku waa been e
Doqonkaa Ogaadeen ee aad dira diraynayso
Daaftaas haddaan ola baxoon daan wax ugu sheego
Daruustayda way qaadan oo diidi mahayaan e
Inkastoo dubaakhiyo qalbigu daxashu gaashaysay
Dad anaa u xiga ee haddaan daawo galin waayo
Dugaag iyo hawiye waa inuu dacal kasaaraaye
Daaftay banneeyeen haddaan Sacad ku daaduumo
Ayagaba dullaa lagu markaday doorki ree Jalaf e
Dakan kiyo colkii waa qabaan waana diriraane
Wuxuu duud ballaaraa Abgaal dacay maqaateene
Dabka sidi ayaan looga dhigay dood ma soocalin e
Duqa Cali ah waataad dorraad daar ku xirateen e
Inuu ciilku soodaashadoo daamurkii karayo
Dumar iyo raggiisuba inuu duub cad wada qaatay
Ooy dibinta wada ruugayaan daafigaa siday e;
Haddii niman dagaan ah Islaam loogu diirnaxayo
Durdurada kuwaa laga gadee biyaha loo diiday
Dadka labo Shabeeliyo wixii doy ku dhaqanaayay
Dalagga iyo beeraha maxaa loogu dacareeyay?
Dulinkaas kuwii galay markaad dililahaydeen se
Durba Sheekh maxaad uga dhigteen diinka ku ikraaman
Daaraha agoomaha kuwii duud siyee cunayay
Diir kiisi mooryaan qaboo daqaradiisii leh
Duqowda iyo shuurada maxaa loogu darayaase
Bacadlow waxaad dadi lahayd, soo daleel baxe e
Mar haddaad in taasoo danbiya joogto dacalkooda
Oo aadan deelkiisa gabay diirka uga qaadin
Nin qabiil diloodaa tahee yaa dafiri doona.

Waa afarray aad iyo aad u gaaban ee uu mariyey Cabdiraxmaan Jaamac Aadan oo ka carooday gabayadii uu Abshir Nuur Faarax Abshir Bacadle kaga hadley arrimo dhowr ah oo xiriir la leh maamulka Soomaalilaan, waxaa uuna yiri abwaanku sidatan:

Hargeysaay anaa kaa huredee mooryaan kuma hungureyeeyeen e
Hanti badan haddii loogu sheegay reer Mudug hungurigooda.
Hadal yaraanta Rayaale haddii la arkoo lagu soo haliilayo
Heeryadaad tuurtay hadduu raggi haatan kula goobayo
Harta sheekhaan ku gayn hadduu maanta hadalku joogo
Hanadaddii S-taa la ismoodsiin inay ciida hoosmareene
Heegan inaad leedahay iyo gaadh kuu holinaaya
Halyeeyo dab qaadi inay kuu kaceen heedhe maad sheegtid.

Gabaygaan waa jawaabo jacbur ah oo ku socda Bacadle, waxaana tiriyey abwaan Axmed Naasir oo weerar iyo jawaab celin ku haya Abshir Bacadle.

Hargeysaay anaa kaa hurdee hadhac kuma hantaaqeene
Haybtaada muu duudsiyeen huqay addoomeede
Haybad wixii aad lahayd lama higgaadsheene
Habeen iyo dharaar inan gumeed muu handadeen dhashaadiiye
Ninna kuma hantaaqeen waxaan gelin hankaagiiye
Inkastood holkeeduye tahay hoygii suugaanta
Oo hoosta ay buuxiyeen hoballo waaweyni
Ma habboona inaad la hadashaa hebel gumeedkaase!
Ha yeeshee hawshaada qaran eed higelinayso
Heegadeeda gaadhsii horaad ka heli doontaye.

Gabaygaan waa jawaab ka timid abwaan Axmed Cabdi Geelle uuna u diray abwaan Abshir Nuur Faarax Bacadle, laakiin markan jawaabtu ma aha mid ka soo horjeeda Bacadle ee waa gabay xanbaarsan waddadii uu Bacadle maray markii uu la hadlayay reer Soomaalilaan gaar ahaan maamulka sare ee deegaannadaa. Abwaan Axmed Cabdi Geelle isaga qudhiisa waxaa ka careysiiyey xarigga loo geestey niman wadaaddo ah oo lagu xirxirey Hargeysa iyo xabsiyada hoos yimaada maamulka Soomaalilaan, isaga oo arrintaa ka hadlayana wuxuu yiri:

Bacadlow aduunyadani waa oday ka sheekeeye
Amakaag ma laha shay hadduu soo ahaan jiraye
Adamigu wixii ku cusub bay la ashqaraaraane
Arrin aniga iga yaabiyoo aada baa jira e
Arxan xumada Soomaalilaan maqal Islaamkiiye
Iyaga iyo Axmaaradu Iblays agabkii weeyaane
Culimadda Ilaahay diraye diinta u adeegta
Xabsiga Abuu Qurayb oo kalaa lagu idleeyaaye
Eed ma gelin wadaadkaniye waa la arjumaayaaye
Iimaanka uu leeyahay buu eeday oo qudhahe!
Elekteriga lagu ololiyee ubucda loo saaro
Indhihii arkaa la hubaa inay ilmeeyeene
Abtirsiinyahaa lagu arkay iyo oodda uu yahaye
Akishuu noqdaye Iina Isaaq weys tixgeliyaaye
Awood nimaan lahayn iyo qariib waa Al-Qaacido e
Iyagay adduunyadda tusaan kuna ugaadhaane
Abris iyo abeesay noqdeen arami jiiftaaye
Ehel ma laha gaal iyo ninkii aaladow sida e
Innaguu gargaar innaga sugi Ina Ismaaciile
Addimada haddaan lagu tegeyn jeelka lagu ooday
Aan lagu afuufayn rasaas ololku qiiqaayo
Alaylehe inaan aamusnaa waa ardaalnimo e
Abshirow adow hiilin jiray kii la aayiro e
Inantii yarayd waadigii Aakahow ridaye
Eeggana afkaagay bulshadu eegaysaa weliye
Uugaami maansada mar baa lagu itaalaaye
Inta uurka nugul ee dulmiga ka anfariiraysa
Odayada wax garadkee xalila xaajo la adkeeyey
Interneedka ugu sheeg xaq waa loo arrimiyaaye!

***

Afartaasi alifkaan bartiyo erayadaydii dheh;
Hawraar awow laga wato iyo hibo Ilaahay dheh
Eegana Riyaalow la maqal waxaad ahaateene
Oogada saraad uga eg tahay Iina Islaameede
Adigiyo Israa’iilba waad edeb darraateene
Nin Islaamka neceb baad tihiyo ehelu khayrkiiye
Axmaqyohow wadaad sooman baad adhaxda goysaaye
Laga ogaayey eeddaad fasheen tan iyo Ayrlaan e
Aakhiro tagtaa oo cadaab lagugu aasyaaba
Kursiga kaa aryaa oo nabsigu ood ku geliyaaba
Indho beeshayaa oo arlada umal ku joogtaaba
Insha Allaahu waan sugi siduu Eebbe kuu galo e!

Gabaygaan waa jawaab ku socoto Abshir Bacadle oo uu curiyey abwaan Khadar Axmed Barkhadle oo Swiiden ku nool. Maansada waxaa la tiryey 6dii bishii Oktoober 2006dii.
Khadar waxaa uu ka danqadey gabayo uu Bacadle u soo jeediyey maamulka Soomaalilaan, oo uu ku eedeeyey diin xumi, iyo ajnabi u adeeg.

Hamuuntiisa gabay baryahan waan ka haajiraye
Indhawaydba heesiyo ma tirin hawraarta maansada e
Hadal xumada halaq-Bacadle iyo heeryo xumadiisa
Ayaa hadalka iga keenay iyo gabaygan heensaysan
Hanjabaad bilaashloow howgan aad handadayso
Hanad iyo wuxuu leeyahay hub iyo maalkiise
Huwantiinii oo idil ayay habeen orod ku jiidheene
Hadhaagiinii waa kii firxadkii hallaabaye
Rag hubaysan baa jira ilaa gubanka hoostiisa
Una heellan hebedkaagan oo kale inay hanaqa gooyaane
Hanqaltaaga hoygani waad ku hooban doontaaane
Halaqyohow sumaysani dab bakhtiyay dib ha u hurin;
Hoygayaga dhammaantii markuu hororku helayee
Hawd ilaa bari dadka haybta lagu dilayay
Hadal kaama soo bixin hawraarna maad tirin
Hambalyaad lahayd hiilna waabad u ahayd
Immikana hammuuntii ayaa wali ku haysee
Hanqaltaaga hoygani waad ku hooban doontaaane
Halaqyohow sumaysani dab bakhtiyay dib ha u hurin;
Haybtii Tigreegiyo gaal haddaad ku sheegtay
Kufrinimo haddaad huwisay Muslimiin hanuunsan
Hubaal weeye iimaankaagu hoos inuu jiro e
Heeryo beena sidatoo huwatay diintiiye
Turki Huuraale baad hayb wadaagtaane
Hooyooyin laayuu ahaa hebedka qooqani
Haddeerna heeryuu sitaa oo diinta ku hagoogtay
Hanqaltaaga hoygani waad ku hooban doontaaane
Halaqyohow sumaysani dab bakhtiyay dib ha u hurin;
Haybta idinkaa wax ku heera horor sidiisiiye
Hoygii ka haystoo hanjabaadna ugu dara e
Haweenkooda xoogoo beerihii ka haystee
Habeen weeye Ramadaane waxan kaga hadhaayaa
Hagardaamadiinaa idinkaa qiyaamaha la hortagi Ilaahay!

Gabaygan waxaa curiyey abwaan Cismaan Yuusuf horraantii bishii Nofembar, sannadkii 2006dii, isagoo jooga dalka Ingiriiska magaaladiisa Barminhaam. Abwaanku wuxuu si aad ah uga soo horjeedaa Abshir Nuur Faarax Abshir Bacadle, waxaana ka muuqadata in abwaan Cismaan si aad ah uga xanaaqey gabayo uu Abshir tiriyey oo uu kaga hadlayey arrimo la xiriirta reer Soomaalilaan, gabayga Cismaan wuxuu ka qaawan yahay anshax suugaaneed lagu dhaqmo marka maanso la tirinayo. Cayda, habaarka iyo aflagaaddada qaawan kuma habboona in suugaanta lagu daro. Si kasta ha ahaatee Cismaan gabaygiisana wuxuu ku bilaabay sidatan [http://hormoodnews.com/index2]:

Da’da gabayga waa taanan deyin toban diraacoode
Denbigeedda waa taan ka hadhay dihashadeediiye
Digriga Alle mooyee wax kale daadiyoo nacaye
Ha yeeshee darbaa igu ceshee daar isma lahayne
Aan daleeyo maantana halkaan doodda marinaayo
Bacadlahaa danaaniyayow warkaad dunida gaadhsiisay;
Miidhyaha u duub teed nagu duqay nayso
Aflagaaddadaad nagu durtiyo damac xumaantaada
Eed la doobinaysaan dood yar kaa odhane
Degelkiinna way kuugu iman duhur dharaareede
Taariikhda duugga ah ayaan kuu dul marayaaye,
Habeen dama’ markuu Keenadiid kugu dulmeeraayay
Masallaha markuu kugula degay daayacnimadiina
Hawiyaba dammiim buu ahaa daayacoo lumaye
Markuu degela waynow Fardaa kugu dabraynaayay
Duqayduu raraayiyo Raggii diiftu wadda haysay
Addigoo marqudha daaya iyo doodna celinayninee
Dumarkaad la simantihiin markuu doodda marinaayay
Ee uu dalkagii kugu xukumay Xamar duleedkeeda
Dusha kaaga taagnaa Majeerteen daayin abidkiiba!
Kuwii kuu damqaday baanu nahay ee kuu dagaalamaye!
Doqon baan abaal laga helayn daayin abidkeede;
Afartaa daleeyee dood kalaan odhane.
Afrikada markii layska degay ee dabinka loo qoolay
Sidii duunyo xoolaad markii qoolka lagu duubay
Doonyaha markii lagu daldallay ee debedda loo dhoofshay
Macdantii dul tiilliyo la raray dahab wixii yaalay
Dalkoodii markii lagu xukumay qaarna laga dhoofshay
Jumekada markii lagu dal dallay doodna loo celinin
Dalkaygii markii cadaw dhex degay dacalba qaar siiyay
Kiinyaanka doobta leh markii dacalka loo gooyay
Xaylaha dilaaga ah markii gobollo loo dayray
Dulligii gumeystuhu markuu qolaba daan raacshay
Iyaguba Digriga Alle ayey naceen Diinta Eebbahaye
Waataan ka doorbiday xornimo iyo dawladnimadiiye
Bacadlana kufruu igu metelay Kaafirkaa xumiye!
Bacadlaha dayoobow hal aanku waydiiyo
Soomaali waataad disheen duhur dharaareede
Hantidii dalkaba qaadateen dahabki hoos yiile.
Muslimiinta waataad mar qudha wada dulayseene
Iinta sheekh Digriga Eebbahay lagu duraynaayay
Ama doollar lagu iibsaday cc debcda loo dhoofshay
Adiguna dilaalkaad ahay Gaalku soo diraye
Goormaad dad nimo sheegga-teed dooda soo celisay?
Danbigaad gasheen baa dad kuba weli laddiidaaye
DIGILIYO MIDHIF ISAAQ DIRIYO DAAROODBA;
Maymayga dooxada deggiyo xeebta dacalkeeda
Barawaanidii Shaangaaniyo midabki Soomaali
Way-dinkii marqudha diirtay kaa carar nin daacada
Iyo duridi reer Sheekhe goormaad haddana daahirteed diinta soo celisay?
Dunidaba markaad muudsateen dahabki guud yaalay
Waataad badana duluq tidhaahdeene
Maraakiibta daafaha martiyo Badaha guudkooda
Barqa weerarkiinii mar qudha babiso loo tuurye
Adduunkuba ka durug xeebihii daahirka ahaaye
Adiguna dillaal kaad ahayd Daydaygii kacaye
Goormaad haddana daahirteed Diinta noo qiratay?
Wuxuu damac u gaystay Cali Mahdi degelki Soomaali
Suntii uu ku soo daadshay iyo dacarta uu beeray
Dakharka uu gaystiyo doogti may hadhine
Adiguna dilaalkaad ahayd suntaba daabulka u gura e
Goormaad haddana daahirteed Diinta noo qiratay?
Beerihii dalkaygiyo dhulkii dalaggu noo yiillay
Canbe lagama daabulo Jilib dusheediiye
Muuskii Jamaamana la goo dalaggi beeraaye
Daroogaaba lagu beeray suniyo deebaaqe
Adiguna dilaalbaad ahayd suuqa loo dira e
Goormaad haddana daahirteed Diinta noo qiratay?
Daaduunka waatii tolkaa kala dillayseene dabka ololay
Madfaca dananayee reemay digta yeedhay tiirkii kajabay
Abgaal ayuu weli latiicaaye Murursadana
Waakii ka tegay teedki Xamarweyne
Adiguna tababariihii baad ahayd ciidanka u tumaye
Toobadaa wanaag lagu helaa jidkoo laguna toosaaye
Iyadoo Tinkaaggii cad yahay ayaad hadana Aadamaa Wadda tur qaysaaye
Kufri baad kusoo tidhi Dhamaan Ehelu Towxiide
Imaatida Allaan kuu beryee Naarta kugu tuurye
Xabashiguna kuu tali Toobad xooryawe
Goormaad haddana daahir eed Diinta noo qiratay?
Waxse anigu aan diiday oon doonayaa jira e
Duqyadii Abgaal iyo culumadaa Diinta
Shirkii loo dudeeyay ee damasha loo ooday
Shariif kuna guddoonka u hayey Daahirna u joogay
Abshir xume kadoob yaayay! Ee uu gaalo nagu sheegay
Ee uu Kufriga nagu tilmaamaayay
Maxaakiimtu way wada tubnayd sacabna loo tummayay!
Aadamuu wuxuu kala tirsado waa la hubiyaaye!
Ma culumudan daacadnimo dawga ugu joogin?
Arrintaa haddaan nalaga dayn dood kalaa xigiye
Madaafiicda duushiyo rasaas doorkan naga eegga
Dood kalana waa Soomaalilaan middaan dareensiiyo
Dahir Ina Riyaalow haddaad war iga doonayso
Madaxweyne aan doortay oo daacadda ahaato
Shacabkaaga layskama didsho duhur dharaareede
Sheekh yaddan xabsiga daayimee Diinta fidinaaya
Denbi aanay gelinbaa malaa loo del dellayaye
Durji xummi ma fiicnoo wakhtigu waa is gurayaaye
Derejaddii wacnayd een lahayn doorkan waa halise
Soomaalilaan danteedda baadda doorkan maamula e
Bacadlana wax daran buu wada damacan suulayne
Dhala duushay may noqon ilayn dawlad nimadiiye
Waxan Cadawgu doondoonayaa kala dil weeyaane
Haddii ay xumaan damacsan yiin Daayin baa qabane
Diintaaban kugu dhaariyiyo daacaadda Ilaahe
Cafis flicanoo lagu farxoo shacab ku donnaayo
Cadawguna ka diiqo oo uu diilalyo u seexdo
Dalkayguna ku faano oo uu dunida gaadhsiiyo
Ayaan doorkan kaa filliye deg deg iigu siiddaa culumadaa Diinta!

Bacadle iyo Cali Xaashi ayaa laba gabay is dhaafsaday. Cali Xaashi ayaa gabaygan soo socda kaga afceliyey gabayadii Abshir qaar ka mid, waxa uuna gabaygiisii u dhigay sidatan:

Abshirow warkaan kaa helniyo hadalladaad sheegtay
Hammigeena kuma jirin inaad noola hawooneysid
Taariikhda wuu kaa hallayn hadalka qaarkiise
Hilibkeeni baad goysayood halacsanaysaaye
Gacalkaaga lama hiifo maysidoo wa habeen tagey
Heyb kalane helimaysidoo waan habeen tagaye
Ayagaa kuu dhannoo kuu tol ahoo lama huraankiiya
Nin hunguri hor kuugu ma aqoon haatanse an moogi
Halgankayagii Yunisoom adaa noo horeyn jiraye
Dib inaad u haakowsataa kuuma habooneyne
Dadku waxay ku haasaawayeen sooma aan hubine
Habaar owliyo wuxuu qabaa ha iyo wow reeb ah
Hantidaad laheyd meeday sow hadalku dow maaha
Haad haad maxaa kaa dhigoo la hirgisaysaa!

Hawo Been Ah – Abshir Bacadle
Gabaygan waa jawaabtii Abshir Nuur Faarax Bacadle ugu afcelinayey Cali Xaashi (eeg gabaygiisa kor ku xusan), waxayna u dhacdey sidatan:

Cali Xaashiyow hadalku waa kaa habeensadaye
Anigu hiil Rabbigey baan ahay waana la hubaaye
Waxaa hoogayoo ba’ay wixii gaal u howl galaye
Iyo kuwii u hiilinahayoo heyb ku daba joogay
Hogga maalintii lagu riday khabar helaayaane
Adduunyadana ku hungoobe waxay ku haminaayeene
Ka heyruube meeshey khalqiga ku handadaayeene
Haad geed waayey sow lagama dhigin hadura gaabgaabti
Himbiriirsi iyo waan la rabay hogasha ceebeede
Ka huleelo Xamar aakhirana howl kalaa sugiye
Hagooga xun hadey magangaleen hoos Allow celiye
Haddaabay falkiyo haykalkii ka harqinaayaane
Oo mayd u heybinahayaan hanasho guuleede
Iyagaa hantool iyo ku ridi god iyo hadaane.
Oo hilib ka cuni waa waxay ku hamminaayeene.
Halkaasuu ku sugi goor dhawoo hiihah loo tumiye
Halgankeeni Yunisoom kufri baan wada halgaadeynay
Adinkaa haloosigii ka lumay nagu haboonaaye
Nin walibana hadafkuu lahaa aakhiruu heliye
Habaar waxaa ahoo lagu hubaa mayd gacmo u hoorsi
Hana igu hadadin owliyee qaadirka u hiili
Hawo been ah waa wixii tolkey hodaye sow moogid!

GABAYO AF-CELIN AH
Jawaabo Ku Socda Abshir Bacadle

HORDHAC
Inkastoo buuggani loogu magac darey diiwaanka gabayadii iyo maansooyinkii uu curiyey Abshir Nuur Faarax Abshir Bacadle, haddana waxaa marka hore tilmaan mudan ineynu halakan ku soo bandhigi doono maansooyin iyo gabayo uunan lahayn ama uusan tirin abwaanka, sababtuna waxay tahay gabayadaa iyo maansooyinkaa kale xiriir gooni ah ayay la leeyihiin gabayada iyo suugaanta qaarkeed uu Bacadle mariyo oo badankood waxaaba la dhihi karaa waxay jawaab u yihiin gabayo uu horey u tiriyay Bacadle, laakiin gabayadaa waxay dadka qaarkood ku reebtey xanuun gooni ah sida abwaanno kale oo Soomaaliyeed, ujeeddooyin badan awgeed haba ugu badnaatee ineysan ku raacsaneyn abwaan Bacadle arrimaha uu taabtey, ha ahaadeen arrimo siyaasadeed, diimeed iyo mid bulshadeedba, sidaa darteed waxaa inala habboonaatey oo ay amaanaduna ku jirtaa in howshii aan galney aan si hufan ama faa’iido u leh dadka Soomaaliyeed ee xiiseeya suugaanta Soomaaliyeed u dhammeys tirno fikrado kala duwan aanu buugga ku soo aroorinno, akhristuhuna uu garsoore noqdo ama uu doorto hadba fikradda la fiican ama dooda la haboon, taana ma aha mid aynu annaga ugu horreeno ee qorayaal Soomaaliyeed ayaa hadda ka hor ku guuleystey iney soo bandhigaan aragtiyo kala duwan iyo doodo iska soo horjeeda oo ku yimid hab suugaaneed. Sida maansooyinkii Silsiladdii la magac baxay Guba oo taxanaha ahaa iyo maansooyinkii Silsiladdii Siinley iyo Deeley. Waxaa xusid mudan ineynu caddeynno in qoraaga weyn ee Soomaaliyeed Yaasiin Cusmaan Keenadiid uu ahaa axadkii ugu horreeyey ee sameeyey habka aanu soo sheegney, isagoo buuggiisii ku qornaa afka Talyaaniga ee uu ka qorey Sayid Maxamed Cabdulle Xasan iyo suugaantiisa uu ku soo arooriyey gabayo looga soo horjeedo Sayidka iyo afar gabay uu Sayidku lahaa oo laga reebey diiwaanka Sayid Maxamed Cabdulle Xasan ee uu qorey qoraaga weyn ee Aw Jaamac Cumar Ciise, buugga Yaasiin waxaa la oran jirey Ina Cabdille Xasan e la sua attivita letterararia, 1984, Nables, Instituto Universitario Orientale.
Gabayada halkaan aanu ku soo xigan doono badankoodu waa kuwo liddi ku ah Bacadle marka laga reebo gabay kaliya oo raad raacay Bacadle kuna raacsan abwaanka hannaanka iyo jawaabaha uu siiyey Soomaalilaan. Waxaanse taxanaha gabayada noocaan oo kale ah ku billaabaneynaa gabay ay isugu jawaabayaan Abshir Bacadle iyo abwaan Cali Xaashi oo ka biyo diiddan gabayo uu Bacadle u tiriyey Soomaalilaan taa oo la xiriirta sida aanu horey u sheegney xariggii gabadhii Samsam iyo Shiikh Maxamed Shiikh Ismaaciil. Waxaase xusid mudan in gabayga Gob Cunsuri Ahoo Waxaad Tihiin Ficil Gumeyd Yeeshey oo Bacadle ka tiriyey xariggii Samsam aannu horey u soo arooriney, uu ka mid yahay gabayada aanada loogu hayo ee uu Abshir ku jawaabayey markii ay soo gaartey dhowr maanso oo ka dhiidhisey hadallada Abshir ka soo yeedhey.

Maxamed Xuseen Macallin
Oslo, Noorwey
Maajo, 2012

Abwaan Abshir Nuur Faarax Bacadle gabaygaan waxaa uu ka tiriyey xariggii loo geystey Sheekh Maxamed Sheekh Ismaaciil oo ay maamulka Soomaalilaan ku xireen magaalada Hargeysa iyagoo ku eedeeyey shiikha inuu khatar ku yahay nabadda iyo deggenaanshaha degaannadaa. Arrinka uu gabaygaan ka hadlayana waxaa aad loogu soo muujiyey ama loogu soo daabacay qaar badan oo ka mid ah bogagga Soomaalida, warbixinnadaana waxay muujinayeen sawirro iyo filim laga soo duubey arrinkaa, waana midda kicisey Bacadle oo gaarsiisey inuu ku dhawaaqo hadal aad u adag oo gaarsiin kara inuu ku xadgudbey ummad dhan oo aan wada danbi galin inkastuu hordhaca gabayga ku afeeftey abwaanka.

Gabaygani hin buu kicinayaa waana la hubaaye
Hargeysoo dhan uma jeedo iyo heybahaa dega’e
Gabaygani wuxuu la hadlayaa howlwadeennada’e
Iyo wixii u hiilinahayoo heyb u daba jooga!
Hadhow yaan la oran beel dhan baad holaca gaarsiisay
Waxaan ka hadlayaa culumadii beeca loo helaye
Oo aad Waayaradii korontada ku holcineyseene
Oo aad timaha heyseen sida gaal la soo helaye
Ood ku hirdiseyseen jilbaha ha igu towxiidin
Magaaladan Hargeysoo kufriga hibada loo siiyay
Oo Gaaladeenaad handadi lagu huruufaayo
Oo hiilka Buush noqotayoo Xabashidow heegan
Oo Naasigii Hitler shaabahdoo Diinta ka huleeshay
Oo hilibka culimada ku nool, kuna haliileysa
Oo aan hadyigii Nebiga rabin heestase u qaada
Oon haba yaraatee Sunnaha hoos u dhuganeynin
Hidda raaca gaaladey Tigraha kaga horeeyaane
Iimaanki bey u huri Kufrigu hey aqoonsado’e
Hanka beesha iyo gaal unbey u halgamaayaane
Hey haatan calan aad heshoo hibo laguu siiyo
Intaan koonfurta habeynayaad hununuceysaaye
Huuraalayaalkaan qaxiyay iiga howlyaride
Kuwii dhiigga culimada harqaday waan isku hubaaye
Rabbi baan isku halleynayaa guulna waan heliye
Insha Allaah, Hargeysiyo Berbera waan hantinayaaye
Kitaabkaanan ku hoggaamin ee ma’ahan heybteyda
Haad geed saaran baad ii tohoon waraf u heysaaye
Howd iyo Burciyo xeebta Bari kuuma heegana’e
Raggii aad isku halleyn jirteen hiil Alley noqone
Kuwii Xamar ka heyruubay baad la hal wadaagtiine
Hareeraha markaan kaaga rido hoos unbaad dhugane
Hayaayda iyo qeyladana waad sii hawaawiciye
Hiddaha gaala raacoo dhanbaa hoos u sii degiye
Ka huleele meeshay Furqaan ku hagranaayeene
Hanka beeshu Diintoo dhanbay kala horeysaaye
Hadyiga Nebiga iyo Aayadaha ku hakan maayaane
Hiyi raaca gaaladey Furqaan kaga habsaameene
Wax la heysan jirayoo kaley u haminaayaane
Helina waaye go’itaanki ay u halgamaayeene
Dulcad iyo Hartii Sheekh mar waan kuu hantaaturine
Har-cad baa la geli oo la qaban howlwadeennada’e
Daroogada markaan ka hurgufney khabar helaayaane
Hurdada waxay ka kici waa markaan howda maqashiiyo
Rabbi kuwo u hiilinahayuu hibada siiyaaye
Insha Allaahu hadalkeennu waa noo hirgelayaaye
Haamaha markii laga quboo holac la leefsiiyo
Ama aan Qabriga ku hubsaney khabar helaayaane
Wan humbulan kor ma haleelayee hoos unbuu dhugane
Cirkaba woxowgu hora maalintii helayo Gaal-leefta!

Shirib
Safar badnaa Soomaalilaan
Madax Ahlu Sunney sidaan
Madax gar leh Mareykan geey
Malyan ha kugu maalgelshee
Riyaale
Raa’ix iyo Rujuuc dhowaa
Illeyn ru’uus dadoow raraa
Howshiisi mow hilmaamayaa
Hilib dadow horuu bartee!
Bahdow hoggaamiyaa ba’doo
Bilad basaasnimow sitaa!

Afar walxaatoo H ku taal waxaa ka hesho waa hubsaa;
Hadyiga diidee hawa raac
Waxaa ka hesho waa hubsaa;
Hameenki hoobiyaan hufaa
Waxaa ka hesho waa hubsaa
Habriyo ilmo hoojintood
Waxaa ka hesho waa hubsaa;
Bad u hibeyn nin hooganaay
Waxaad ka hesho waa hubsaa

Hila biyoood habowga keen
Waxaa la hesho waa hubsa.

Gabay uu uga jawaabayo hadallo ay warbaahinta qaarkood siiyeen qaar ka tirsan mas’uuliyiinta Jamhuuriyadda la baxday Soomaalilaan, sida wasiirka arrimaha dibadda Cabdullaahi Maxamed Ducaale oo wareysi uu siiyey Idaacadda Bii.Bii.Sii-da toddobaad ka hor ku sheegay in maxkamadaha Islaamiga ah ay wadaan qorshe qatar ku ah Soomaalida oo ah ku dhaqanka Shareecada Islaamka, sida uu hadalka u dhigay wasiirka taasoo Abwaan Bacadle ka careysiisay, oo ay ka muuqato maansadiisa caradaa ayaa gabaygiisa wuxuu ku sheegay arrimo ay ad-adeeg ka muuqato iyo xadgudub, gabaygiina waxaa uu u dhacay sidatan:

Hargeysa nimanka heystoo Tigruhu diintii ka habowshay
Hormuudkoodii guurtigaa aqbalay gaal haley dhoho’e
Kalkiiyoo kaluu maray haddana howlo dibadeedki
Hadyigiyo waxyiga Foojarigey kaga horreeyaane
In kitaabka laynagu hagey qadaf u heystaane
Haddey aqoonsi helayaan kufriga ka hakan maayaane
Hanka beeshu diintoo dhan bey kala horreysaaye
Waa hoos ka gaal nimey Tigruhu u hambalyeeyeene
Afka hilibkii Sheekh Maxamed bay weli ku heystaane
Hoggii culimadey noqotay iyo god iyo haadaane
Dembina uma hayaan aan aheyn aayada ha sheegin
Sidaasey hormuudyada kufrigu ku hambalyeeyeene
Hog madow haddii lagu ridey qabar helaayaane
Afka huuraalayaal jahanamey ku harqan doonaane
Ha kaa saaro Buush waa adigii u heelanaan jiraye
Hididiilki iyo beenti iyo haatufkii maraye
Kuwo naarti ku haftay jannadii heybsanahayeene
Markey laanta Hereriga hayaan heestuney yabaqdo
Saqrada iyo hididiilka iyo hoobalkow taliya
Halaasigu wuxuu kicinayaa hiira-hiiraha’e
Hadyiga iney ku shaashoobayaan hubanti weeyaane
Humaaggey waxyigii moodayeen waa huf iyo beene
Hiwaayadoodu diintoo dhan bey kala horreysaaye
Dadweynaha hidaayadii waxyiga heysta mo’oyaane
Inta hawlwadeennada ah iyo tobanka hiiroole
Wasiirkii kufriga ku hadlay bey u hambalyeeyeene
Wadaadihiina hadal jilicsan ku hor istaageene
Habkii aan la rabay wax uma dhihin, waa hagranayaane
Hanuunkiyo hidaayaduba waa hibo Ilaahaye
Maxaa heysta culumadii dulmigan ka hadli maayaane
Nacaskii kufriga ku hadlayoo diinta haraseeyey
Hargeysuu ku soo laabtayoo nabad ku heystaaye
Waa u hambalyeeyeen weliba hawlwadeennaduye
Kalimaddi lagu heshiiyuu isagu haarta soo dhigaye
Sidee loo horori waa iney u hambalyeeyaane
Haadaan madow bey galeen tobankii hiiroole
Hadalka lagu riddoobiyo kufriga ka hakan maayaane
Saddexda magacoo uu heysto waa kula habaabeene
Haanfariyo Maykal iyo Joon hibo ha loo siiyo.