Yaa Deegaan Ah? Yaa Dool Ah?

Abshir Bacadle gabayga soo socda wuxuu ku cabbirayaa sida ay fikraddiisa ugula muuqato nolol bulshadeedka Soomaali meelo ka mid ah, gaar ahaan habka loo kala leeyahay degaannada qaarkood sida deegaannada Jubbooyinka oo dhibaato badan iyo is qabqabsi ay ka dhacaan beelaha Soomaaliyeed oo halkaa wada dega. Abwaanku halkaan dereen suugaaneed ayuu ugu muujinayaa sida uu u arko xaquuqda degaanka iyo sida xaq loogu kala leeyahay:

Diiwaanka taariikhda gabay daabacaan tirini
Ninkii dudaya yeelkiiye garsoor dow ahaan ridiye
Yaa deegaan ah, yaa dool ah baan diirka ka caddeyni
Anba doolka yimid baan ihiyo duulka soo galaye
Hirka Absame haddii aanan ku helin ma ihi deegaane
Dawankii colaadoo Jubbada hoose dananaayey
Oo doolku wadi jiray haddaa daawo loo helaye
Rag isku darahoo deegaan ahoo diin leh baa tegaye
Oon duulaan ku aadine ku tegay dalabka deegaanka
Daroogada cagaaran inteey dilatay mooyaane
Shacabku waa ku diirsaday xaqii daaha laga qaaday
War-day iyo Absame waa degaan kalase deyr weyne
Doqon-diide Cowramale, Dir iyo Sheekhaasha,
Mushunguliga xeebaha degiyo webiga daaciisa,
Hartigu waa deegaan la hubo oon ciddina diideyne
Taariikhda duugga ahi waa lama daboolaane
Siddeedani deegaan weeye haba kala danbeeyeene
Digil ya Ciis deegaan ma ahan waa deris wadaagaane
Daa’iratu Seban buu waqtigu daadihinayaaye
Waa daalac naasile Baroow damaca aashaada
Nin dool ihi hadduu qolo didshoo dega makaankooda
Oo loo daayo seban wuxuu is dhihi dowlad baa tahaye
Lama dooran, mana aha deegaan duullan buu wadaye
Asba Morgan buu didayayoo loogu dowgalaye
Ina Aadan Dheeruu ku daray kama dambeysiinee
Dubuhuu la rabay Ina Cigaal dib ugu soo laabay
Hadalaabo Hiiraale kuwo diin leh baa yimide
Ninka daadka sheegoo Rabbigeey guusha ugu deeqay
Dirkii waa Absame, kuna darsaday Daahi Caalim ahe
Yaan damac ku gelin boqol kun buu daadihinayaaye
Dibedahana meer waa digii diiday nabadiiye
Ama diinta raac waa dantaa labada daarood ba!

SHIRIB
Dad waa dool dadna waa deegaan, Deris wanaagse diidi maa
Dawanka Tigri waa damaa, Dad diin lahaa dalkoow heraa
Kornayl Hiiraale waa kudee, Kitaabka Alle kukta saar
Qabiil iyo Qaad u qeyliyoow, qowlkoodu qiima yeela maa
Barre Bax Baydhabaa xigtee, Kitaabka baahay maw bogteen?

2 thoughts on “Yaa Deegaan Ah? Yaa Dool Ah?

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *