Oogada qofka gaashaankeedu waa haragga ku gadfan. Gaashaankaasi hawl weyn buu jirka u qabtaa. Haragga kore hawlihiisa waxaa ka mid ah :
1. Waa gaashaan oogadu kaga gabbato wixii dhibaya oo dhan ee dibadda uga imaanaya, sida: cudurka, jugta iyo wixii la mid ah.
2. Kulka iyo qabowga ayuu oogada u qiyaasaa.
3. Oogada ayuu quxrurka u kaydiyaa oo siiyaa markii nacfigu ku yaraado.
Markii dhididku oogada ka soo baxo, haragga sare dushiisa ayuu ku qallalaa. Waxyaalo gufar ah oo qofka jirkiisu soo nacay ayaa dhididkaasi dibadda u soo saaraa. Hadduusan gufarku oogada ka soo bixin waxyeello ayuu u geysanayaa caafimaadkeeda. Oogada aan la mayrin waxaa ku dhasha jeermi ciiddaas ka badan oo habaaska iyo wasakhda kale oo qofka korkiisa ku taalla ku dhex noolaada.
Markii wasakhdaasi oogada ku badato ilihii dhididku ka soo baxayey baa gufeysma. Markaas waxaa joogsada dhididkii iyo wixii kale oo aan oogaadu u baahnayn ee ay dibadda u soo tufi lahayd.
Nidaamkii kulka iyo qabowga oogada u qiyaasayey isaguna waa doorsooma. lHaraggii oogada gaashaanka u ahaa oo la rabay inuu cudurka iyo dhibaha kaleba ka celiyo ayaa markaas shaqadiisii gudan waaya oo ay suurowdaa isaga laftiisu jirro imaatinkeed sabab u noqdo. Si oogadu fayoobi u hesho waa in tallaabooyinka soo socda la qaado:
1. In haragga oogada gaashaanka u ahi hufnaado weligii, taasoo lagu gaari karo in qofku qubayska badsado. Meelo gooni ah oo oogada ka mid ihi waxay u baahan yihiin nadaafad dheeri ah, meelahaasoo ay ka mid yihiin: wajiga, afka, gacmaha, cagaha iyo labada ibood.
2. In dharka hoose oo ay ka mid yihiin funaanadda iyo candhasaabka la mayro, dhaqsana laysaga beddelo, maxaa yeelay dhididka iyo wixii kale oo jirku soo nacay baa dharka hoose ku dhega oo wasakheeya. Cayayaanka, injirtu ka mid tahay, ayaa dabadeedna halkaas ka dhalan kara oo oogada qofku cudur u keeni kara. Haddii sidaas qofku nadaafaddiisa u ilaaliyo inuu fayoobi ku noolaado bay u badan tahay.
LAYLIS:
Ka sheekee haraggu wuxuu oogada u taro iyo haddii ilaha dhididku xirmaan dhibka ka iman kara?
Kahortagidda Cudurrada
Kahortagidda cudurrada fidaa waa hawl looga dan leeyahay in lagu horjoogsado faafidda cudurrada lays qaadsiiyo taasoo ayan shardi u ahayn in cudurka markaas laga hor tegayo dad qabaa uu meeshaas joogo, ayse dhici karto in la filanayo. Taas waxaa laga garan karayaa in kahortegidda cudurradu tahay hawl had iyo goor loo baahan yahay. Hawshaas waxaa loola qasdi karaa in lagu nabadgeliyo qof keli ah sida markii qofkaasi uu la joogo qof cudur halis ah qaba; dad yar sida markii qoys meel deggan laga dhex helo qof qaba cudur halis ah; dad badan sida markii waddanka dhammaanti ama qaarkiis laga ilaalinayo cudurro daran oo dal qalaad ka yimid.
Siyaalaha cudurrada looga hortagaa waa badan yihiin. Waxaa ka mid ah: nadaafadda guud iyo tan gaar oo lagu dadaalo; qofkii cudur halis ah qaba oo la takooro; cayayaanka cudurrada qaada oo lala diriro; dheef habboon oo la cuno iyo tallaal. Intaas aan sheegnay oo dhan mid walba goonidiisaa loogu baahan yahay, inuu u leeyahay hab loo sameeyo iyo hub loogu isticmaalo.
Tallaalka haddaan ka soo qabanno waa hawl maalinka maanta ah kaalin weyn kaga jirta dagaalka lagu hayo cudurrada lays qaadsiiyo. Waxaa weli jira cudurro badan oo aan daawadoodi la helin oo markay qofka ku dhacaan aan waxba loo qaban karin, hase yeeshee looga hortegi karo tallaal. Kuwaas waxaa ka mid ah furuqa, dabaysha, qandhacagaarka, caradugaagga iyo huqdheerta. Waxaa iyana jira cudurro kale oo inkastoo daawadoodi la helay haddana ay kharash badan tahay sida: qaaxada iyo kojiyaha oo ay sidaas daraaddeed faa’iido badan tahay in talaal looga hortago. Awal baa horay loo yiri: “Cudurrada kahortegiddoodu ka wanaagsan iska daaweytooda.”
LAYLIS:
1. Maxaa looga dan leeyahay kahortegidda cudurrada lays qaadsiiyo?
2. Wax ka sheeg siyaalaha cudurrada looga hortago?
3. Maxaa ka mid ah cudurrada aan weli daawadoodii la helin oo tallaal keli ah wax looga qaban karo?
Aasaaska Aqoonta Caafimaadka
Waxaa Qoray:
Jaalle Dr. Yuusuf Xirsi Axmed
Jaalle Yuusuf Sh. Cali Samantar
Arar
Buuggaan Aasaaska Aqoonta Caafimaadka oo daba jooga buuggii uu horay Guddiga Af-Soomaaligu soo saaray ee ku saabsanaa caafimaadka, wuxuu ifka u soo baxayaa goor uu afkeennii hooyo dhaqan galay, aadna u hanaqaaday.
Danta laga lahaa buuggaan qoristiisu waxay ahayd in dadweynaha Soomaaliyeed ee bartay Af-Soomaaliga qoriddiisa la siiyo wax caafimaadka ku saabsan oo ay akhristaan. Qorayaasha buuggu waxay fiiro gaar ah siinayeen in casharrada buuggu ahaadaan kuwo cilmi ku dhisan isla mar ahaantaasna garashadoodu qof walba u sahlanaan karto.
Waxaa aad loogu raja weyn yahay in buuggaani noqdo ku laga faa’idaysto gogoldhigna u noqdo buugaag kale oo noocaas ah soo bixiddooda.
Qorayaashu waxay mahad u jeedinayaan Guddiga Af Soomaaliga oo hoostiisa buuggaan lagu diyaariyey. Waxaa kale oo iyagana mahad loo celinayaa Iaalle Iikar Haddaad oo masawirrada buugga sameeyey iyo Iaalle Axmed Faarax Cali ”Idaajaa” oo gacan ka geystay casharrada qaarkood qoriddooda.
Qoreyaal:
Jaalle Dr. Yuusuf Xirsi Axmed
Jaalle Yuusuf Sh. Cali Samatar
_______________________
TUSMO
QAYBTA KOOWAAD.
Nadaafadda oogada iyo dharka
Nadaafadda wajiga
Nadaafadda gacmaha
Nadaafadda cunnada
Nadaafadda biyaha
Nadaafadda guriga
Nadaafadda dhulka
QAYBTA LABAAD
Jeermiga
Cayayaanka
Diqsiga
Kaneecada
Xaakada
Cudurrada lays qaadsiiyo
Silsiladda faafidda cudurrada
Kahortegidda cudurrada
QAYBTA SADDEXAAD
Neecawda
Qorraxda
Cunnada habboon
Saxarada
Hurdada
Faa’iidada cayaaraha
Xanaannada dhallaanka
Waxaa lagu daabacay Wakaaladda Madbacadda Qaranka.
Xamar, 1974
Qeybta 50aad: Dhammaad
Ikhwaanii waxaan kala tagnay ayadoo meel walba nalagasoo galay. Waxay ahayd arrin Allaah ku kala saarayo mujaahidiintii dhabta ahaa iyo munaafiqiintii murjifiinta ahaa. Waxaa gaaladii haleelay ama raacay shayaadiintii ama jawaasiistii. Siyaabo kala gaddisan ayay gaaladu u wadatay jawaasiisteedii. Shariif oo ahaa hoggaankii ugu sarreeyay mujaahidiinta waxaa lagu qaatay diyaarad asaga oo ku sugan agagaarka Dhoobley.
Axmed Madoobe waxay qaateen asagoo dhaawac ah. Waxaa gaaray dhaawac culus. Dhaawucu wuxuu ugu dhacay si kama’ ah oo aan ula qasad ahayn. Maxaa yeelay asaga ayaa hagayey diyaaradaha iyo madaafiicda meelaha fogfog lagasoo ganayay, sida xogtu sheegtay. Madfacii loo waday mujaahidiinta ayaa ku habsaday jaasuuskii Axmed Madoobe iyo mujaahidiin kale.
Mar hadduu jaasuusnimo iyo gaalnimo aqbalay awalna khayr ma lahayn. Alla ha dulleeyo. Waxay qaateen dhaawiciisii markaasay Adis Ababa ku daawaysteen markuu biskoodayna waa kuwii kusoo celiyay mujaahidiintii oo baraarugay. Doqon.
Waxaa la yiri been waa lagu cabbaa laakiin laguma rakaato. Waxay kusoo celiyeen Xamar asagoo u dallacay xilmadhibaan kana tirsan kooxda riddowday ee Shariif madaxda u yahay.
Waxaa kala siibsiibtay wixii ku haray mujaahidiinta dhexdeeda oo jawaasiis ahaa. Waxaa Ilaahay faraj u furay oo ka badbaaday cadawgii dhiigga u oomanaa mujaahidiin aan badnayn. Waxay guda galeen mujaahidiintii inay israadsadaan illeen waxay ku kala firireen dhulkii hawdka ahaa. Waxaa is helay rag aan badnayn. Waxaa la galay abaabul iyo in mar labaad boorka la iska jafo illeen gobi waa liicdaa ee ma jabto. Muslimku waa gob hadduu Alle talosaarto.
Mujaahidiintu waxay soo mareen marxalado kala gaddisan oo loogu gaystay dhibaato ayaga iyo camalkii ay wadeen (jihaadkii). Waxaan soo marnay Ictisaam oo loo aaminay inay noqdaan hoggaanka mujaahidiinta. Waxay khiyaameeyeen mujaahidiintii aakhirkiina Ilaahay waa fashiliyay oo waatay mujaahidiintu ka taxafudeen (maamul gooni ah).
Mujaahidiintu waxay haddana aamineen culumo kale oo ay is lahaayeen sidii daahirkooda ka muuqatay waa rag fiican (Shariif, Janaqow iyo saaxiibbadood). Waad ogaydeen dhibaataday sameeyeen oo magaaladii mujaahidiintu qabsadaanba waxay u dhiibi jireen mooryaan ka liidata kuwii laga qaaday (qabiil iyo jihaad-diid miiran).
Maantay waxaan maraynaa khayaamadii ugu foosha xumayd uguna khasaaraha badnayd oo mujaahidiinta loo gaystay. Gaaladii markii laga adkaaday ayay munaafiqiintii waxay dhabarjabiyeen mujaahidiintii si gaaladu fursad ugu hesho inay mar labaad soo qaaddo dagaal rogaalcelis ah oo ay mujaahidiinta ku dabargooyso. Waxaa falkaas sameeyay Shariif, Indhacadde, Axmed Madoobe iyo ciidammadii la shaqaynayay oo munaafiqiintaas ama jawaasiistaas aan kor kusoo sheegnay hoos imaanayay ama ka amar qaadanayay.
Mujaahidiintu waa dahab ceeriin ah. Dahabku markuu ceeriin yahay wuxuu wataa qashin iyo daxal korka ka saaran. Waxaa lagu dhalaaliyaa dab aad u kulul. Waxaa mar labaad lagu celiyaa dabkii si loo helo dahab nadiif ah. Mar saddexaad waxaa lagu xaqiijiyaa dab intii hore oo dhan ka kulul si loo hubiyo inuu dahab xaqiiqo ah yahay. Markaasaa waxaa lagu fiiriyaa qalab muujinaya bidhaanta dahabka dhabta ah. Intaas oo marxaladood markuu soo maro dahabku ayaa suuqa la keenaa si aan ceebi usoo gaarin sumcadda ganacsadaha.
Haddaad akhridaan Suuratu Tawbah waxaad ogaanaysaan in Allaah uu mujaahidiinta ugu baaqay inay naftooda uga gataan Janno. Waxaan soo aragnay suuqii makhluuqa ama banii-Aadamka oo badeecaday gaynayeen suuqa ka taxaddaraya si aysan ceeb u yeelan ama sumcaddiisa ganacsi aysan hoos ugu dhicin wuxuu suuqa gaynayo. Miyaysan habboonayn badeecada Khaaliqa Jannada looga gadanayo in laga taxaddaro?
Jihaadku waa camal aad u dhib badan aadna u ajar badan. Jihaadka Ilaahay ayaa isku laasimiyey inuu kala saaro kuwa dhabta uu ka yahay iyo qolada beenta sheegaysa. Qur’aanku wuxuu leeyahay qayba dhan oo jihaadka ka warramaya. Haddaad akhrido Suuratu Fatxi oo ku tadabburto waad ogaan waxa jira. Akhri Anfaal, Aala Cimraan, Baqara, Axzaab, Muxamed iyo Kaafiruun. Ha akhrin oo kaliya ee macnaha u dhagraarici. Dhagayso oo dhuux oo ku dhaqan.
Walaalayaal maalinkii Ilaahay mujaahidiinta ka dhex saaray jawaasiistii inteedii badnayd sida Shariif, Axmed Madoobe iyo Indhacadde, waxaa kor u kacay oo barakoobay camalkii mujaahidiintu waday, xagga ciidanka, xagga siyaasadda iyo xagga dacwada iyo waxbarashada. Waxaa yaraaday xogtii gaaladu helaysay oo joogtada ahayd. Waxaa meesha ka baxay dacaayaddii shacabka loogu sheekayn jiray oo ahayd mujaahidiintu waa shisheeye, waa diinlaawayaal, waa dilaayaal oo dadkay iska dilaan, waa dhalinyaro aan caqli lahayn oo sufaho ah. Warkii Ictisaam!
Waxay galeen dagaallo waawayn. Waxay furteen buldaan ama magalooyin badan. Waxay isfahmeen shacabkii. Waxay la dagaallameen shirkigii iyo ehelkiisii. Waxaa nadiif noqotay sufuuftii jawaasiistu ka buuxday iyo murjifiintu. Waxay yeesheen hoggaan xalaal ah oo Ilaahay ku xiran ee aan gaalo ku xirnayn. Waxaa usoo laabatay haybaddoodii. Waxay noqdeen mujaahidiin laga haybaysto. Shacabkii raaci jiray hadba qolada adkaata hadda wuxuu la safan yahay ama raacaa hadba ninkii xaqqa ku taagan. Arrintaas waxaa libinteeda leh Ilaahayga waafajiyay xaqqa shacabka thumma mujaahidiinta oo waqti dheer ku bixiyay inay shacabka ka dhaadhiciyaan dhagarta shisheeyaha iyo dhuuniqaate.
Waxay heleen mujaahidiintu hub casri ah. Waxay heleen dhaqaale ku filan. Waxay heleen culumo dhufayska kula jirta oo xabbadda wax ka ridaysa cilmigiina laga qaadanayo. Allaahu Akbar wa lillaahil xamdu. Waxay fahmeen muddo dheer kadib qaabka loola dagaallamo gaalada iyo gaalaraacyada. Waxay barteen maamulkii dawladnimada. Waxay fahmeen siyaasaddii ama maaraynta hor-u-socodka bulshada.
Waxay fuliyeen xuduuddii Ilaahay oo aan waligeed Soomaaliya laga fulin. Dadkii bay ku dhiirrigaliyeen inay yihiin gob aan laga sarrayn (Muslim). Waxay kala dagaallameen gacma-hoorsigii shisheeyaha diintoodii ka fitnaynayay waxna aan u qabanayn (hay’adihii).
Waxaa ka heybaystay oo ogaaday gaaladii indhala’aanta kusoo gashay Soomaaliya. Adduunwaynuhu wuxuu xaqiiqsaday in Soomaaliya ay joogaan dhalinyaro awoodda inay caalamka oo dhan la wareegaan muddo gaaban kuna xukumaan shareecada Islaamka. Waxaa maalin walba looga hadlaa Golaha Amaandarrida ee Maraykanku samaystay, guriga Ban Kii Muun. Waxaa masayr la waashay culumadii Soomaaliyeed oo 50 sano soo waday dacwada, dhiil dhacdayna toosin waayay! Jugjug meeshaada joog (Ictisaam).
Cadawga Ilaahay intii uu islahaa mujaahidiinta Soomaaliya inta aysan xoogaysan ayuu caalamka oo dhan baray ama tusay inuu Soomaaliya jihaad ka socdo. Waxaa meel walba jooga rag jecel inay Ilaahay naftooda ka iibsadaan kuna jihaadaan gaalada iyo kuwa camiilka u ah (jaasuus). Waxaa soo buuxdhaafiyay saaxadii jihaadka ee Soomaaliya dhalinyaro ka timid daafaha adduunka. Waxay soo mareen badda, berriga, hawada, dhulka hoostiisa korkiisa iyo meelo aan laga malaysan karin. Maxaad ka taqaan ciidammada Ilaahay? Reer Xamarku waxay dhahaan “Sakiin liq!”
Mujaahidiintu uma baahna xayeysiis iyo halagaa sheego midna. Waxay qabteen waxay u qabteen Alle dartii. Waxay kaloo u istaageen shacabkooda dhibaataysan inay dhibaatada la qaybsadaan xalna u raadiyaan ay mushkiladdaan uga baxaan.
Waxay xasiliyeen oo nabad kusoo dabaaleen shareecadii Islaamkana ku xukumaan qiyaastii 11 gobol oo Soomaaliya kamid ah ama koonfurta Soomaaliya oo dhan.
Waa la yaqaannaa Soomaaliya gobolladeedii iyo magacyadii la oran jiray. Waxaa ka dhiman dhulka ay haystaan mujaahidiintu dhawr gobol sida Waqooyi Galbeed, Togdheer, Awdal, Bari, Sool, Sanaag iyo Nugaal. Waaba intaas haddaanan khaldanayn. Waxaa soo raaci lahayd Galgaduud iyo Mudug ayagana waa la isku haystaa. Mujaahidiintu dhinac dhan ayay haystaan. Intii kasoo hartay gobolladaas mujaahidiinta ayaa haysta oo shareecada Islaamka ku xukuma. Mujaahidiintu waxay yeesheen cadaw farabadan oo dibad iyo daakhilba leh.
Waxaa samaysmay xuduuddo u baahan ilaalin iyo difaacid sida Keenya, Itoobiya iyo kuwa murtaddiintu xukumaan ama Karazaayadu oo maalin walba lagusoo hubeeyo imaaradaas Islaamiga ah inay carqaladeeyaan. Waxaa hadda mujaahidiinta garabtaagan shacabkii ama bulshadii Soomaaliyeed oo kulligood isku duuban, dhalinyaro, odayaal iyo haweenba. Waxaa muuqatay guul wayn oo aan shisheeye kusoo degdegi karin, maxaa yeelay waxaa hadda difaaca utaagan waa shacabkii, shacabna lagama adkaan karo inshaa Allaahu. Waxaa isku duuban mujaahidiinta iyo shacabka. Allaahu Akbar.
Akhristayaalow waxaan qormadaan u billaabay in la ila arko mujaahidiintaan dhibaatadii loo gaystay, marxaladihii ay soo martay, siyaabihii looga badbaaday iyo meesha ay hadda wax marayaan. Ma siin karo mujaahidiinta xaqooda iyo waxay mudan yihiin inaan ku cabbiro qormo yar iyo wax la mida. Waxaan is leeyahay dadka kugu dhaama diwaangalinta ama xaqsiinta mujaahidiinta u bidhaami waddo ay ku dhiirradaan waxna uga qoraan inshaa Allaahu. Wixii aan xumeeyay waxaan rajaynayaa in la heli doono cid saxda.
Dhammaan akhristayaashii qormadaan la socday waxaan ku wargalinayaa inaan soo gaarnay biyodhicii ama ujeeddadii qormada. Qormadaan waxaan ula jeeday saddex arrimood:
- Taariikhdii ay soo martay Xarakada Shabaabul Mujaahidiin iyo himilladoodii (Islaam)
- In mujaahidiintu ku cibraqaataan waxay soo mareen kana digtoonadaan khiyaamo dambe
- In mujaahidiinta la garab istaago mar haddaad ogaateen dagaalka ay ku jiraan inuu yahay jihaad xaq ah. Waxaad kaloo ogaateen inta khiyaamo loo gaystay oo ay kusoo sabrayeen. Waxaad ogaateen inay been tahay aan sal iyo raad lahayn dacaayaddii ahayd, “Culumadii ayay warkoodii maqli waayeen. Shisheeyaa hoggaamiya. Waa wax-ma-garato,” iyo wixi la mida. Ma garanayo meel dambe oo dacaayad looga raadin doono mujaahidiinta (been-abuur).
Waxaa la dagaallamaya oo isu kaashaday dhammaan gaalo meel ay joogtayba. Ma aha wax ku cusub in gaalo iyo Muslim dagaal dhexmaro oo waa arrin soo-jireen ah. Marna Muslimiintaa guushu raacdaa marna gaalada (wadaamaysi). Jihaadka ka dhexeeya Muslimiinta iyo gaalada Muslimiinta wuxuu u yahay cizzi iyo sharaf. Gaaladana wuxuu u yahay badbaado iyo naxariis!
Haddaad tiraahdo waan garannay inuu Muslimiinta cizzi iyo sharaf u yahay ee see buu gaalada ugu yahay badbaado iyo naxariis? Wuxuu ugu yahay badbaado: Gaalada wixii dhintay ayagoo gaalo ah waxay galayaan Jahannamo. Qofkii ka shakiyaana asagaa gaal ah. Kuwa la qabto ama isasoo dhiiba waxaa loo bandhigayaa Islaamka markaasay Islaamka aqbalayaan. Kii Islaamkiisu wanaagsanaado kuna dhinta Islaamnimadiisa Jannuu galayaa inshaa Allaahu. Soo naxariis ma ahan iyo badbaado Ilaahay sabab uga dhigay jihaadka? Waxaa kaloo naxariis u ah ifsaadkii uu dhulka ku hayay oo laga badbaadiyay dad badanna ay dambigooda qaadan lahaayeen Naarna ku gali lahaayeen.
Mujaahidiinta waxaa siyaasad foolxun oo waali ay ka muuqato kula dagaallamay culumadii Ictisaam. Dhibaatada ay ku hayaan mujaahidiinta waxay ka daran tahay dagaalka gaalada. Sababtu waxaa weeye ninkaanu waa nin Muslim ah. Waa nin ay ka muuqato haybad culumanimo. Dadku warkiisa way aaminayaan (juhalada iyo munaafiqiinta). Waxay jihaadkii ku sheegeen fitno. Fitno maxay tahay ama dagaal fitno ah? Dagaalka fitnada ah waxaa la yiraahdaa: Dagaal ka dhexeeya labo qolo. Waxaad kala garan wayday qolada xaqa ku taagan. Waxaa waajib kugu ah inaad bannaanka ka marto oo aadan qolana u hiilin. Ictisaam hadday dagaalka fitno u arkaan maxay ula safan yihiin gaalada iyo gaalaraacyada? Waa been cad waxay ku andacoonayan ee waxay xaq u arkaan lana safan yihiin Bahuuke iyo iimaanlaawayaasha uu wato, Xaad iyo Axmed.
Dagaalkii ka dhexeeyay Amxaarada oo kaashanaysa Cabdillaahi Yuusuf iyo mujaahidiinta ma fitnuu ahaa oo waxaa la kala garan waayay kii xaq ku socday? Mise waadix buu ahaa oo waa lagu jihaaday gaaladii iyo gaalaraacyadii? Dagaalka ka dhexeeya gaalada madow oo kaashanaysa Shariif iyo mujaahidiintu ma fitnaa oo waxaa lakala garan la’ yahay cidda xaqa ku socota? Mise waa lagu jihaaday gaaladii iyo gaalaraacyadii? Maxaa is baddalay?
Culumadu ma idin la fayow yihiin? Maxaa la cabsiiyay Ictisaam? Shalay waxay ka qayb qaadanayeen jihaadkii lagula jiray Amxaarada iyo Cabdullaahi Yuusuf oo waxay ku jireen safka mujaahidiinta ayagaana hoggaaminayay dagaalka. Markii Xabashi Ilaahay jabiyay oo gacmaha mujaahidiinta sabab looga dhigay ayaa waxaa furintii ay ka bexeen soo buuxiyay gaalo ka liidata ayagii: Burundi, Ugaandha iyo Amxaaradii lafteedii oo aan maalin qur ah ka faaruqin xasuuqa Muslimiinta. Maxaa khaldan?
Wadaaddadii waxay la safteen gaaladii madoobayd. Waxay fitno ku sheegeen jihaadkii ay shalay wadeen, waxay shisheeye ku sheegeen dhalinyaradii ay dhaleen. See wax ka yihiin culumada Ictisaam? Masayr baa indhatiray xaqqiina ka daboolay! Oo raggu ma masayraa? Masayrka waxaa lagu yaqaannay haweenka. Haa way masayraan.
Sheeko Gaaban
Nin masayrow ah ayaa habeen seexday. Waa masayarka sharcigu caayay. Shaki ayuu ku seexday asaga oo ay xaaskiisii ag jiifto. Waxaa la galay hurdo dheer. Habeenkii ayuu indhaha kala qaaday asagoo taxaddaraya. Intii uusan seexan wuxuu soo diyaarsaday mindi af badan. Guriga la jiifaa malahan nal oo waa mugdi. Waxaa jira xoogaa iftiin ah. Ninku wuxuu u jiifay gadicad ama dhabarka. Luguhu way usoo laabnaayeen. Markuu indhaha kala furay waxay ishiisii ku dhacday lowgiisii oo ula ekaaday nin naagtiisii ku fadhiya.
Wuxuu yaqiinsaday meesha in hawli ka socoto waxaan u muuqdana uu nin yahay. Wuxuu isu diyaariyay sidii uu u dili lahaa ninkaan u gacan dhaafay xaaskiisa. Mindidii afka badnayd ayuu tartiib u qaatay. Intuu isla baaciyay ayuu lowgiisii ku dhiftay oo dhinaca kale uga bixiyay. Kuma uusan baraarugin wuxuu toorayda ku dhiftay inay tahay cad asaga kamid ah ama lugtiisii. Waxaa ka qaalib noqotay masayrkii hayay. Lowgii oo mindidii ku jirto ayuu isku duubay oo qaylo afka ku dhiftay. Qayladu ma ahan inuu dareemay xanuun. Wuxuu u qaylinayaa dariskii oo waxay la tahay inuu hayo ninkii reerka kusoo xadgudbay.
Wuxuu rabaa inuu dadka ku fashiliyo ama ku ceebeeyo ninkaan uu naagtiisii uga maaro waayay. Dad baa qayladii kusoo baxay. Waxaa loo yimid ninkii oo dhiig baxaya mindidiina wali ku jirto. Markii ay dadkii u yimaadeen ayuu qayliyey oo yiri, “War tuugga ila qabta waxaan qabtay asagoo naagtaydii ku fadhiya.” Waxaa la yiri, “War Hooge meesha nin ma joogo. Waxaad toorayda galisay waa lowgaagii.” Markaas ayuu baraarugay xanuunkiina dareemay. Soo isuma eka masayrka haya Ictisaam iyo kan ninkaan ku habsaday?
Diintoodii ayay ka been sheegeen masayr daraaddii, carruurtoodii ayay inkireen masayr daraaddii, gaalay gacal moodeen masayr daraaddii, xaqqii iyo baadilkii ayay isku qaseen masayr daraaddii, kutubtii caqiidada ahayd oo al-Walaa wal-Baraa laga faa’iidaysan jiray ayay qariyeen masayr daraaddii, qaylay afka ku dhifteen oo waxay gaaladii ku dheheen noo kaalaya waxaan haynaa niman waddammadoodii soo gubay oo aan isaga maaro la’nahay masayr daraaddii. Waa carruurtoodii waxay garan la’yihiin oo ay u qabaan cadawga. Ictisaam waxay mindida galiyeen oo haddana dadka ugu yeerayaan cad ayaga kamid ah (raggay soo saareen). Masayr ayaase ka qaalib noqday wayna dhiigbaxayaan.
Sheekadaas aniga oo yar ayaan maqlay mase ogi inay run tahay iyo in kale. Laakiiin waxaan u keenay: Waxay iila egtahay masayrka ku dhacay culumadii Ictisaam iyo siduu u ool xun yahay. Maqribkii jihaadkii ay ku jireen ayay Cishihii waxay ku sheegeen inuu fitno yahay. Wiilashoodii ay dhaleen ayay ku sheegeen shisheeye aan la aqoon. Kutubtii ay dadka u akhrin jireen ayay qariyeen ama ka ceeb sheegeen. Gaaladii muxaaribiinta ahayd ayay isu dhiibeen oo ka wali dhigteen. Muslimiintii walaalahood ahayd ayay beri ka noqdeen oo ka haajireen ama ka hijroodeen meelihii ay nabadeeyeen!
Qormadaan waxaan kusoo gabagabaynayaa xadiith ka sugnaaday Nebiga (sallallaahu calayhi wasallam):
(عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: (إِنَّ الإِسْلاَمَ بَدَأَ غَرِيبًا وَسَيَعُودُ غَرِيبًا كَمَا بَدَأَ فَطُوبَى لِلْغُرَبَاءِ
جامع الترمذي ٢٦٢٩
Ikhwaanii maantay Islaamku waa qariib oo qofkii yiraahda waxaan rabaa ku-dhaqanka shareecada Islaamka waa lala yaabayaa. Waxaa lala yaabay oo qariib noqday ninkii sarwaalka gaabsada iyo gabadhii xijaab qaadata. Waxaa lala yaabay qofkii laga maqlo gaaladu cadaw ayey u tahay Islaamka. Waxaa la qariibsaday jihaadkii.
Gabagabada iyo gunaanadka qormadan waxaan mahad dhammaanteed u celinayaa Allihii ii fududeeyay qormadaan. Waxaan Ilaahay dambidhaaf u waydiinayaa walaalihii igu dhiirrigaliyey inaan billaabo qormadaan si fiicanna iigala qaybqaatay. Waxaan sidoo kale u mahadcelinayaa akhristayaashii ama dadkii ku taxnaa qormadaan una taagnaa sixitaankayga iyo dhiirrigalintii ay ila garab taagnaayeen. Dadkii ku taxnaa qormadaan waxay sabab u ahaayeen inaan dhammaystiro markaan arkay siday u danaynayaan iyo dhiirrigalintoodii ay mar walba lahaayeen, “Ha daalin ee gaar yoolkaaga.”
جزاهم الله خيراً وغفر الله ذنوبهم
أخوكم في الله
أبو إبراهيم
Abuu Ibraahiim
Qeybta 49aad
Ikhwaanii waxaan kala tagnay ayadoo la sugayo in xabbaddu billaabato. Xabaddii waa billaabatay oo fooddaa la isku dhiftay. Waxaa jabay oo laga adkaaday gaaladiii isasoo bahaysatay iyo iimaanlaawayaashii ay ku shaqaysanayeen (murtaddiintii).
Walaalayaal waxaan soo marnay dhismihii imaaradaan Islaamiga ahayd inay Madaxwayne iyo Wasiirka Gaashaandhigga ka ahaayeen Shariif iyo Indhacadde. Labaduba waxay ahaayeen jawaasiis gaalada u shaqaynaya. Wax war ah lagama hayn oo waxaa loo qabay wadaaddo mujaahidiin ah. Waxaa lagu aaminay daahirkooda inay u ekaayeen Muslimiin mujaahdiin ah. Qalbigooda wixii ku jiray annaga nalooma dirin inaan ogaanno (nifaaq iyo jaasuusnimo). Allaa ogaa kana abaalmarindoona.
Mujaahidiintu dawladday samaysteen ama maamulkii imaarada waxaa Madaxwayne ka ahaa jaasuus. Waxaa Wasiir Gaashaandhig ka ahaa jaasuus. Maxaad u malaynaysaa inta ciidammada mujaahidiinta ku dhex jirtay jawaasiis? Aad ayay u badnaayeen. Mujaahidiinta waxaa isugu darmatay saddex dhibaato:
- Dagaal saf balaaran ah oo gaalo oo dhan ay isu kaalmaysatay.
- Bulshada Soomaaliyeed oo mujaahidiintu ka dhex dagaallamayeen oo aan caqiido adag lahayn oo markii gaalku guulaystana gaalka u mashxaradaya markii mujaahidiintu guulaystaanna mujaahidiinta u mashxaradaya.
- Mujaahidiinta oo hoggaankoodu ahaa jawaasiis ciidankana ay ka buuxeen kuwo farabadan oo gaalada hoosta kala xiriira oo soo gudbinaya hadba meesha mujaahidiintu ka jilicsan yihiin. Waxaa kaloo jiray kuwo qaabilsanaa inay mujaahidiinta khalkhal ku ridaan oo ciidanka ku dhex jiray (murjifiin).
Waxaa intaas weheliyay ciidamo aad u hubaysan oo wata magac Muslim ama magac wadaaddo oo loo diyaariyay marka loo baahdo inay safka soo galaan (qabuuriyiin Suufiyo). Waxaa intaas barbar socday culumo shalay mujaahidiin ahaa oo maantay ku biiray safkii cadawga oo shacabkii awalba aan lahayn caqiido adag shaki ka galiyay jahaadka loogasoo horjeedo gaalada. Waxay dheheen, “Jihaad ma ahan ee waa fitno.” Waxay dheheen, “Qofkii dagaalkaas gala oo ku dhinta waa ehlu Naar!” Waa culumadii Ictisaam.
Qolooyinka aan arkayno inay mujaahidiinta hagardaamaynayaan maxaa ku kallifay arrintaas ama mawqifkaas xun oo gaalnimadu ka muuqato?
- Culumada Ictisaam waxaa geeyay mawqifkaas xasad, fiqi yari xagga jihaadka ah iyo masayr ay ka masayreen dhalinyarada guulaha waawayn gaaray muddo yar (Shabaab).
- Suufiyo intaan dagaalku billaaban ayay ahaayeen mushrikiin qabuuro-caabud ah. Waxay isku dhawyihiin xagga caqiidada gaalada aan waxba aaminsanayn ama mushrikiinta ah (wathaniyiin).
- Shacabku ma lahan aqoon ay ku kala saaraan xaqqa iyo baadilka. Waxaa aqoon u ah wadaaddaha duubka wayn ee Soomaaliyeed. Hadduu yiraahdo wadaadku ama Ictisaam ay tiraahdo, “Waxa meesha ka socdaa jihaad ma ahan ee ha u dhawaanina,” sidii bay yeeleen. “Waa xaaraan ee ha u dhawaan waxaas!” Shacabku sidaasuu diin u haystaa. Hadduu yiraahdo, “Waa xalaal ee soo dhawow,” sidaasuu diin uhaystaa. Mar haddii ay yihiin culumadii aqoonta diineed loo tiirinayay.
Ikhwaanii yaanan ka warwareegin jabkii loo gaystay mujaahidiintii tirada yarayd laakiin tayada badnayd jazaahumu-llaahu khayral jazaa’. Walaaleheen waxay guteen waajibaadkoodii. Waxay la yimaadeen karti iyo sugnaan ay kala hortageen cadawgii isasoo bahaystay. Waxay fureen waddo ku cusub bulshada Soomaaliyeed oo afka ka sheegta inay Muslimiin yihiin. Bulshada Soomaaliyeed iyo culumadeeda waligood masoo marin laba arrimood oo mujaahidiintu ka dhaqan-galiyeen Soomaaliya:
- In loo jihaado kitaabka Alle inuu kor noqdo dhiiggaaga iyo maalkaagana aad u bixiso.
- In shareecada Ilaahay loo xukuntago oo ayada laga dhigto qaanuunka lagu kala baxo.
Walaalihii mujaahidiinta ahaa oo gaaladii inta gumaaday sii baacsanaya ayaa sufuuftoodii waxaa ka dhex dillaacay khalal iyo balbalo. Waxaa la waayay ciidammo dhan oo furinta ku jiray ama ciidankii gaalada dhuunta kaga jiray. Waxay banneeyeen aagag dhan. Waxaa ku dhex orday ciidankii Muslimiinta ahaa oo guul ku fadhiya gaalana jabtay jawaasiistii.
Waxay kor ugu qayliyeen war meel hebla la qabsay oo meel hebla la qabsay annagana waxaan ku jirnaa khatar haddaanaan meesha ka cararin (murjifiin). Waxaa run u maleeyay warka munaafiqiinta ama murjifiinta ducafadii awalba aan caqiido adag ku dagaallamayn. Waxaa kusoo dhiirraday shacabkii sheedda ka eeganayay dagaalka oo sugayay cidda laga awood roonaado. Shacabku waagaas (2006dii) wuxuu la jiray ciddii adkaata. Sabab? Hadda (2011) mujaahidiintay la jiraan. Sabab? Waxaa soo laabtay gaaladii carartay markay ogaatay in mujaahidiinta sufuuftoodii jilicday. Jawaasiistii ayaa gudbisay khabarkaas markaasaa gaaladii soo rogaalcelisay.
Waxaa gaaladii safka lasoo galay mushrikiintii qabuuriyiinta ahaa (Suufiyo). Waxyaabaha cajiibka ah oo Suufiyadu samaysay waxaa kamid ah: Gaaladii ayay dheheen, “Isu imaada oo meel isugu taga adinka iyo gaadiidkiinna. Waxaan idinku akhrinaynaa Qur’aan oo waan idiin xirsi xiraynaa si aad uga adkaataan nimankaan mujaahidiinta sheeganaya ama raba inay shareeco Islaam nagu xukumaan. Waxay rabaan inay dadka gacmaha iyo lugaha gooyaan dhagaxna ku dilaan. Yeeli mayno arrinkaas oo dhimashaan ka xignaa iyo inaan gaalada kaalmaysanno ayagana (Shabaab) aan dabargoyno.”
Mujaahidiintii waa la isu kaashaday. Waxaa hal mar iswareejiyay hoggaankii dagaalka. Waxaa isbaddalay dabayshii nasriga oo u socotay dhanka waqooyi. Waxaa soo labtay gaaladii quusatay oo saaxada ka baxday (ee carartay). Waxaa meel bannaan kusoo dhacay mujaahidiintii xaqiiqada ahaa ee u dagaallamayay Alle darti. Waxaa neefsaday munaafiqiintii walaalahood laga awood roonaaday. Waxaa isasoo muujiyay dad badan oo dhogor Islaam lahaa oo dhanka kale u wareegay gaaladana raacay. Waxaa dadka mujaahidiinta kamid ah mid adduunyo raadinaya. Waxaa kamid ah mid aakhiro raadinaya. Allaa wax og adinkuse wax ma ogidiin!
Wadaaddadii markay arkeen sida wax u socdaan iyo khiyaamada loo dagay oo sufuuftooda dhexdeedii ay ka billaabatay ama ayaga qaar kamid ah ay gaalada la shaqaynayaan ayay go’aan qaateen inay insixaabaan. Waxay ku ballameen meelo gaar ah inay isugu tagaan si ay dib isugu abaabulaan oo dagaal rogaalcelis ah u qaadaan. Waxaa mujaahidiintii ka dhex baxay munaafiqiin farabadan iyo murjifiin oo ku biiray gaaladii iyo murtaddiintii hor socotay gaalada.
Waxaa wali mujaahidiinta hoggaaminaya jawaasiistii ugu waawaynayd sida Indhacade iyo Shariif. Lama oga inay jawaasiis yihiin oo ayagaa talada laga qaataa ama hoggaankiiba ah. Mujaahidiintu waatay u hijroodeen Jubbooyinka si ay halkaas isugu abaabulaan gabbaadna uga dhigtaan hawdka Kismaanyo ka shisheeya. Waxaa wali horboodaya mujaahidiinta oo amiir u ah murtad jaasuus Shariif Karazaay. Waxaad xasuusataan inuu maalin iid ah ku tujiyay fagaaraha Kismaanyo mujaahidiinta asagoo amiir jaasuus ah.
Gaaladii kama harin mujaahidiinta ee way soo dabagashay. Markii Jilib la marayo ayaa waxaa lagu tashaday inaan lasii socon intaas ka badan ee bartaas jilibka lagu aasto oo gaalada mar labaad abaalkooda laga waraabiyo. Tuugo kula taalla tabtaada ma waydo. Maahmaahdaas waxay ka turjumaysaa wixii mujaahidiinta ay ku faleen jawaasiistii hoggaaminaysay. Ninka mujaahidiinta amiirka u ah oo ay amarkiisa qaadanayaan wuxuu jecelyahay in mujaahidiinu baabba’do oo laga adkaado. Wuxuu adeegsanayaa xeel kasta oo mujaahidiinta lagu jabin karo gaaladuna ku guulaysan karto. Allaa wax og annaguse wax ma ogin. Dagaallo kulul ayaa gaalada lagula galay Jilib iyo agagaarkeeda mase sii socon oo waxaa ka caga jiidayay munaafiqiintii hoggaaminaysay mujaahidiinta.
Maadaama gaalada ay hagayaan jawaasiista mujaahidiinta hoggaanka u hayay, gaaladii kama harin mujaahidiintii ee waxay uga dabatagtay hawdkii Kismaanyo ka shisheeyay. Waxay mujaahidiintii ku kala firireen dhulka baaddiyaha ah ee u dhexeeya Keenya iyo Kismaanyo. Waxaa dultaagan diyaarado ay hagayaan Shariif Afguduud iyo shaydaankii ka waynaa asaga ee Axmed Madoobe. Waxaa badda soo istaagay maraakiibta diyaaradaha xambaarta gantaallahana laga gano. Waxaa ka horyimid mujaahidiintii ciidankeedii Keenya.
Dhankii loo socday waxaa ka horyimid ciidankii Keenya. Dhankii laga yimid waa Xabashi taangi saaran. Kor waa diyaarado aan kula gafayn gantaalka. Dhanka badda waa gantaalo lagasoo liishaamayo maraakiib xeebta fadhiya. Dhexdayada ama mujaahidiinta dhexdooda waa jaasuus akhbaartooda bixinaya. Shacabku waataan soo marnay inay raacaan hadba ninka guushu raacdo oo hadda waxay la socdaan gaalada iyo murtaddiinta.
Waxa aan ka sheekaynayo ma ahan filim iyo shacwadiyo ama riwaayad. Qofkii garanaya tafsiirka Qur’aanka ha akhriyo Suuratul Axzaab. Waxa maalinkaas nagu dhacay ma ahan wax ku cusub Muslimiinta. Axzaab waxaa dhextaagnaa Nebi Muxamed (sallallaahu calayhi wasallam). Waxaa gaaray dhibaato ka wayn tan nagu dhacday asaga iyo saxaabadiisii. Axzaab waxay ahayd meeshii Ilaahay ku kashifay munaafiqiintii isku dhex qarinayay mujaahidiintii saxaabada ahaa. Annagana Ilaahay maalinkaasuu na kala saaray annaga iyo munaafiqiintii jawaasiista u ahaa gaalada dulliga ah. Ikhwaanii waxaan ku jirnaa xaalad adag. Halasoo duceeyo hubkana yaan la dhigin.
Qeybta 48aad
Ikhwaanii waxaan soo aragnay mujaahidiintii oo dhul aad u ballaaran nabadeeyay oo mooryaantiina hubkii ka dhigay dadkiina u jiheeyay waxsoosaar iyo iskaashi iyo isku duubnaan xag walba ah. Waxaan kala tagnay ayadoo mujaahidiinta weerar qorshaysan uu kusoo maqan yahay mujaahidiintuna ay diyaargaroobeen. Waxaan xusnay haddii wadajirka mujaahidiintu midaysan yahay inay isaga filan yihiin cadawga Ilaahay oo isasoo bahaystay.
Maamulkii dabadhilifka ahaa ee uu hoggaaminayey korneyl Cabdillaahi Yuusuf oo magaalada Baydhabo ka samaystay caasimad ku-meel-gaar ah ayaa magaaladaas kusoo daabulay ciidan tiro badan oo Tigree ah, ciidankaan Tigreega ah waxaa gadaal ka taagnaa ciidammada Maraykanka iyo kuwa gaalada adduunka, dhammaantood waxay ku midaysnaayeen ka-hortagga maamulkaan Islaamiga ah ee ka hanaqaaday koonfurta Soomaaliya.
Zanaawi oo ahaa garabka ugu weyn ee uu Cabdillaahi Yuusuf isku hallaynayey wuxuu si deeqsinimo ah ugu taageeray Ina Yuusuf ciidan farabadan iyo saanad milateri oo baaxad weyn, magaaladii Baydhabo waxay noqotay magaalo ay haystaan Tigreegu, waxay xeryo milateri ka samaysteen magaalada iyo bannaankeeda, waxayna billaabeen inay ciidammada Tigreega ah kusoo daabbulaan aagga hore ee ku beegan dhanka magaalada Muqdisho.
Mujaahidiintu waxay isku diyaariyeen dagaal baaxad weyn oo dabadheeraada, waxay ciidammadoodii galiyeen heeggankii ugu sarreeyey waxayna u diyaargaroobeen dagaal qarxi kara xilli kasta.
24tii Disembar sanadkii 2006dii ayey hal mar dagaallo culusi waxay si isku mid ah uga qarxeen dhammaan goobihii la isku hor fadhiyey, xabbaddii waxay ka billaabatay dhul baaxad wayn oo dherarsan, laga billaabo Baydhabo (Maanyofuulka), Baladwayn (Kalabayrka) illaa Gaalkacyo (Bandiiradley).
Waxaan tilmaamayaa waa furimmihii ugu waawaynaa laakiin dagaalku intaas waa ka baaxadwaynaa wuxuuna ka socday dhul aad u ballaaran. Ma ahayn oo kaliya dagaalku mid ka socday dhulka. Waxaa kaloo barbar socday madaafiicda aan loo meel dayayn oo lagu garaacayay dadka shacabka ah iyo dhismayaalka ay ku noolyihiin oo dhan. Waxaa ayana hawada ka duqaynayay diyaarado dagaal oo aan loogu talagalin inay la dagaallamaan jabhado ama dad shacab ah oo aan tikniko haysan.
Mujaahidiintu waxay ahaayeen jabhado aan haysan tikniko, maxaa sawaariikhda iyo diyaaradaha wax gumaada loogu adeegsaday? Waxaa kaloo lagu tijaabiyaa dagaalka mujaahidiinta oo la dhihi karo waa jabhado aan lahayn awood muuqata (mid maaddi ah) hubka kiimikada ah oo sanad walba la cusboonaysiiyo si loo ogaado qaabka uu wax u dilayo iyo meeluhuu ridada ku gaarayo (sida nugliyarka). Hubku mujaahidiinta oo kaliya wax u dhimi maayo ee wuxuu baabbi’inayaa dhammaan noolaha sida dadka, xayawaanka iyo dhirta intaba. Gaalada shaydaan baa u waxyooda oo wax u sheega. Shaydaankana waxaa wax u sheega Ibliis oo ugu wayn shayaadiinta.
Tusaale: Maalinkii Badar oo labada ciidan isasoo horfariisteen (Muslimiinta iyo gaalada), waxaa is arkayay oo kaliya insiga ama labadii col oo insiga ahayd. Dagaalka waxaa ku jiray oo qayb ka ahaa Ibliis oo gaalada safkooda ku jiray. Wuxuu arkayay wax aysan arkayn labada ciidan oo is horfadhiyay (malaa’igtii Jibriil hoggaaminayay oo ku jirtay safka Muslimiinta). Yaa malaa’ig ka adkaan kara? Wuxuu arkay khatarta ay Qurayshi ku jirto markaasuu yiri, “Waxaan arkaa wax aydaan arkayn,” waana cararay lacahahu-llaahu. Nebi Muxamed (sallallaahu calayhi wasallam) ayaa noo sheegay arrintaas oo waa xaqiiqo dhacday. Ninkii Ibliis waa noolyahay sidii ayuuna wax u arkaa (malaa’igtii). Laakiin waxaan jirin Nebi nool oo kasoo warramaya waxa dhacaya iyo akhbaarta kor ka imaanaysa ama ciidammada kor kasoo dagaya oo ku jira safka Muslimiinta. Malaa’igta oo mar walba heeggan ugu jirta ciddii diinta Ilaahay u gargaaraysa lagana helo Ikhlaas iyo Mutaabaco.
Ibliis Ilaahay wuxuu siiyay nolol dheer oo Ilaahay ogyahay intay ku dhammaanayso. Waxaa kaloo Ilaahay siiyay awood uu isu ekaysiin karo ciddii uu doono sida dadka, xayawaanka iyo wixi la mida. Wuxuu kaloo leeyahay awood uu dadka banii-Aadamka ah wax ugu sheego sida maalinkii Badar oo uu iska dhigay qof caadi ah oo la garanayo, nabaddoonkii Suraaqah ibnu Maalik. Maalinkaas si toos ah ayuu ula hadlay Quraysh, haddana wuxuu si toos ah ula hadlaa gaalada waddadii Quraysh ku socota sida Maraykan, Ingiriis iyo saaxiibbadood. Wuxuu ku ridaa kibir iyo islawaynan. Wuxuu kaloo si wax ah wax ugu sheegaa ama ugu yimaadaa Suufiyada ama qabuuriyiinta. Wuxuu u qurxiyaa baadilka iyo ehelkiisa ama gaalojacaylka iyo in ayaga xulufo la noqdaan.
Wuxuu waswaas iyo adduunyo-jacayl ama geeri-ka-carar ku ridaa culumada waawayn oo Rabbaaniyiinta ah sida Ictisaam, Talafiya-Jubni, Askaas (waa miro la cuno), ma istaahilaan in la yiraahdo Islaax maxaa yeelay waxay ka shaqeeyaan ifsaadka. Fiiri Qurdubi! Intaas oo qolo dhammaan saaxada dagaalka way ka qaybqaadanayeen. Qolo walbaa shaqay haysay lid ku ah mujaahidiinta iyo safkooda. Waxaa intaas dheeraa jawaasiistii aan kasoo hadalnay oo tayaarka dhan ama imaarada oo dhan madaxda u ahaa sida Murtad Shariif, wa akhiihi fil caqiida Indhacadde.
Walaalayaal aan kusoo laabanno furintii oo dhiiggu qulqulayo. Gaalo markay weerarka soo qaadday waxaa sutida u qabtay wiilal yar yar oo aan loo malaynayn inay karti intaas le’eg leeyihiiin. Gaalo indheheedu waa murtad. Murtaddiintii ama jawaasiistii ayaa ugu sheekeeyay gaalada, “Waa xoogaa yar oo aan tabar hayn mujaahidiintu, shacabna lama socdo oo shacabku annagay na taageersan yihiin. Marka hal dagaal ayaa ku filan oo aan dhammaantood kusoo qabqaban karnaa.” Waa Indhacadde iyo Shariif warbixintoodii.
Gaalo waxay weerarkeeda ku dhistay akhbaar ay ka kala heshay Ibliis, Indhacadde, Shariif iyo jawaasiis si gaar ah ugu dhex jirtay mujaahidiinta (kuwo culumo u eg). Gaaladu waxay dagaalka kusoo gashay dardargalin iyo hididiile ay islahayd waxaad saacado ku gaari doontaan magaala-madaxdii iyo saldhigyadii imaaradii Islaamiga ayayd oo jawaasiistu hoggaaminayeen laakiin aan war laga hayn. Allaa ogaa kana abaalmarin doona ayaga iyo kuwo kale oo aan illaa iyo maanta wax war ah aan laga hayn walina ku dhex jira Muslimiinta iyo sufuufta mujaahidiinta.
Gaaladii waxay la kulantay dharbaaxo ay ku waano qaadatay. Waxay ku jabeen weerarradoodii ugu cuslaa oo aysan waxba la harin. Cir iyo dhulba waxba lamay harin. Waxaa meesha ka baxay xogtii shaydaanku dhagta ugu sheegay oo ahayd waa koox yar waxa meesha joogaa oo aan shacabku taageersanayn ee horay u socda illaa aad ka gaartaan Muqdisho. Iskadaa inay Muqdisho tagaan waxaa la geeyay sidii loo cayrsanayay intii dhurwaa la cayriyo. Dhanka Baydhabo waxaa la dhaafiyay magaalada Baydhabo oo waxaa la geeyay Diinsoor oo Baydhabo u jira boqollaal kiilomitir.
Dagaalka Baydhabo wuxuu ka billawday xooggiisu Maanyofuulka oo Baydhabo qarka ku haysa. Inta la jabiyay gaaladii oo sufuuftoodii la dhex maray ayaa sidii loo carsanayay waxaa la geeyay meesha caanka noqotay ee lagu magacaabo Iidaale. Allaahu Akbar. Illaa iyo maantay waa yaallaa subaggii ka baxay gaaladii kibirka ku timid ciidda Soomaaliya. Waxaa laga waraabiyay laami kulul ama cadaab duuna cadaab, kii aakhiro ka hor! Haddaad oran lahayd see Diinsoor ku tagteen adinkoon Baydhabo qabsan? Waxaan ku leennahay: Baydhabo waxay lamid ahayd Filla Soomaaliya.
Filla Soomaaliya waxa ku jiraa waxay la mid yihiin dawoco god ku jirta! Hadday godkeeda ku jirtana cidna wax yeeli mayso, haddaad ugu gashana way ku xagxagan kamana saari kartid oo godku hal af ayuu leeyahay salkiisana lama gaari karo. Baydhabana waxay la mid tahay Filla Soomaaliya. Baydhabo waxaa laga fadhiyay wadda kasta oo soo gasha. Waxay sugayeen in la yiraahdo gacmaha kor u taaga. Waxay maqlayeen rasaasta yar yar iskadaa madaafiicda iyo garnaylada gacmaha laga tuuro oo gariirkoodu rajo beel ku riday taliskii Cabdullaahi Yuusuf, Gabre iyo baarlamaankii riddoobay.
Mujaahidiintu waxay cod dheer ku gaarsiiyeen Cabdullaahi Yuusuf iyo cadawgii u kaalmaynayay inay isa soo dhiibaan haddii kale la gumaadi doono. Mujaahidiintu waxay ku guulaysteen inay jabiyaan cadawgii isasoo bahaystay. Waxay ka fakarayeen tallaabada tan xigta oo ay qaadi lahaayeen, mar hadday jabiyeen gaaladii soo duushay. Dagaalkii ka socday koonfurta ama Baydhabo iyo agagarkeeda wuxuu soo gaaray heer gabagabo ku dhaw. Waxaa la jabiyay dhammaan gaalada iyo axbaashtii la socotay (murtaddiintii).
Waxaa kaloo dagaalku ka socday gobollada dhexe sida Baladwayne oo kale. Gaaladii furkoodaa biyo loogu shubay, waa laga adkaaday. Waxaa lagu celiyay meeshay ka yimaadeen gaaladii iyo gaalaraacyadii ayagoo hoogay oo aan gaarin hammigoodii ahaa dabargoynta mujaahidiinta. Waa la baacsaday si loo xaqiijiyo jabkooda. Waxaa la gaarsiiyay xuduudihii gumaystuhu sameeyay sida Kililka 6aad (Guriceel) iyo Kililka 7aad (Gaalkacyo).
Gaaladu waxay rabtay inay Xamar qabsato laakiin waxaa khatar galay gobollo ay mar hore maamullo Karazaay ah ka samaysatay. Bandiiradlay waxay Gaalkacyo u jirtaa wax ka yar 50 kiilomitir. Waxaa laga yaacay oo la fadhin waayay Gaalkacyo iyo Garoowe. Waxaa u qaadan waayay jabka gaaray Tigreegii aan aqoon dagaal mujaahidiinta dhabta ah. Gaaladii markii waagii ku baryay oo meel walba looga biyo keenay ayay adeegsatay takhdiidkeedii ugu dambeeyay. Takhdiidkaas waxaa la isticmaalaa oo kaliya marka lagaa adkaado oo aad rabto inaad ciidankaaga soo badbaadsato. Waxaa dhici karta in lagaaga adkaado, waxaa kaloo dhici karta inaad ku guulaysato oo ay laba midkood noqoto:
- Inaad is badbaadiso ciidankaagana lasoo baxdo wixii ka haray.
- Inaad ciidankaagiina badbaadiso cadawgiina dib u qabsato oo adigu aad yeelato gacanta sarraysa (Balaan Bii).
Gaaladu waxay ku jabtay balaankii koowaad, Balaan Ee (A). Waxay hadda gudagaleen Balaan Bii. Gaaladu waxay ku talagashay inay mujaahidiinta jabiyaan ayagoon isticmaalin balaankooda labaad waase u suuroobi wayday. Waxay isticmaaleen hub kasta oo casri ah. Waxay keeneen diyaarado sun buufinaya. Waxay safka soo galiyeen boqollaal taangi ama tikniko. Waa lagu takbiirsaday oo waxba uma tarin talana farahooday ka baxday. Waxaa gilgishay oo fadhin waayay Kilirlkii 8aad (Hargaysa). Waxay ku calaacaleen, “Caalamku ha nagasoo gaaro argaggixisaa nagusoo fool leh.” Waxaa socda dagaal faraha looga gubtay. Gaalo waa jabtay. Waxaa loo baahan yahay in la israaciyo. Waxaa nagu batay shuhadadii inshaa Allaahu iyo dhaawicii. Halasoo gurmado oo haloo gargaaro walaalaha furinta ku jira. Qof walbaa hasoo qaado wuxuu awoodo.
Waa inoo qormada dambe inshaa Allaahu tacaalaa.
Qeybta 47aad
Ikhwaanii waxaan kala tagnay ayadoo magaalada Xamar iyo hareeraheedii la nabadeeyay oo ay shaqaynayaan dhammaan waxyaabihii daruuriyaadka ahaa. Waxaa si dhab ah usoo muuqday isku fillaansho ay gaartay mandaqadda koonfureed khaasatan magaala-madaxdii iyo hareeraheedii. Waxaa laga maarmay ciidan shisheeye oo yiraahda waxaan soo celinaynaa nabaddii Soomaaliya. Waxaa laga maarmay hay’adihii oran jiray waxaan badbaadinaynaa kumanaan kun oo qaxday oo qaxooti ah, oo ay kamid yihiin Hay’adda Qaxootiga Adduunka (UNHCR) iyo Barnaamijka Cuntada Adduunka (WFP) iyo kuwa la mida.
Waxaa laga maarmay gacma-hoorsigii shisheeyaha. Waxaa yaraaday cudurradii dadka ku dhacayay maxaa yeelay waxaa meeshii laga suuliyay cudursidayaashii ugu waawaynaa ama fidinayay cudurrada sida hay’adihii qaybinayay cudurrada kala ahaa aydhiska, jixdheerta, qaaxada, qallalka, shubanka ama fuqbaxa, dhiig la’aanta iyo wixi la mida. Waxaa kaloo meesha ka baxay nadaafad-xumidii magaalada taallay.
Waxaa la joojiyay oo dadkii ka nasteen raashinki dhacay iyo daawadii dhacday oo dibadda lagasoo daabulayay. Waxaa la xallin waayay illaa haddana taagan cudurro kusoo kordhay waddanka intii dawladdii dhexe ay burburtay. Cudurradaas waxaa loo tiirinayaa inay ka imaanayaan qashinka nugliyarka oo badaheenna lagu aasayo. Hala waydiiyo arrinkaas Cali Mahdi iyo saaxiibbadiis.
Mujaahidiintu waxay isku laasimiyeen inay saddex shay gacmaha ku haystaan:
- Kitaabka Qur’aanka iyo Sunnada
- Qori iyo saanaddiisa
- Yaambo ama qalabka waxsoosaarka.
Intaasay awoodeen Allana la kaashadeen. Waxaa meeshaas ka hirgalay imaarad yar oo caalamka oo dhan macruuf ka noqotay. Waxay imaaradaasi ku caanbaxday inay soo hoyisay guulo ay gaari waayeen dawlado, hay’ado, culumo, mufakkiriin iyo wixi la mida. Waxaa caddaatay hadday mujaahidiintu laba sano maamulkaan hayaan inay Soomaaliya oo dhan xasillooni kusoo celinayaan isuna keenayaan ummadda kala fogaatay ee Muslimiinta.
Lix bilood gudahood ayay xasiliyeen oo nabad kusoo dabaaleen horumarna gaarsiiyeen koonfurta Soomaaliya oo dhan marka laga reebo meelo yar sida Baydhabo oo kale. Waxaa hubaal ah hadday lix bilood oo kale ku darsadaan inay Hargaysa iyo Boosaaso ka taagi lahaayeen calanka uu Tawxiidku dhexda kaga yaal. Waxay awoodi lahaayeen inshaa Allaahu tacaalaa inay Soomaaliya oo dhan walaalnimadeedii usoo celiyaan oo nabadeeyaan hal amiirna usamayn lahaayeen. Nasriga Alle waa dhawyahay. Jayshu Muxamed sawfa yacuud.
Horumarkii xawliga ku socday wuxuu dhibay raggii dhibkaan oo dhan ka dambeeyay oo markii horaba ka shaqeeyay in Soomaaliya burburto si Itoobiya gacanta loogu galiyo. Waxaa maslaxaddoodii ku luntay horumarka la gaaray hoggaamiye-kooxeedkii qandaraaska kasoo qaatay gaalada. Waxaa qaadan waayay wanaagga ay soo hoyiyeen dhalinyarada yaryar ama ducaadda aan da’da waynayn culumadii waligood bulshada ku dhex jirtay wax horumar ahna aan ka gaarin dacwaday wadeen 60 sano (Ictisaam).
Balaayadaan iyo fawdadaan waddanka ka dhacday oo aan u qabno inay ka dhalatay dawlad la’aanta rag bay beer u tahay oo sugaya inay usoo go’do.
Tusaale: In la qaxo, in la gaajoodo, in cudurro la garan waayay dadka ku dhacaan, in qabiil qabiil la isu laayo, in aan la helin dawlad la yiraahdo Soomaaliya, in qolo walbaa calan ayada u gaar ah samaysato oo ay ku dhawaaqdo dawlad-goboleed, inaan la helin ciidan Soomaaliyeed oo hubaysan iyo wixi la mida, waxaa arrintaas ka shaqeeyay oo kharash badan ku bixiyay kaniisadaha Kiristaanka oo ku midaysan arrintaas waxayna kaalmaysanayeen caada-qaatayaal Soomaaliyeed.
Boobabka ama wadaaddada Kiristaanku waxay ka midaysan yihiin la-dagaallanka Islaamka. Waxay ogyihiin caqiidadooda xunta ah inay tahay mustaqbalkooda. Waxay dhiiggooda, maalkooda iyo maskaxdooda ku bixiyaan meel marinta Kiristanka socon la’. Ma jiro hal wadaad oo Kiristaan ah oo jaasuus u ah Muslimiinta. Ma jiro hal siyaasi oo Kiristaan ah oo inta ciidan soo kaxaysta ku burburinaya meeshii reerkooda dagganaa asagoo ka barbar dagaallamaya ciidan Muslimiin ah oo gaalada jihaad kula jira! Ma jiro oday dhaqameed iyo ugaas Kiristaan ah oo dhuuniqaate ah ama laaluush-qaate oo inta xoogaa shilimo ah la siiyo idaacadaha ka caayaya diintiisii iyo ehelkeedii! Ma jiraan janan ama saraakiil sar sare oo gaalo ah oo askari dable ah oo Muslim ah amarkiisa qaadanaya ama uu maamulayo wuxuu rabana ku samaynayo. Ma jiro arday ama jaamacad ha dhigto ama dugsi hoose ha dhigto oo Kiristaan ah oo ka faanaya dhaqankiisii, afkiisii, ilbaxnimadisii, abtirsigiisii iyo wixi la mida. Ma jiraan gabdho gaalo ah oo inta xijaab soo qaatay indhashareerna ku darsaday oo waliba ku faanaya! Ma jiro dhakhtar Kiristaan ah oo qof dadkiisa ah oo dhiigbaxaya la gorgortamaya oo leh way yartahay lacagtu ee ku dar, intii ku dar iyo iga dhin la waday qofkii geeriyooday. Maxaa noo haray dadkuba wuxuu ka kooban yahay intaas la sheegay?
Si kastaba arrintu ha ahaatee mujaahidiintu waxay ku dadaaleen inay dadka wacyi galiyaan xag aakhiro iyo xag adduun intaba. Waxay ku guulaysteen oo u dhaga-nuglaaday dad fara badan. Dadkii waxay billaabeen inay noloshoodii maareeyaan markay nabad heleen. Waxay billaabeen inay goobaha cibaadada soo camiraan. Waxay billaabeen inay diintoodii oo baraxla’ bartaan. Waxay ogaadeen waxa lagula dirirayo inay tahay Islaamnimada. Dadku waa Islaam waxaase luggooyay Suufiyo iyo Ictisaam! Soomaalidi inteeda badan ma ahan bulsho la isku hallayn karo oo ay ka dhaadhacday caqiidada al-Walaa wal-Baraa.
Inshaa Allaah waxaan gaari doonnaa ayagoo dagaalkii markuu kululaaday ay furintii uga bexeen mujaahidiintii, waxaase qalbigooda iimaanku taabtay oo mujaahidiinta ka barbar dagaallamayay dad aan ka badnayn boqolkiiba-5. Miyaad illawdeen Muqdisho iyo Sagaalkii Maalmood dagaalkii loogu magacdaray waxa ay sameeyeen qabiilooyin badan oo furinta ku jiray. Axmed Diiriye iyo Xaad maalinkaas jihaadkay ku jireen xaq bayna u arkayeen. Maxaa is baddalay? Cabdullaahi Yuusuf ayaa meesha ka baxay. Asagay ku jihaadayeen!
Ikhwaanii mujaahidiintii tirada yarayd tayo badanna aan hayn oo ay horyaalleen hawlaha waawayn waxaa kusoo kordhay in weerarro qorshaysan oo abaabulan lagusoo qaado. Weerarka waxaa xarun u ah Baydhabo. Baydhabo waxaa laga maamulaa Adis Ababa. Waxaa halkaas lagusoo daabbulaa ciidamo shisheeye oo aad u fara badan. Ciidammadu waxay leeyihiin caddaan iyo madowba. Baydhabo waxaa daggan koox yar oo Cabdullaahi Yuusuf Yey madax u yahay. Waxay ku xaraysan yihiin bakhaarradii Ee.Dhii.Sii (ADC) ay lahayd oo cuntada lagu kaydin yiray. Ma galley baa maxaa bakhaarrada loogu xareeyay?
Bakhaarrada dhexdooda ayaa raashinka lagu siiyaa oo looma oggola inay kala tagaan. Waxay isugu jiraan rag iyo dumar. Say u qayilayaan ayay is dhex seexdaan. Waxaa meesha dhexdeeda looga sameeyay hool wayn oo lagu shiriyo marka la rabo in wax laga saxiixdo. Gaaladu lama tashato fikirna lama waydiiyo baarlamaan-ku-sheegga.
Gaaladu markay mashruuc fulinayso waxay soo diyaarsataa mashruuceedii oo dhammaystiran markaasay inta hoolkii kasoo buuxiyaan ayay masawir ka qaadaan ayagoo gacmaha taagaya oo u eg dad xor ah oo doorasho ku jira. Dabadeedna waxaa la yiraahdaa arrintaas baarlamankii ayaa isku raacay. Waxaa loo yeeraa idaacado ay leeyihiin jawaasiis dhogor Soomaliyeed leh markaasay waxay faafiyaan baarlamaankii oo isku raacay in dawladdu tallaabadaas qaadday. Waxaa loo codeeyay in ciidan shisheeye la keeno!
Mujaahidiintu waxay gaarsiiyeen khayrkii ay wadeen ama imaaradii Islaamka ahayd meelo ka durugsan magaalada Xamar. Waxay gaareen illaa iyo gobollada Mudug ama Gaalkacyo agteeda (Bandiiradlay). Waxay gaareen illaa iyo Kismaanyo. Waxay gaarsiiyeen Baydhabo agteeda (Maanyofuulka). Mujaahidiintu waxay raadinayeen imaarad Islaami ah oo ku dhaqanta shareecada Islaamka.
Mujaahidiintu markay imaaraddaas u saldhigeen oo caalamka oo dhan laga daawaday wanaaggooda iyo xawliga ay ku socdeen oo ay gaalo hubsatay inay yihiin rag meel marin kara mabda’a ay wataan ayaa tartan loosoo galay: Maraykan, Ingiriis, Talyaani, Itoobiya iyo wixi la mida. Gaaladii waxay gashay inay kala shukaansadaan mujaahidiintii. Qolo walbaa waxay leedahay, “Annagaa idin aqoonsanaynee oo idin difaacaynee annaga na raaca. Waxaan idin siinaynaa dhaqaale farabadan. Haye dhaha?” Maya. Maya. Maya!
Waxaan soo marnay imaaradaan dhismaheedii inuusan xalaal ku dhisnayn. Maxaa yeelay waxaa madax ka ah rag ayagu dalbaday in hoggaanka loo dhiibo. Islaamku wuxuu qabaa ninkii yiraahda xukunka hala ii dhiibo inaan loo dhiibin. Khilaaf kama taagna.
Waxaa labeeyay, wadaaddada ama mujaahidiinta oo aan wali hurdada ka toosin oo sheekh kasta oo yiraahda taladiinna ii dhiiba ayay aamini jireen. Nin ku aaminay ha khayaamin.
Waxaa jiray oo kaliya ragga ciidammada hoggaaminayay ayaa ahaa rag adag ama baraarugsanaa sida Shiikh Abuu Mansuur, Mucalim Aadam Xaashi Cayroow, Shiikh Fu’aad, Abuu Zubayr iyo rag kale oo aad u farabadan oo ahaa hoggaanka ama furimaha ciidanka raggii joogay.
Gaaladu markay ka quusatay inay mujaahidiintu aqoonsi ka raadiyaan ama dhaqaale ayay heshiis la gashay jawaasiistii imaarada hoggaaminaysay. Madaxwaynihii iyo Wasiirkii Gaashaandhigga, Shariif Karazaay iyo Jeneraal Indhacadde. Haddaad xasuusataan Indhacadde waxaa looga yeeray xarunta laga xukumo Ictisaam ee ku taal Nayroobi. Xarunta waxaa fadhiya Maykal oo ah daaciga maalgaliya qalcadaha ama xarumaha Ictisaam ay ku leeyihiin Yurub, Ameerika, Afrika iyo meelo kale oo Alle og yahay dadkuse aysan ogayn. Maykal wuxuu kaloo qaabbilsan yahay dabargoynta dacwada Wahaabiyada. Wuxuu maalgaliyaa dacwada ay wadaan Suufiyada, Ictisaamka, Jadiidiyada, Shiicada iyo wixi la mida. Indhacadde iyo Maykal way wadahadleen, waxay kuwada hadleense Allaa og. Shariif Murtad, Indhacadde iyo kuwo kale oo gaaladu dhagta wax ugu sheegtay oo mujaahidiinta ku dhex jiray waxay waayeen fursad ay kaga dhaadhiciyaan mujaahidiinta in gaaladu aqoonsato dhaqaalana laga qaato oo lasoo dhaweeyo gaalada iyo ra’yigooda.
Mujaahidiintu waxay aqoonsi ka rabaan Allaah oo kaliya. Waxay iskaashi ka rabaan Allaah oo kaliya. Waxay gargaar ka sugayaan Allaah oo kaliya. Sharci-dajin uma baahna iyo kharash lagu bixiyo oo manhajkooda waxaa la dajiyay kun iyo afar boqol oo sano ka hor. Markay gaaladii iyo gaalaraacyadii ka quusteen dhalinyaradii hubaysnayd iyo imaaradii ay wateen inay hoos timaaddo maamulka Maykal iyo ducaaddii ku kadsoontay warka Maykal oo u qabay inaan laga maarmin gaalada iyo gacmo-hoorsigeeda ayay dagaal iclaansadeen gaaladii oo wadata rag dhogor culumo leh iyo jawaasiis intaba.
Waxay meel walba soo dhigeen ama xuduuddihii ciidamo ku hubaysan gaadiidka gaashaaman iyo diyaaradaha meel fog wax ka duqeeya. Waxaa mujaahidiintii lagu dhexsiidaayay jawaasiis aad u farabadan. Awalba jaasuusku waa ku dhexjiray laakiin tiradii baa la kordhiyay illayn waxaa loo baahan yahay xog dheeraad ah marka dagaal la qaadayo. Waxaa nalagu dhexdarsaday ciidammo aad u farabadan oo dhogor Islaam leh ama mujaahidiin u eg. Gaalo waxay ka baaraandegtay qaabkii ay noola dagaali lahayd. Gaalada waxaa la shaqaynaya jawaasiis isugu jirta culumo iyo caamaba.
Waxaa dhammaaday qorshihii weerarka. Mujaahidiintiina waa diyaargaroobeen. Qolo walbaa waxay sugaysaa xabbadda sharqanteeda. Mujaahidiintu hadday midaysan yihiin Allana kaashadaan way isdifaaci karaan. Hadday iskhilaafsan yihiin qaarkoodna gaalada la shaqaynayo jab ayey usoo jiidi kartaa. Siday mujaahidiinta la ahayd way isku duubnaayeen jaasuusna kuma dhex jirin. Laakiin sidaas arrintu ma ahayn!
Allaa wax og adinkuse wax ma ogidin! Waxaa nala amray inaan qabanno waxaan awoodno. Qaddarta lama celin karo dadaal ayaase nala faray. Wixii qarsoon Allaa og annagase waxaa nala faray waxa muuqda inaan wax ku qiimayno. Mujaahidiintu dhufays ayey ku jiraan oo qorigay kaybka hayaan gaaladiina waa soo dhaqaaqday oo waxay rabaan inay xabbadda billaabaan markay safka hore soo gaaraan ama usoo jirsadaan qiyaastii 500 oo mitir. Yaan la seexan si aan naloo gaadin.
Allaahumma munzilal kitaab wa mujriya saxaab wa haazimal axzaab, Ihzimhum, aamiin, aamiin. Waa inoo qormada dambe inshaa Allaahu tacaalaa.
Qeybta 46aad
Bismillaahi wabacdu. Waa qormadeennii 46aad. Ikhwaanii waxaan kala tagnay ayadoo magaaladii Xamar ahayd afka noo kala hayso. Waxaan soo marnay ayadoo magaalada laga nadiifiyay wax alla wixii khabaa’ith ahaa ama xumaan oo dhan inti la awooday. Maahmaah ayaa waxay ahayd qofkii madaxa meel la helaa minjuhuu meel la daydaydaa. Bulshadii ayadoo dhibban oo madaxii iyo minjihiiba meel la wayday ayaa mujaahidiin salka dhulka u dhigeen oo waxay ka dhigeen goob nabadgalyo ah magaaladii.
Bulshadii markay heshay nabadgalyo ayay tabeen nolosha inteedii kale oo ay kow ka tahay nafciga ama waxyaabaha daruuriyaadka ah. Dadku waqtigaas asaga ah ma jeclayn mujaahidiinta oo waxaa cadawgu ka dhaadhiciyay waa shisheeye nimanku idin laynaya ee ha u dhawaanina. Maahmaah baa waxay ahayd ilmahaagu markay kufaanna way kugusoo ooyaan markaad kuftana way kugu qoslaan!
Shacabka ay mujaahidiintu u khidmaynayaan oo ay naftoodii iyo maalkoodiiba u hureen haddii mujaahidiinta laga awood roonaadana way ku qoslayaan oo ku farxayaan markay mujaahidiintu gacan sarreeyaanna way kusoo ooyayaan oo waxay leeyihiin waan baabba’nay ee timir ma haysaan? Sow ma mooddid ilmihii yaraa oo aan waxba kala garanayn oo markaad kuftana kugu qoslayay markuu kufana xaggaaga usoo ooyayay si aad dhibta ula qaybsato. Ilmaha waa la barbaariyaa illaa ay ka fahmayaan aabbahood markuu kufo inay garabka qabtaan oo dhibta la qaybsadaan (xilkasnimo gaarsiin).
Shacabkuna wuxuu u baahan yahay in loo dulqaato oo wax la baro (caqiidada saxda ah iyo al-Walaa wal-Baraa). Waxa lagu dagaallamayaa waa shacabka maxaa yeelay qofkii u dagaallamaya in Ilaahay kalimaddiisu kor noqoto shacabkuna garab istaago ayaa guusha leh. Midda labaad shacabku waa dad Muslimiin ah oo la rabo in diintoodii laga fitneeyo ayaguna ma aysan helin cid u sharaxda dantuu ka leeyahay cadawgooda soo jireenka ah iyo kan dhogorta Muslim leh oo isu kaashaday inay waydaariyaan waddada xaqqa ah kuna adeegtaan oo ay u nacamleeyaan ayagoon fahmin khiyaamadooda dhuunta.
Mujaahidiintu waxay ku khasban yihiin inay qabtaan wixii ay awoodaan ayagoo Ilaahay ku raalligalinaya dadkaan walaalahood ahna ay ku dadaalayaan meeshii ay noloshooda ku maarayn lahaayeen ama waxsoosaar ay ka heli lahaayeen si ay uga maarmaan gacma-hoorsiga shisheeyaha aan u naxayn, badanaa hay’ado wata magac Muslim iyo mashaariic waawayn oo ay leeyihiin dadkaan wax ugu qabanaynaa haddana jawaasiis ah. Ha jaasuuseene waxba uma qabtaan bulshada oo intay Nayroobi hoteelladeeda dagaan ayay dhuuniqaate Soomaali ah waxay siiyaan 500 oo doollar. Markaasay waxay ku dhahaan noo sixiix waraaqahaan. Markaasuu u sixiixaa. Shahaadatu zuur.
Waraaqaha waxaa ku yaal inay Soomaaliya ka hirgaliyeen mashaariic waawayn oo ay ku baxday qiyaastii 45 milyan oo doollar, iimaanlaawihii qaatay shanta boqol waxay usoo dhiibaan 15 kartoon oo daawo dhacday ku jirto, 3000 cinjir ama kondhom waxay ugu yeeraan. Cinjirradaas waxaa ku moor-garaysan ama ku jira aydhis iyo cudurro la isku dardaray oo dilaa ah. Waxay kaloo dadka ku dhiirrigalinayaan inay dhillaystaan ama isu-tagaan hadday isu baahdaan. Cudurna qaadi maysid uurna yeelan maysid!
Waxaa kaloo loosoo dhiibaa Alle ma-liibaanihii lagu liibaanay 15 kun oo cirbadood oo la leeyahay waxay u fiican yihiin hooyada dhashay oo haddana dhiigbaxday. Waa dhalma-joojin cirbaduhu. Alaabtaas waxaa kamid ah dhawr kartoon oo ay ku jirto goojooyin ay leeyihiin waxay u fiican yihiin ilmaha jix dheerta qaba iyo dabaysha waase been. Waxaa laga yaabaa inay dhalooyinkaas kusoo shubaan biyaha badda dadkuna waxay u malaynayaan in daawo ku jirto markaasay saf dheer u galayaan. Reer ba’ow rag laawe.
Hay’adaha jawaasiista ah waxaa qaacidadooda kamid ah ama siyaasaddooda inay dadka barakiciyaan oo dagaal abaabulaan. Dadku markay islaayaan oo dhimasho iyo dhaawac soo gaaro oo ay baahdaan ayay dhex ordaan oo yiraahdaan waxaan wadnaa dhiig joojin. Maxay isugu dirayeen hadday dhiiggooda joojinayaan ama ka naxayaan? Dhaqanka Yahuudda ayaa sidaas ah Ilaahayna wuxuu kaga xikaayooday suuratul Baqara.
Aan usoo noqonno magaaladi Xamar. Waxaan soo aragnay magaaladii oo xasilloon oo nabad la helay xoogow bilicdeediina soo noqotay. Mujaahidiintu waxay u istaageen inay daboolka ka qaadaan ama kusoo celiyaan gacantii dadwaynaha ilihii dhaqaalaha oo shayaadiintu albaabbada isu dhifteen. Waxaa laga billaabay siday u kala muhiimsanaayeen. Waxaa xoogga la saaray in la furo dakaddii waynayd iyo eeraboorkii waynaa ee Xamar.
Waxaa la isugu geeyay muruq iyo maskax wixii la hayay. Waxaa lala kaashaday bulshadii iyo samafalayaashii u taagnaa horumarinta shacabka. Waxaa shaqo billaabay dakaddii iyo eeraboorkii Muqdisho. Waxaa kusoo xirtay maraakiib waawayn oo wada waxyaabihii daruuriyaadka ahaa oo dadku u baahnaa. Waxaa ammaan helay oo boobkii ka nabadgalay dadkii hantidooda la dhici jiray markay dakadda kala baxayaan. Dadka si toos ah iyo si dadbanba waa loo dhici jiray.
Mooryaantu si toos ah ayay u raran jireen raashinka ganacsatada oo xoog ayaa looga qaadan jiray mararka qaarkood. Mar marna waxaa la dhihi jiray na siiya kun kiintaal oo raashin ah iyo waxyaabaha ciidanku u baahan yahay waxaan idinsiin doonnaa markaan magaalada xorayno ama reer hebel ka adkaanno iyo wixi la mida. Waxaa kaloo kamid ah wixii lagu cuni jiray, keena canshuurtii dawladda hoose. Muxamed Dheere hadda xaggee buu ku dambeeyay? Tawbad baa u furan intuu nool yahay waase la dullaystay. Allow waafaji tawbada haddaad khayr la damacday asaga iyo kuwa kale oo Alle ka fogaaday.
Waxaa billawday dhaqdhaqaaq ganacsi dibad iyo daakhilba. Eeraboorkii baa waxaa kasoo dagay diyaarado waawayn oo isticmaali jiray eeraboorro aan xamili karin culayska diyaaradaha waawayn. Dadkii baa waxay ka raysteen meelihii fogaa ee ay diyaaraddu kasoo dagi jirtay sida Ballidoogle, Ciisalay, Nambar Konton, Dayniile iyo meelaha la mida. Dadku ayagoo maantoo dhan safar cirka ah kusoo jiray oo soo socday ugu yaraan siddeed saacadood ayay haddana waxay kusoo safri jireen dhulka oo asna qaadanaya ugu yaraan saacado kale. Safarka dhulku wuxuu ka khatar badnaa kii hawada oo asaga laftiisu khatar lahaa maxaa yeelay dadku waxay saaran yihiin diyaarado gaboobay oo aan adduunka laga oggolayn inay hawada galaan ama dad qaadaan. Kan dhulkuna khatartiisu waxay ahayd labo arrimood: jidka oo aad u burbursan oo waxaa laga yaabaa in gaariguba la gaddoomo rakaabka sababtuna ay tahay jidkoo xun iyo xirfad-yarida darawalka ama mas’uuliyad-darradiisa. Tan labaad waxaa meel walba taagan mooryaan markay gaariga guuxiisa maqlaan isbaaro dhiganaysa oo dadkana dhacaysa gabdhaha Muslimiintana kufsanaya.
Sidoo kale dakadihii yaryaraa waa laga raystay oo dadku waxay wax kalasoo dagaan dakaddii waynayd oo magaalada dhexdeeda ku taallay oo mujaahidiintu fureen. Dakadihii magaalada ka fogaa sida dakaddii Ceel Macaan oo kale dadku waxay ku qabeen dhib xagga amniga iyo xagga dhaqaalaha intaba ah iyo jidka oo ahaa mid xun ama aan sinnayn oo laga yaabo in gaarigu qalibmo, iyo isbaarooyin aad u fara badan oo mid walbaa kaa rabo inaad lacag badan siiso. Kuwaa laga yaabaa inaysan lacagba doonayn ee ay rabaan in ay hantida gaariga saaran oo dhan ay dhacaan. Waxaa laga yaabaa in dagaal faraha looga gubtay dhexmaro kooxda burcadda ah iyo hantiilayashii gawaarida wadatay.
Waa annagii soo marnay in dadku hubaysnaayeen oo dadka qaarkiis hubka isku difaacayeen marka hantidooda iyo sharaftooda lagusoo xadgudbo. Waxaa dhici jirtay dhimasho iyo dhaawac aan yarayn. Waxaa laga raystay safarradaas khatarta badnaa haddana aan laga maarmin oo maalin walba waxaa magaalada ka bixi jiray ama soo gali jiray safarro ama shixnado laga yaabo in dhiig badani ku daato marka ay baxayaan iyo marka ay soo galayaan intaba.
Shabaabku ama mujaahidiintu waxay isu qaabeeyeen ama u shaqaynayeen hab dawladnimo. Waxay sameeyeen goobo dadku u xukun tagaan oo loogu garqaado. Waxay sameeyeen ciidamo u taagan soo-qabashada ciddii dambi lagusoo oogo. Waxay sameeyeen ducaad ama odayaal dadka xogtooda qaabilsan. Waxaa hantidoodii loo celiyay dad farabadan oo laga faramaroojiyay tabacoodii ay kusoo dhinteen. Waxaa laga billaabay hanti soo celintii: aseendooyinkii waawaynaa iyo dhulkii ganacsiga oo ku yaallay meelaha waxsoosaarka leh sida dukaammada, bakhaarrada, hoteellada iyo wixi la mida.
Dadkii markay ammaan heleen oo la nabadgaliyay naftoodii iyo maalkoodii hantidoodiina loosoo celiyay oo lakala xukumay ayay u jahaysteen waxsoosaar. Waxay tacbadeen beerihii, waxay lasoo dageen badeeco ay ka keeneen dibadda, waxay dib u fureen bakhaarradii ay ku ganacsan jireen. Waxay fureen maqaaxiyihii dadku wax ka cuni jireen. Waxay fureen hoteelladii musaafiriintu ku nasan jireen. Waxaa la furay meelo caafimaad oo dadka lagu daaweeyo oo tayo leh.
Waxbarashadii iyo Dacwadii Caamka Ahayd
Waxaa loo gudbay in dadka jahliga lagala diriro oo wax la baro. Waxaa la furay dugsiyo Qur’aan iyo madaaris diinta lagu barto. Waxaa la nooleeyay dacwadii ka socotay masaajidda dhexdeeda. Waxaa la abuuray siyaasiyiin dadka ka dhaadhiciya in bulshada Muslimiinta ah ay leedahay manhaj iyo qawaaniin Rabbaani ah oo diyaarsan. Dadku ma yaqaannaan umana diyaarsana ku-dhaqanka shareecada Islaamka bal waa kasoo horjeedaan in lagu dhaqmo ayagoo aan is ogayn. Reer guura raac iyo carruur loo kala sheekee ismana arkaan!
Sheeko Gaaban ama xirfad ay adeegsadaan reer guuraagu: Dadka reer guuraaga ah waxay leeyihiin xirfado iyo dhaqamo ayaga u gaar ah. Waxay adeegsadaan murti ay kala dhaxlaan iyo maahmaahyo dhaqankooda ka warramaya. Xirfadahooda waxaa kamid ah: Markii reerku meel u hayaamo waxaa la galaa socod dheer. Waxaa daala dadka maxasta la yiraahdo ama carruurta iyo haweenka. Lama hayo gaadiid lagu xambaaro ilmaha daalay iyo hooyada dhiig la’aantu hayso oo laga yaabo inay xalay umushay ama sagaalkeedii dhammaaday (uur leh).
Cunuggu markuu daalo oo socon waayo ayaa kuwa asaga ka roon oo aan waxna u qaban karin kana tagi karin waxay adeegsadaan kalmad cabsi galin ah. Waxay yiraahdaan: war soo carar yuu ku cunin ama ku qaadan reera guura raacu! Markaasaa canuggu wuxuu adeegsadaa awooddiisii ugu dambaysay orod buuna is dhigaa asagoo argaggaxsan oo afkana qaylo ku dhiftaa. Sidaasaa lagu geeyaa goobtii uu doonayay aabbuhu inuu reerka ku furo.
Jumladaan ama murtidaan waxaan ka faa’iidaysanaynaa laba arrimood:
Midda koowaad: Dadka Muslimiinta ah iyo diintoodii waa la iska horkeenay ama la isku diray. Waxaa loogu sheekeeyay diinta Islaamku naxariis ma leh oo waxay ka hor imaanaysaa xuquuqul insaanka iyo Qurumada Midoobay waxay dheheen waxaa fiican ku-dhaqanka diin-muq-furad-la’aanta (dimuqraadiyada), waxaa lagu yiri Islaamku qofka oo nool ayuu dhagax ku dilayaa, qofkii oo nool ayuu cadba mar gooynayaa, lugta goo, gacanta goo, dhagta goo, ilig ka siib, sanka ka jar, carrabka ka goo, boqol karbaash ku dhifo!
Musiibada haysata dadka Muslimiinta ah intooda badan waxaa weeye aqoon la’aanta ka haysata diintoodii. Intii diinta taqaannay ama culumada la oran jirayna waxaa lagu ibtileeyay fulaynimo iyo adduunyo jacayl in yar oo Ilaahay u naxariistay mooyee. Kii wadaadka ahaa waa qariyay xaqqii asagoo danahiisii ka dhex arki waayay shareecadii Islaamka. Jaahilkiina maxaad ka sugi haddii caalimkii inxiraafay ama xaqqii qariyay?
Qodobka labaad waxaa weeye qofka banii-Aadamka ah iyo awoodda Ilaahay siiyay oo uusan isticmaalayn illaa uu dhibtoodo ama argaggax ku dhaco. Fiiriya canugga yarka ah. Wuu socon waayay oo iska fariistay. Markaasaa waxaa lagu yiri war bahalku ku qaaday ee kasoo carar. Asagoon cidi shidaal ku shubin ayuu konton kiilomitir jaray. Waa isla asagii laakiin markii hore naftaa ugu sheekaysay ma dhaqaaqi kartid ee halkaan fariiso. Soo uma eka fatwadii Shiikh Umal, Shible, Shiikh Xasan Ashkir iyo dhammaan odayada Ictisaam inay naftoodu ugu sheekaysay jihaad lama wadi karee isu dhiiba ciddii jihaadka lagula jiray meeshaad maraysaanna ma dhaafi kartaan. Naftiina ha haligina!
Culumada iyo ducaaddu waa daaleen laakiin waxay u baahan yihiin qolo ku tiraahda war iska jira reera guura raaca. Waan hubaa inay adeegsan doonaan awooddii Ilaahay siiyay oo ay naftu ugu sheekaysay halkaan ma dhaafi kartaan. Waxaan dadkii hore ka dhaxalnay murti iyo maahmaahyo. Waxay wax ku cabbiri jireen hal eray markay wada hadlayaan ama qofka laga rabo inuu ra’yi dhiibto. Tusaale haddaan usoo qaadanno erayga ah ama gabay: Rag tashaday dhul waa toli kaaraa taako labadeede. Eraygu wuxuu ka kooban yahay saddex jumlo. Rag tashaday. waa jumlo mufiido ah oo waxaa laga fahmayaa wadatashi. Dhul waa toli karaa, waa jumlo kale oo waxay muujinaysaa camalkii oo lagu dhiirraday oo aan laga biqin ama loo malayn inaan waxba laga qaban karin maxaa yeelay dhul dillaacay oo kala go’ay caqliga waxaa kusoo degdegaya inaan waxba laga qaban karin. Taako labadeed, waa jumlo kale oo muujinaysa inaan camalka maalin lagu dhammayn karin ee tartiib tartiib loo qabto. Haddaad damacdo inaad maalin qudh ah ku dhammayso dhismo dabaqyo ka kooban kuu suuroobi mayso oo waqtigu kuuma oggola awoodduna kuuma oggola markii qorraxdii kaa dhacdo adoo aan hal taako dhisin waxaa kugu dhacaysa qalbi jab iyo haziimo aadan mar dambe dhagax kor u qaadayn. Dadaal gaari doontide.
Nin ka degdegay biyo u muuqday oonna uu hayay! Waxaan maqlay in nin Soomaaliyeed xoolo usoo aroorsaday meel loogu sheegay inay biyo leedahay. Meesha waxaa looga cabbaa oo biyaha lagula soo baxaa wadaan iyo dowli. Ceelkii buu yimid. Xoolihii buu carruurtiisii ii celiya yiri. Wadaantii iyo dowligii ayuu ceelkii u daruuriyay ama u laalaadiyay. Wadaanta waxaa ku xiran xarig dheer. Wuxuu islahaa meel dhaw ayaad biyaha ka helaysaa laakiin ma dhicin oo ceelku waa dheer yahay. Markuu xariggii cabbaar ku daldalay ceelkii oo uu waayay sharqantii biyaha ayuu go’aan qaatay inuu wadaantiisii dib usoo ceshado. Wuxuu soo jiiday xarigii wadaantu ku xirnayd. Wadaantii ayaa u muuqan-wayday, inta toorrey lasoo baxay ayuu xarigii dhexda ka kala gooyay, wuxuu yiri asagoo aad u xanaaqsan inaga keena tan Caynabaa ka biyo dhow ee. Canynabo waa meel kale oo biyo leh laakiin ceelasheedu gaagaaban yihiin. Jumladaan waxaan ka faa’iidaynaa labo arrimood.
- Samir la’aanta wadaadka ku dhacday oo biyihii oo uu dultaagan yahay uu sugi waayay.
- Xariggii dhammaa oo uu xoolaha ku waraabsanayay oo uu iska kala gooyay dulqaad yaridiisa iyo fakar la’aantiisa. Ceelka ninka ka yaabiyay waxaa la dhihi jiray Walwaal iyo Wardheer wuxuuna ka doorbiday inuu aado Caynabo oo masaafo fog ujirta Walwaal iyo Wardheer.
Fulayow guuli kuu dhawaydaa! Wadaaddada gaalada isu dhiibay samirkii baa ka dhammaaday waxaase ku dhacay laba arrimood oo doqonnimo ah:
- Ayagaa u maleeyay ee ma aysan daalin tabartiina kama dhammaan ee naf iyo shaydaan ayaa ugu sheekeeyay halkaas ha dhaafina.
- Ha isdhiibaane maxay hubkoodii gaalada ugu wareejiyeen? Haddaysan hawsha wadi karin maxay walaalohood fil Islaam u siin waayeen hubka (ONLF). Waxaa taas ka murugo badan dhalinyaradii u dagaallami jiray magaca Ilaahay inuu kor noqdo oo la oran jiray mujaahidiinta ayay ku amreen inay la dagaallamaan ciddii magaca Alle kor yeelaysa! Magaciina waa ka baddaleen oo waxay u bixiyeen Niyuu Booliis. Waaba ku faanayaan mana qarsanayaan in magacooda la yiraahdo Niyuu Booliis Islaamiyiintana ay la dagaallamayaan.
Ikhwaanii waxaa na sugaya hawl aad u culus. Waxaa nagusoo wajahan duullaamo waawayn oo cadawgu soo maleegayo, waa gaalada asalka ah iyo murtaddiinta.
Waxaa caado u ah khayrlaawayaasha ama kuwa Ilaahay diintiisa la dagaallamaya markay arkaan iftiinka Islaamka inay isku dayaan inay damiyaan isuna bahaystaan la-dagaallanka diinta iyo ehelkeeda. Soomaaliya gaalo waxay ka damacday inaysan saldhigan dawladna aysan helin (dawlad Islaam ah). Waxay ku shaqaysanaysaa gaaladu dadkii bulshada hurmuudka u ahaa, culumadii, odayaashii, aqoonlaawihii in-yar-gartihii (indheergarad), ganacsatadii (dhuuniqaatayaashii), hay’adihii (jawaasiistii), saraakiishii (khaa’imiintii), Galaal iyo raggiisa.
Akhristayaaloow meel fiican ayaa wax noo marayaan haddaan nalagusoo duulin. Xilligu waa 2007. Wanaaggii Islaamku waa soo bidhaamay. Xamar waa la nabadeeyay, waxay gaartay horumar aysan gaarin waligeed. Waxaa hal mar daafaha caalamka laga wariyay wanaagga ay gaartay koonfurta Soomaaliya. Waxaa soo laabatay haybaddii laga xayuubiyay magaala-madaxda Soomaaliya. Dadkii Soomaaliyeed oo daadsanaa daafaha adduunka ayaa soo laabtay. Waxaa iskasoo dabadhacay dalabka qof walbaa oo raba inuu maalgashado ilihii dhaqaalaha. Warkaasu wuxuu dhibay gaalo iyo gaaloraacyo.
Waxaa la fadhin waayay oo gilgilatay Waashintoon iyo Landan, cabaad ayey afka ku dhifatay. Meles iyo Mooy waa is dhiibeen. Munaafiqiintii waa qexeen. Murtaddiintii waa milmeen waana la waayay. Muslimiintii waa maraxsadeen. Dhaqaalay heleen. Mucaskar-diide iyo minjaxaabiye-jihaad murugo darteed maruu huwaday (Al-Ictisaam). Waxaa midoobay maalin qura mujaahidiintii.
Ikhwaanii waxaan sii wadi doonnaa inshaa Allaahu waxqabadkii mujaahidiintu ay bulshada u adeegeen. Waxqabadka aan kasoo sheekaynay waxaa u dheeraa mujaahidiinta difaaca ay difaacayeen diinta iyo ehelkeeda. Waan hubaa inaan la is daynayn oo duullaan nagusoo maqan yahay laakiin gacanna beerahaan ku falanaynaa gacanna xabbaddaan ku ridaynaa. Allaahuma munzilal kitaab, wa mujriya saxaab, wa haazimal axzaab, ihzimhum, aamiin, aamiin.
Waa inoo qormada dambe inshaa Allaah.
Qeybta 45aad
Bismillaahi wabacdu. Waa qormadeennii 45aad. Ikhwaanii waxaan kala tagnay annagoo ballanqaadnay inaan wax ka xusno waxqabadkii iyo halgankii ay soo mareen mujaahidiinta Soomaaliyeed (Shabaabul Mujaahidiin).
Mujaahidiintu waxay soo wadeen dagaalkaan ay kula jiraan gaalada iyo gaalaraacyada muddo dheer. Intaas ay dagaalka ku jireenna waxaa lagu hayey dhibaatooyin aad u badan sidoo kalena waxaa diiddanaa in mujaahidiintu khayr gaarto dad Soomaaliyeed oo badankoodu culumo ahaayeen.
Mujaahidiintu maxay raadinayeen ee loo diiddanaa? Mujaahidiintu waxay raadinayeen hal shay oo kaliya. Waxay rabeen in la helo dawlad Islaami ah oo shacabka Muslimiinta ah u khidmaysa. Haddii la helo dawlad ku dhaqmaysa shareecada Islaamka waxay bulshadu helaysaa dhammaan nolosha aasaasiga u ah qofka bani-Aadamka ah sida nabadgalyada, caafimaadka, waxbarashada, ganacsiga iyo ciidamo ilaaliya cirdiga iyo sharafta qofka Muslimka ah.
Hub ka-Dhigistii Maleeshiyaadka
Mujaahidiintu markay magaalooyinka qabsadeen waxay ka billaabeen waxqabadkoodii. Waxay hubkii ka dhigeen dadkii Soomaaliyeed ee uu cadawgu isku hubeeyay. Dadka hubaysnaa waxaa kamid ahaa dad ay adeegsanayeen hoggaamiye-kooxeedkii iyo gaalada waddanka kusoo duushay. Waxay u badnaayeen dhalinyaro aan tacliin lahayn ama baadiye laga keenay oo been loo sheegay.
Maleeshiyaadkaas waxaa mushaar u ahaa waxa ay dadka ka dhacaan. Waxaa raashin u ahaa qaad iyo daroogo. Waxaa xaasas u ahaa gabdhaha Muslimaadka ah oo ay kufsadaan haddana dilaan. Waxaa mustaqbal u ahaa riyo iyo mala awaal uu nafta ugu sheekeeyo intuu qaadka cunayo. Waxaa raaxo iyo nasiino u ahayd inuu dhaawac soo gaaro oo meel la isaga xooro. Maalinkuu dhaawacmo ayaa isugu dambaysa asaga iyo kaaba-mooryaanka. Halkaasuu ku waayaa naftiisii iyo riyadii daroogadu tusisay. Xaqiiqdu waa saas.
Dadka hubaysnaa waxaa kamid ahaa dad hubka ku ilaalsada naftooda iyo maalkooda. Waxaa kamid ahaa shirkadaha waawayn. Waxaa kamid ahaa dad aan ganacsi wayn lahayn laakiin hubka u qaatay inay cirdigooda ku ilaashadaan. Waxaa jiray hay’ado gaalo u shaqeeya oo aad u hubaysnaa. Hay’adahaasi waa kuwa maalgalinayay fawdada iyo dagaalka sokeeye. Hay’adaha magacyada khayriga ku shaqayn jiray waa kuwa Soomaaliya ama caalamul Islaami burburiyay.
Siyaasaddooda waxaa kamid ah intay bulshada soo dhexgalaan ayay fiiriyaan qabiilka ugu tunka buuran meeshaas ay rabaan inay baroosinka dhigtaan ama dagaan. Waxay kasii xushaan kuwooda sharafta ku dhex leh qabiilkaas, sida ugaasyada, nabaddoonnada, siyaasiga iyo kan xoogaaga lacagta ah leh. Waxay u qoraan ama siiyaan shilimo aad u yar. Waxay ka kiraystaan guryo iyo baabuur aysan u baahnayn si ay dantooda ugaaraan.
Inta ugaaska gurigiisa iyo baabuurkiisa gaaladu kirada ka bixinayso gaalku wuxuu doonuu samaynayaa. Waxaa difaacaya ugaaska iyo nabaddoonka reerka haddii gaalka la taabto.
Mujaahidiintu magaalada Xamar waxay ka dhigeen goob nabadgalyo ah. Dadku waxay fursad u heleen inay is dhex maraan oo kala adeegtaan waqtigay doonaan. Qaabka hub ka-dhigista waxay ahayd dhawr nooc. Shirkadihii waawaynaa sida kuwa xawaaladaha ayagu hubkoodii waxay ugu deeqeen intii badnayd mujaahidiinta markay arkeen in mujaahidiintu yihiin dad la aamini karo hantidoodiina u ilaalinayaan ayay tabarruc ahaan hubkoodii ugu wareejiyeen mujaahidiinta. Jazaahumullaahu khayran.
Qolada labaad waxay ahayd mooryaan dadka dhici jirtay oo aan dan kale hubka u haysan inay dadka ku dhibaan mooyee. Kuwaas birta ayaa laga aslay ama xoog baa looga qaaday hubkii, ayagiina waxaa lagu sameeyay dhaqancelin oo waxaa la geeyay xeryo loogu talo galay in lagu dhaqanceliyo illayn wuxu waa Muslimiin dhaqankii ka xumaaday. Raggaas la dhaqanceliyay waxaa kasoo baxay afraad aad u wanaagsan oo Islaamka wax u tartay.
Qolada saddexaad waxay ahayd qolo ayagu hubkooda hoosta ku haystay oo markii lasoo weeraro isku difaaci jirtay. Kuwaas waxaa la siiyay ikhyaar, kii raba in laga gado waa laga gaday kii raba inuu sadaqaystana waa loo duceeyay. Qaab caynkaas ah ayaa hub ka-dhigistu u dhacday iyo qaabab kale oo farsamaysan. Waxaa hubaysnaa oo kaliya mujaahidiinta.
Taasi waxay keentay in dadkii si dhaqso ah nabad u helo tuuggiina la qabto, noloshii aasaasiga ahaydna soo laabato oo magaaladii yeelato bilic wanaagsan iyo xasillooni.
Caafimaadka
Waxay ku xajiyeen hub ka-dhigistii inay la dagaallamaan wax alla wixii caafimaadka wax u dhimi lahaa sida qaadka, khamriga, daroogada kala gaddisan, dhillaysiga, qashinkii magaalada buux dhaafiyay, daawada dhacday, raashinka dhacay, sixirkii iyo wixi la mida.
Markii nabadgalyo la helay waxaa loo gudbay caafimaadkii oo faraha ka baxay. Intii dawladdii dhexe ay burburtay magaalada Xamar iyo magaala kasta oo waddanka Soomaaliya kamid ah waxay noqotay magaalo aan la garanayn cidda iska leh. Shacabka magaalada ku dhaqan oo ama dagaan ahaan u daggan ama safarka ku imaanaya waxaad mooddaa inaysan aqoon nadaafadda iyo qiimiga ay bulshada u leedahay.
Qofka magaalada guri ka daggan intuu gurigiisa qashinka kasoo saaro ayuu laamiga hortiisa mara ama guriga wajigiisa ku shubayaa markaasaa qashinkii wuxuu noqday buuro waawayn. Looma kala harin carruur iyo cirroolaba, haba ugu darnaadeen kuwa qaadka gada iyo kuwa kawaanlayaasha ah ama maqaaxilayda intaba.
Waxaa kuwaas ka daran oo dadkii halaagay kuwa isku sheega ganacsato. Ganacsatadu waxay u kala baxdaa labo. Qolo waxay keentaa daawo dhacday ama kartoon ay ku qoreen magac daawo oo aan daawaba ku jirin ee balo kale lagu shubay. Waxaa ku jira bur ama caanaboore sida lasoo wariyay. Intay shirkado tuugo ah heshiis la galaan ayay dhahaan noo sameeya wax daawo u eg. Waxay kaloo shirkadaha kasoo aruursadaan daawada dhacday, markaasay qiimo aad u jaban kusoo rartaan illayn daawo ma wataane.
Kuwaas dadkii waxay ku rideen ama u gaysteen labo dhibaato:
- Waxaas daawada u eg ama daawada dhacday ah oo ay qiimo saa’id ah ka siiyaan.
- Qofkii oo aan daawo qaadan ee qaatay cudur iyo waxyaabo naftiisii khatar u keeni kara.
Dadku waxaad mooddaa inaysan fayoobayn. Qofka daawada dhacday gadaya ama galka daawada lagu shubay caanabooraha waxaa laga yaabaa ama xaqiiq ah markii carruurtiisu xanuunsato ama xaaskiisa wuxuu daawada kasoo gataa farmashiyaha ugu dhaw markaasuu carruurtiisa iyo xaaskiisii siinayaa. Waxaaba laga yaabaa inuu asagu cuno. Ma fayooba!
Waxaa kamid ah kuwo ka ganacsada raashinka dhacay. Waxay xafiisyo ka furteen adduunwaynaha. Waxay u tagaan ganacsatada waawayn oo haya raashin ku baaray. Waxay kasoo qaataan raashinkii dhacay oo ganacsatadii lahayd meel ay gayso waayeen. Raashinku hadduu dhaco ama xumaado waa la gubaa loomana oggola in qof banii-Aadam ah uu cuno. Ganacsatadii lahayd raashinkaan dhacay waxay heleen labo faa’iido:
- Waxay ka badbaadeen inay kharash ku bixiyaan raashinkaas gubitaankiisa.
- Waxay ka heleen lacag oo waxaa ka gatay ganacsatadii Soomaaliyeed oo waalnayd!
Dadkaas caadaystay dhaqankaas xunka ah oo ku magacaaban ganacsatada waxay isugu jiraan ama yihiin tujaar, jeeble, culumo, siyaasi, aqoonyahan iyo wixi la mida. Haddaad istaagto Bakaaraha arki maysid dukaan uusan kasoo jeedin qof bidhaan wadaad leh. Dukaanka waxaa yaalla waxyaabihii aan kasoo sheekeeyay qayb kamid ah. Bakaaro markaan leeyahay waxaan ula jeedaa Xamar oo dhan ama waddanka intiisa kale. Dadka xalaasha cuna ama ka ganacsada ama og inay dhibaatadu asaga dib ugusoo noqonayso aad bay u yaryihiin waxaase jiraan kuwo aan badnayn oo ah dad yar oo Ilaahay u naxariistay.
Mujaahidiintu waxay olole ku qaadeen caafimaad-darradii ka dhalatay nadaafad xumidii. Waxay u guntadeen soo-celinta caafimaadka iyo bilicdii magaalooyinka. Waxay xakameeyeen oo ka hortageen in magaalada lasoo galiyo oo laga ganacsado raashin dhacay iyo daawo dhacday. Waxay baaritaanno ku sameeyeen bakhaarradii cuntada iyo daawada lagu kaydin jiray. Waxay gubeen waxay heleen oo raashin iyo daawo dhacday ah. Waxay banneeyeen waddooyinkii qashinku xiray. Waxay wacyigaliyeen dadkii. Waxay xumaantii uga hortageen meelihii ay kasoo galaysay sida eeraboorrada iyo dakadaha. Waxay mamnuuceen qaadkii oo ah hooyada xumaanta (ummul khabiith).
Waxay soo qabqabteen sixiroolayaashii dadka bakhtiga cunsiin jiray ama waalida ku riday. Nimankaas dadka sixra waxay kamid yihiin ama ka daran yihiin kuwii dadka ka gadi jiray daawada dhacday iyo raashinka dhacay, maxaa yeelay ummadda waalwaalan oo meel walba daadsan waxaa sabab looga dhigay saddexdaas qolo. Mid sixir ku waalay, mid daawo dhacday ku waalay iyo mid raashin dhacay ku waalay intuba sabab ayay utahay.
Ikhwaanii waxaan aragnaa mujaahidiinta oo haya hawl aad u baaxad wayn oo aysan baahideeda dabooli karin kaligood. Hawshaan ay hayaan mujaahidiintu waa hawshii ay qaban lahayd dawlad dhismaheedii u dhammaystiran yahay. Xagga dhaqaalaha, xagga siyaasadda iyo xagga caskariga intaba. Waxaa intaas u dheer dadka ay u shaqaynayaan oo intaas oo hawl ah ay uhayaan waa dad aan u diyaarsanayn ku-dhaqanka shareecada Islaamka iyo xukun-wanaagga dawlad Islaam ah.
Ayagaa laga sugayaa inay dadka wax baraan oo ka dhaadhiciyaan inay dantoodu ku jirto ku-dhaqanka shareecada Islaamka. Ayagaa laga sugayaa inay gaalada ka xorreeyaan waddanka ay kusoo duushay oo xoogga ku haysato. Ayagaa laga sugayaa inay dadka horumar gaarsiiyaan dhan walba leh inshaa Allaahu. Mujaahidiinta waxaa dhalay ama ay ka dhasheen Soomaalida aan kasoo sheekaynay oo ay haysato intaas oo mushkilad ah.
Bulshada Soomaaliyeed waxaa soo maray xukuumado kala duwan oo kulligood ku shaqaynayay qawaaniinta kufriga iyo ilxaadka. Waligood ma aysan arag dawlad Islaam ah iyo shareeco la isku dhaqayo. Waligood ma aysan arag caddaaladda iyo xukun-wanaagga dawlad Islaam ah. Sidaas darteed waxaa adkaatay ama dabodheeraatay sidii looga dhaadhicin lahaa bulshadaan in shareecada Islaamka lagu dhaqmo.
Musiibada ugu wayn iyo is-hortaagga ku-dhaqanka shareecada Islaamka waxaa lagala kulmay culumadii ayagu noqon lahaa hurmuudka ummadda xagga diinta. Waad ogaydeen lagdankaan soo marnay iyo inta nalasoo khiyaameeyay oo waliba culumadii talada noo haysay ay nagu faleen, Al-Itixaadkii hore iyo Ictisaamka cusub. Culumada Soomaaliyeed waa gartood oo waxay lamid yihiin bulshada Soomaaliyeed oo aan waligood arag xukuumad Islaami ah. Gacan la gooyo, lug la gooyo, dhagax la isku dilo, karbaash ama tacsiir. Intaas oo xukun ah ama xad waligeed Soomaaliya lagama fulin Shabaab ka hor.
Shabaabku lama imaan xuduudda gacan-goynta iyo rajmiga ama wixii lamid ah ee waxaa lagusoo dajiyay oo fuliyay Nebi Muxamed (sallallaahu calayhi wasallam). Waxaa intaas kasii daran waligood Soomaalidu ma maqal murtad ama qof gaaloobay oo Soomaali ah. Shacabku waa gartii laakiin waxaa musiibo ku dhacday culumadii oo u doodaysay murtad Ilaahay iyo Rasuulkiisii ka xariir furtay oo ku gaaloobay diintii asagoo aan cidi qasbin.
Culumadii Ictisaam diintii waxay ka dhigeen: Suufiyadii oran jirtay naagta aanan meherin annagu ma mehersana, dhaxalka aanan qaybin ma qaybsana, maydka aanan talqiin ku akhrin lama duugi karo, colka aanan u ducayn ma duuli karo, ninka aan habaarnaa waa inuu dhintaa, afartan jir ka yar diin ma sheegi karo, lama gaaloobi karo iyo wiixi la mida.
Ikhwaanii waxaan ku jirnaa dagaal dhib badan oo qofkaad dishaa (Soomaali) waa kugu dhimay kaana dhimay. Waxaan ku qasbannahay inaan Ilaahay raalligalinno. Intii Ilaahay noo caroon lahaa dadku ha caroodeen. Hawshaanna waan wadaynaa Inshaa Allaahu.
Waxaa na horyaal hawlo waawayn oo ay kamid tahay dagaallo lagu hoobtay.
Waa inoo qormada dambe inshaa Allaahu tacaalaa.
Qeybta 44aad
Bismillaahi wabacdu. Waa qormadeennii 44aad. Ikhwaanii waxaan kala tagnay annagoo ballanqaadnay inaan faahfaahinno taariikhdaan dantii aan ka lahaa iyo cidday ku wajahan tahay. Waxaan joognay magaaladii Kismaanyo oo ducaaddii lagu yiri ama mujaahidiintii soo wareejiya gacan ku haynta magaalada maslaxad baa ku jirtee, ducaaddiina ay yiraahdeen yeeli mayno inaan wareejinno magaalada oo annagaa gacanta ku haynayna.
Taariikhdaan waxaan rabaa inaan ku iftiimiyo afar arrimood:
- Jihaadkii Soomaaliya ka billawday 1991dii, ciddii billawday iyo marxaladuhuu soo maray.
- Meeshuu hadda marayo iyo cidda wadda ama kusoo hartay saaxadii jihaadka.
- Dagaalka loogasoo horjeedo mujaahidiinta, cidda kasoo horjeedda iyo goorta uu soo billawday.
- Inta dhibaato loo gaystay jihaadka hadda kahor, dhagarta hadda lagu hayo iyo cidda ku haysa.
Waqtigii Jihaadka loo Qalabqaatay iyo Ciddii Wadday
Jihaadkaan waxaa billaabay dad Muslimiin ah ama culumo Soomaaliyeed. Culumadaas manhajkoodu wuxuu ahaa manhajka Salafu Saalix. Waxay ka dabqaadan jireen ama ku dayan jireen Nebi Muxamed (sallallaahu calayhi wasallam) iyo saxaabadiisii Alla haka raalli noqdee. Tayaarkaas magaciisa waxaa la dhihi jiray Al-Itixaad Al-Islaami. Waxay lahaayeen taageerayaal badan ama bulsho ku qanacsan dacwada ay wadeen ama jihaadkii.
Jihaadku wuxuu billawday 1991dii. Wuxuu marayaa 2011dii. Wuxuu soo maray marxalado kala gaddisan oo aad u dhib badan, sidaad kusoo aragteen qoraalladaan ayaanu ku ishaarnay waxyaabihii dhacay iyo ciddii ka dambaysay. Ducaaddii jihaadka wadday waxaa ku dhacay haziimo wayn oo xagga maaddiga iyo xagga diinta intaba leh. Waxaa saaxadii kusoo haray ducaad aad u yar. Waa sunno Rabbaani ah in la kala baxo oo Ilaahay kala saaro kan runta sheegaya iyo kan beenaalaha ah, geesiga iyo fulayga, munaafiqa iyo mu’minka, deeqsiga iyo bakhaylka.
Jihaadku wuxuu hadda marayaa meel uusan waligii gaarin, dhanka caskariga, dhanka siyaasadda, dhanka dhaqaalaha iyo dhanka shacbiyadda intaba. Waxaan rajaynayaa inay noqon doonto Soomaaliya meesha caalamku ku dayan doono xagga jihaadka. Waxaa hoggaanka jihaadka haya rag ikhlaas ka muuqdo. Waxay kaloo raggaasi muujiyeen samir iyo dulqaad aysan heli karin culumo badan oo ducaad sheeganaysaa. Waxay leeyihiin tababbarro ku filan ama khibrad caskari.
Ma Qabiilo Khaas ah Ayaa Wada Jihaadka Soomaaliya?
Jihaadka Soomaaliya ma ahan mid ku kooban koox, qabiil, mandiqad iyo waqti toona. Wuxuu u furanyahay Muslimiinta caalamka oo dhan qofkii awooda inuu yimaado, maxaa yeelay waa cibaado Ilaahay dadka Muslimiinta ah ku addoonsaday inay fuliyaan ayagoo waliba nacaya oo aan naftu rabin, khasab ayaad ku gali. Waa cibaadada Rasuulku (sallallaahu calayhi wasallam) uu ku sheegay inay tahay kuruska baarkiisa ama meesha ugu sarraysa diinta oo haddii ayada la waayo diintoo dhan la waayayo. Waqti malahan oo Ilaahay baa sheegay inuu soconayo illaa iyo maalinta qiyaamuhu soo dhawaado.
Dadka Kasoo Horjeeda Jihaadka waa Kuwee?
Waxaa dagaal kula jira shucuubta adduunka ku nool oo dhan marka laga reebo in yar oo Ilaahay u naxariistay mooyee. Gaalo oo dhan baa isu bahaysatay. Waxaa loo adeegsaday Muslimiin qaafiliin ah ama munaafiqiin ah oo isqariya oo dhogor Muslim leh. Waxaa loo adeegsaday dhuuni-qaate magac Muslim wata. Waxaa loo adeegsaday culumadii ama ducaaddii madaxda ka ahayd hoggaanka jihaadka. Looma kala harin jinni iyo insiba inay la dagaallamaan mujaahidiinta.
Goormay Soo Billaabatay Colaadda loo Qabo Jihaadka?
Wuxuu soo billawday dagaalkaan ay gaaladu ama gaalaraacyadu kula jiraan jihaadka xilligii ay diintu soo bidhaantay oo Nebi Muxamed (sallallaahu calayhi wasallam) lasoo saaray. Dagaalka waxaa galay oo dhawr jeer lagu dhaawacay Nebi Muxamed oo wata saxaabo aan badnayn. Waxaa la dagaallamayey gaalo isasoo bahaysatay, munaafiqiin Muslimiinta ku dhexjirtay, shayaadiin ama shaydaan oo waad xasuusatan Badar inuu ka qaybgalay shaydaankii isu ekaysiiyay nabaddoonkii la dhihi jiray Suraaqa Ibnu Maalik. Looma kala harin dagaalka.
Nebigii markuu dhintay waxaa meeshiisii kasii socday jihaadkii. Waad xasuusataan Carab iyo Abuu Bakar Alla haka raalli noqdee waxa kala raacay. Waad xasuusataan khatarta la galay haddaan Ilaahay Abuu Bakar ku camayn ama ku xifdin diintiisa. Waad xasuusataan maalinkaas shakiga galay halyeygii Cumar al-Faaruuq Alla haka raalli noqdee.
Markii Abuu Bakar birta ka aslay qoladii tiri zako bixin mayno in Cumar yiri “Abuu Bakarow ma waxaad laynaysaa dad ashahaadanaya?” Xaggee Ina Abyad joogaa?
Laakiin Shiikh Cabdiraxmaan waa ka hoosbaxday ee igama aqoon yara aniga! Alla hana sugo annaga iyo asagaba, waxaan ku aqaannay nin khayr jecel. Wuxuuse ku dhacay god loo qoday oo uusan hoos u fiirin salkiisa iyo waxa ka ratibmaya.
Saxaabadii Alla haka raalli noqdee dhammaantood way guteen waajibaadkoodii. Diintii waxay gaarsiiyeen daafaha adduunka. Waxay ku gaarsiiyeen seef iyo xikmad isla socota. Waxaa wax lala yaabo ah warka Ictisaam iyo kuwa haziimadu ku dhacday. Horta hubkii bay iska dhigeen oo ka fogaadeen, waa dambi ay galeen! Waxay dheheen dacwadaan fidinaynaa oo waxaan gaarsiinaynaa daafaha adduunka sidii saxaabaduba u gaarsiiyeen. Waxay dheheen diintu seef kuma fidin ee waxay ku fidday dalxiis iyo ganacsi. Bal ka dhagaysta Shiikh Cabdulqaadir Nuur Faarax arrintaas ha idiin faahfaahiyee.
Dad baa laga yaabaa inay u qaataan waxa aan sheegayo inay dacaayad tahay! Ufiirsada culumada Ictisaam waxay samaynayaan. Adduunka oo dhan ayay kusoo wareegaan saacado yar. Waxay dadka ugu sheekeeyaan dacwaan fidinaynaa. Masaajid ayaga u khaas ah oo ay waddan walba ka samaysteen ayaa lagusoo dhaweeyaa. Wuxuu wataa wadaadku mashruuc asaga u gaar ah oo ganacsi ah iyo mashaariic kale.
Kalimaad ayuu jeediyaa mashruuciisa ku aaddan ama waxtar u leh. Lacag ayuu yaboohiyaa ama dadka waydiiyaa oo qolooyin ayaa heshiis la gala oo ku dhaha lacag noo uruuri waxaan ku siinaynaa barsanteej ama nisbo mucayyan ah oo laga bixinayo lacagtaas la yaboohinayo. Markii ay soo xarootay lacagtii la yaboohiyey ayaa wadaadkii wax yaboohiyey waxaa lacagtii laga siinayaa boqolkiiba-20. Intaas waxaa u dheer tigidkiisa, cuntadiisa, hoteelkiisa iyo khidmadiisa intuu joogo ama hadiyado qaali ah. Dadku waa xishoonayaan oo wadaadka kuma dhiirran karaan laakiin khaladka way arkaan iyo waxa la isdabamarinayo!
Waxay nusuus u raadiyaan inaan diintaani u baahnayn wiil yar oo qori la ordaya ee ay u baahan tahay dagaal la’aan in la fidiyo oo adduunka la gaarsiiyo ayadoon dhiig daadan! Fiicnaan lahaydaa oo dhib yaraan lahaydaa haddii saas la helayo. Laakiin waa mustaxiil arrintaasi horana uma dhicin dibna uma dhici doonto diin aan dhiig ku daadan ayaa muxaadaro iyo dalxiis ku nabadgalaysa ama ku fidaysa!
Ictisaam waxba yeysan diin nabadgalin ayagu ha nabadgalaan! Maalin walba yaan mooryaantu suuqa ku jiidin oo xabsiyada laga buuxin culumadooda iyo ardaydoodii jihaad-diidka ahaa. Diin yaysan difaacin ee ayagu ha is difaacaan. Dadka akhlaaq ha u muujiyeen lagu aamino. Maalin walba waxaa lagu dhaggan yahay wadaad Ictisaam ah oo la leeyahay wuxuu lunsaday malaayiin doollar oo uu dadka kasoo uruuriyay oo uu yiri waan idiinku shaqaynayaa. Sow ma xasuusataan Fulaan iyo Fulaan iyo Fulaan oo lunsaday malaayiin hanti ah? Shirkad hebla aaway? Tii kale aaway? Aaway hagbaddii haweenka? Aaway lacagihii magaca agoomaha iyo mujaahidiinta lagu aruurin jiray?
Kuwo cusub ayaa hadda soo baxay oo la yiraahdo Bushra iyo Islii Mool magacyo saas ah oo ay leeyihiin culumada ugu waawayn Ictisaam. Bannaankay wareegayaan oo habrihii Soomaaliyeed ee qoxootiga ku ahaa gaalada dhexdeeda ayay kasoo uruursadaan xoogow hagbad ah ama ayuuto oo ay is dheheen ilmihiinna wax ugu qabsada. Waxaa isku xiran oo wada ganacsada saddex qolo:
- Ragga ganacsiga wada oo mashaariicda gacanta ku haya
- Ragga masaajidda gacanta ku haya oo aan laga baddali karin waligood
- Qolada tiifiiga oo ayagu qayb libaax ka qaata xayeysiiska ganacsiga wadaaddada. Qolooyinka tiifiigu ayagu waxay helaan dhaqaale aan caadi ahayn oo habeen kasta waxaa usoo xaroota lacag xad dhaaf ah. Waxay ku liibaaneen wadaaddada oo hadda haya hawshii wariyuhu qaban jiray. U fiirsada meeshii wariyuhu fariisan lahaa waxaa fadhiya wadaad Ictisaam ah wariyihiina wuxuu ku jiraa nasiino iyo kafee cabid.
U fiirsada wadaaddadii waxay noqdeen aalad ganacsiga lagu xayeysiisto. Meel ayaa laga furayaa dukaan lagu gado biitsada. Waxaa tiifiiga ka sheegaya oo xayeysiinaya wadaad Ictisaam ah. Meel ayaa laga furayaa dukaan lagu gado waxyaabaha la isku qurxiyo, waxaa tiifiiga ka sheegaya wadaad Ictisaam ah. Meel ayaa laga furayaa dukaan tigidhada gada, waxaa tiifiiga ka sheegaya wadaad Ictisaam ah. Ganacsiga Yurub iyo Ameerika waxaa lagu xayeysiin jiray gabdho. Gabdhihii hadda waa nasteen oo rag ayaa baddalay ayagii ka nafci badan kana aftahansan meel dhawna dadkii wax ka tusaya.
Fiiro Gaar ah: Shir ayaa lagu qabtay magaalada Landan muddo laga joogo wax sanad ka yar. Shirkaas waxaa soo qabanqaabiyay wadaadka lagu magacaabo Shiikh Muxamed Idriis. Shirku wuxuu u dhexeeyay laba qoloo muuqata iyo qolo qarsoon oo ayaga loo shaqaynayay ama nuxurka shirka lagu raalligalinayay, waxayna kala ahaayeen:
- Ictisaam oo huwan magaca midowga masaajidda Ingiriiska.
- Telefishinka Yunifersal (Universal TV) oo huwan magaca warbaahinta Soomaaliga ku hadasho.
- Sirdoonka Ingiriiska Em.Ay.Fayf (MI-5) iyo kan Maraykanka Sii.Ay.Ee (CIA).
Shirkaan saddexda qolaba waxay isku waafaqsanaayeen in lagu cunaqabateeyo oo looga hortago dhaqaale ay ku uruursadaan culumada mujaahidiinta Soomaaliyeed oo aan la aqoon qaabka ay u shaqeeyaan iyo meeshay dhaqaalaha ka helaan intaba. Saddexda qolo, qola walba waxaa ugu jiray heshiiskaan dano ayaga u gooni ah, khaasatan waxaa faa’iido badan ku gaaray tiifiiga iyo Ictisaam oo dhaqaale badan ku aruursada ganacsigoodana ku xayeysiista.
Xogwarran Dhab ah: Rumayso Waa Rune
Muddo yar kahor waxaan ahaa wadaad Ictisaam ah. Waxaan la shiri jiray raggayga, waxaan la sheekaysan jiray raggayga, sirta la igama qarsan jirin oo waxaan ahaa xubin ka tirsan ururka. Sheegi maayo wax badan oo aan ogahay oo haddaan sheego aad loo qariibsanayo ama aan la iga rumaysanayn. Waxaan rabaa inaan idin xasuusiyo oo kaliya hadallo aan ku doodnay culumada Ictisaam rag kamid ah iyo shakiga ay ka qabaan mujaahidiinta intuu le’egyahay iyo siduu u gurracan yahay ama u foolxun yahay.
Waxaan doodnay wadaad hebel oo haddaan sheego magiciisa aad wada garan doontaan. Waxaan doodnay mid kale oo asagii ka macruufsan ama dacwada uga horreeyay. Waxaan la sheekaystay ducaadda iyo ardayda Ictisaam ee mujaahihiinta kasoo horjeeda ama jihaad-diidka ah. Ayagu waa weerar anna waxaan ahay difaac. Hadalladoodii ay mujaahidiinta ku durayeen waxaa kamid ahaa takfiir, Khawaarij, shisheeye, sufaho, mooryaan iyo wixi la mida. Intaas oo dhan lama yaabin oo waa warkii odayaasha Ictisaam nagu akhriyeen. Waxaan la yaabay oo ii cuntami waayay in la igula doodo Shabaabku waxay u shaqeeyaan Maraykanka iyo Yuhuud. Waxaa ii cuntami wayday in la igula doodo, “Yaa wax siiya? Xaggee bay ka helaan dhaqaalaha haddaan Maraykan wax siin?” Waxaan la yaabay markii la igula dooday, “Haddaysan Maraykan u shaqaynayn muu baabbi’iyo muxuu u fiirsanayaa waa kuwaan meel walba qabsanayee?”
Ereyadaas doqonnimadu ka muuqato iyo xasadku aniga wax bay ii tareen. Waxaan ku baraarugay dadka aan dhexjoogo iyo siday u fakarayaan. Waxaan fiiriyay meesha gaalo iyo Muslim isla marayaan iyo waxa daafaha adduunka ka dhacaya. Waxaan ku baraarugay musiibada ku habsatay tayaarkii aan ka tirsanaa oo aan kusoo dhex barbaaray oo ay kamid yihiin macalimiintaydii iyo ardaydii aan isku looxa ahayn. Dib ayaan u faagay duruustii aan qaadan jirnay. Waxaan arkay kitaabkii oo waddada toosan qaaday iyo anoo wadda kale oo qalloocan qaaday, waddadii Murji’ada iyo Suufiyada.
Diintaan ama jihaadkaani wuxuu soo maray xilli Islaamku dunida ka talinayay sanado fara badan. Diyaarado la raaco, mashaariic khayri ah, muxaadaraad iyo dalxiis laguma keenin. Rag baa usoo dhammaaday oo naftoodii iyo maalkoodii u huray.
Rasuulku waxa uu tilmaamay boqolkii sanaba mar in Ilaahay diintaan mid cusboonaysiiya usoo saarayo. Marka laga yimaado saxaabadii iyo jiilkii ku xigay, waxaa kamid ahaa raggaas diinta tadxiyada usoo sameeyay ama naftoodii u huray:
- Imaam Axmed Binu Xanbal
- Shaykhul Islaam Ibnu Taymiyah
- Imaam Muxamed Cabdiwahaab
Maxaa diidaya haddaan niraahno Imaam Usaamah Binu Laadin? Ma rabo inaan meel fog idiin celiyo oo waad ogtihiin taariikhda Islaamku soo maray ama dacwadu. Waxaan rabaa inaan idin xasuusiyo dhacdadaan hadda aan gacanta ku hayno oo ku saabsan jihaadka Soomaaliya iyo marxaladuhuu soo maray.
Ikhwaanii waxaan wax kasoo tilmaamay dhibaatadii ama luggooyadii loo gaystay mujaahidiintii Soomaaliyeed ama jihaadkii Soomaaliya. Waxaan joognaa xilligii aan ogaan lahayn: Yaa xaq wada yaase baadil wada? Yaa jihaadku run ka yahay yaase khayaamo iyo been ku dhex wada? Yaa jihaadkii ku faa’iiday oo meel fiican gaarsiiyay bulshadiina u daneeyay oo daalimiintii ka qabtay, yaase khasaaray oo saaxadii ka baxay Muslimiintana garabkoodii ka baxay gaalna isu dhiibay? Odayaasha Ictisaam aad ayey u jeclaayeen dhalinyarada iyo hawshay hayeen sidii hadda noo muuqatay. Wax baase qarsoonaa Ilaahay kashifay.
Goormay Billaabatay Dacaayadda iyo Dagaalka aan ka-Fiirsiga Lahayn?
Dagaalkaan iyo dacaayaddaan aan kala go’a lahayn oo ay wadaan culumada iyo ardayda Al-Ictisaam waxay billaabatay maalinkii ducaaddu ama mujaahidiintu ay la bexeen magaca Shabaabul Mujaahidiin. Shabaabku ma baddalin manhajkoodii, mana baddalin akhlaaqdoodii, mana baddalin himilladoodii jihaadiga ahayd. Waxay baddaleen oo kaliya siyaasaddii ama qaabdhaqankii jihaadka.
Maxaa kallifay arrinkaas? Waxaa kallifay dhibaataday kala kulmeen maamulkii Al-Itixaad iyo Ictisaam iyo khiyaamooyinkii loo gaystay jihaadka iyo ehelkiisii. Mujaahidiintu waxay sameeyeen baaritaanno qota dheer iyo samir ay ku ogaadaan waxa khaldan iyo meesha khaladku ka imaanayo. Xalkiina wuxuu noqday in la baddalo siyaasaddii jihaadku ku socday ama waddadii ama hoggaankii taad dhahdaba.
Maxaa Laga Faa’iday Siyaasaddii la Baddalay?
Waxaa laga faa’iiday in laga adkaaday jawaasiistii, in la helay nabadgalyo, inuu bannaanka usoo baxay manhajka khaldan ee Ictisaam. Waxaa laga faa’iiday in la helay dawlad Islaam ah oo fulinaysa shareecadii Islaamka oo haysata Soomaaliya inteedii badnayd.
Culumada Maxaad ugu Diiddeen inay Yimaadaan Saaxada Jihaadka?
Looma diidin, bal waan ugu yeeraynaa inay noo yimaadaan oo ay hoggaamiyaan jihaadka. Waxaan maqalnay ama culumadu yiraahdeen, “Haddaan saaxada tagno waa nala dilayaa!” Subxaanallaah! Haadaa buhtaanun cadiim! Ma aanan oran waana been cad.
Ikhwaanii ma illaawin inaan xuso waxqabadkii iyo dagaalladay galeen Shabaabku.
Waa inoo qormada dambe inshaa Allaahu.